WordPress-а каллех 30% таран куçарайрăмăр. WordPress.com вăл блог тата вебсайт ăсталама май паракан чи платформăсенчен пĕри. Чăвашла сайтсене кунта тапратма пулать.
Куçару страницине тÿрĕ каçă.
Малаллине вулас
Христосăн Таса Хĕресне Çĕкленĕ Кун Вĕрентсе Калани
Свящ. Николай Кузьмин
Авăн 14-мĕшĕ
Тăшмансем Христоса асаплантарса вĕлерсен Унăн хĕресне те куç умĕнђен çухатасшăн пулнă. Вĕсем ăна çĕр айне алтса ђикнĕ. Унпа пĕрле вăрă-хурахсен хĕресĕсене те хунă. Çапла вара Христос хĕресĕ пайтаххăн çĕр айĕнђе выртнă. Ун çинђен никам та пĕлмен. Пĕр виçĕ çĕр çул ытла иртнĕ. Вара тин Христос ун çинђен аса илтернĕ.
Пĕрре грексен патши Константин Рим патши Максентійпе вăрçă хускатнă. Константинăн тăшманĕ вăйлă пулнă. Вăл тăшманне çĕнтерессĕн туйăнман. Çапах та Турă çине шанса Максентійе хирĕç тухнă. Хăй Турра кĕлтуса, Унтан пулăшу ыйтнă. Турра кĕл-тунă ђухне, тăн- кăнтăрлах, пĕлĕт çинђе Христос сăнне хĕрес çинђе çакăнса тăнине курнă. Çав хĕрес пĕтĕмпе йăлтăртатса тăнă. Хĕрес патĕнђе: „çакăнпа çĕнтер“ тесе çырса хуни пулнă. Çав хăвата Константин йатша çарĕнђи çынсем те нумайăшĕ курнă.
Çавна курсассăн Константин хăйне Христос пулăшассине пĕлнĕ. Вара пĕр хăрамасăр тăшманне хирĕç кайнă. Вăл ђасах Максентійе çĕнтернĕ. Максентій Константинран тарнă ђухне Тибр йатлă шыв урлă кĕперпе каçнă ђух, кĕперĕ йăтăнса аннă та хăй шыва кайнă.
Константин патша вăрçăран тавăрăнсанах Христосăн хĕресне шыраса тупма шухăш тытнă. Ăна шырама хăйĕн амăшне, Еленана, Іерусалиме йанă. Патша амăшĕ хĕресе пайтахђен шыранă, анђах тупайман: пĕлекенсем те, пĕлмĕш пулса каламан. Кайран пĕр ватă çын, Іуда йатлăскер, тупăннă. Вăл та Христос хĕресĕ ăçтине каласшăн пулман. Вара патша амăшĕ, Елена, Іудана тарăн шăтăка пăрахма хушнă; Христос хĕресĕ ăçтине каласан, тин кăларма пулнă. Іуда çавăнтан хăраса Христос хĕресĕ ăçтине кăтартнă. Çав вырăна Елена алтма хушнă. Макарій патріарх Христос хĕресне тупма пулăштăр тесе Турра кĕл-тунă. Пайтах алтсан виçĕ хĕрес тупнă. Анђах Христос хĕресне никам та уйăрса илеймен. Христос хĕресĕ çине çырса çапнă хăми хăпăнса ÿкнĕ. Çав вăхăтра пĕр вилнĕ çынна илсе пынă. Макарій патріарх йăтса пыракансене ђарăнма хушнă. Вăл пĕр хĕресне илнĕ те вилнĕ çын çине хунă. Вилнĕ çын пĕр хускалмасăр выртнă. Вара тепĕр хĕресне хунă. Вилнĕ çынна нимĕн те пулман. Йулашкинђен виççĕмĕш хĕресне хунă. Ăна хурсанах вилнĕ çын ђĕрĕлсе тăнă. Çав хăвата, курсан пур те тĕлĕнсе кайнă. Пур те Христос хĕресне пĕлнĕ. Пĕтĕм халăх савăннă. Кашни Христос хĕресне курса ăна ђуп-тăвасшăн пулнă. Вара Макарій патріарх хĕресе çÿлĕ вырăн çине илсе улăхтарнă та хĕресе çÿлелле çĕкле-çĕкле халăха кăтартнă. Унта пухăннă халăх пур те: ей Турă, çырлах, тесе хĕресе ÿке-ÿке пуççапнă. Çавăнпа çак праçнике Христос хĕресне çĕклени, теççĕ.
Йуратнă тăванăмсем! Çак ĕлĕк пулнă ĕçре акă мĕн тĕлĕнтерет. Пирĕн куç умĕнђе икĕ тĕрлĕ хĕрес. Вĕсене иккĕшне те пĕр йывăçранах тунă. Анђах иккĕшĕ пĕр пек мар. Пĕри тĕлĕнмелле хăват тăват̌: вилнĕ çынна вилĕмĕнђен ђĕртет. Тепĕри тĕлĕнмелле ĕç тăваймаст̌. Мĕншĕн-ши вăл, тăванăмсем?
Акă мĕншĕн. Пĕри вăрă-хурах хĕресĕ, тепĕри Христос хĕресĕ. Пĕрне вăрă-хурах йунĕ вараланă, тепĕрине Христос йунĕ тасатнă. Пĕри çынна хăратакан хĕрес, тепĕри çынна савăнтаракан хĕрес. Çавăнпа пĕр пек хĕрессемех икĕ тĕрлĕ пулса тăраççĕ. Вăл хĕресе кам йађĕпе тунинђен килет.
Вĕсем çине кама пăталанинђен пулса тăрат̌. Çавăнпа епĕ калăттăм-ђђĕ: пĕри ђăн хĕрес, тепĕри суйа хĕрес, тийĕттĕм-ђђĕ.
Йуратнă тăванăмсем! Ĕлĕк патша амăшĕ Елена тупнă хĕрессем икĕ тĕрлĕ пулнă пек, халĕ те икĕ тĕрлĕ хĕрес çук-ши вара? Ĕлĕк тупнă хĕрессем пĕри суйа, тепĕри ђăн хĕрес пулнă пек, халĕ те, çавăн пек хĕрессем, пирĕн хушшăмăрта пулмаççĕ-и вара? Пулаççĕ пулĕ, тăванăмсем!
Акă епир, пурсăмăр та, хамăр çине хĕрес хыватпăр. Анђах пиртен хăшĕ пĕлменнипе, хăшĕ пĕлнĕ çинђенех, аллисемпе кăкăр тĕлĕнђе сулкалаççĕ те, вара вăл вĕсен сăх-сăхни пулат̌. Шухăшласа пăхар-ха, çапла сăх-сăхни ђăн хĕресе асăнни пулат̌-и? йе суйа хĕресе асăнни пулат̌-и? Епир хамăр çине, Христоса асăнса, хĕрес палли тăватпăр. Ун асапне асăнса хĕрес хыватпăр. Христос хĕрес çинђе йепле асапланнине асăнса сăх-сăхакан çын пĕтĕмпе хăраса ђĕтĕресе ÿкет. Христос йепле асапланнине астуса вăл шухăшне пĕтĕмпе Христос çине йарса, васкамасăр, хăраса, çылăхĕсенђен ÿкĕнсе сăх-сăхат̌. Кам сăх-сăхап тесе хăйĕн аллипе кăкăр çинђе сулкаласа анђах илет, вăл Христос асапне аса илмест. Христос хĕрес çинђе йепле асап, хĕн курни çинђен шухăшламаст̌. Çавăнпа унăн сăх-сăхни те ђăн хĕресе асăнса сăх-сăхни пулмаст̌, суйа хĕресе, вăрă хурах хăйĕн ирсĕр йÿнĕпе вараланă хĕресе асăнни пулат̌. Çавăнпа, тăванăмсем, хăвăр çине хĕрес палли хунă ђух ан васкăр. Хăраса, çылăхсенђен ÿкĕнсе, ăша ырă шухăш кÿртсе сăх-сăхăр.
Кам çынна улталама сăх-сăхат̌, вăл хăй çине вăрă хурах йÿнĕпе ирсĕрленнĕ хĕресе хурат̌. Кам çынна макăртма, çынна пĕтерме ултав приђак çийет, вăл та вăрă-хурах хĕресне асăнат̌. Вăл акă мĕнтен паллă.
Вилнĕ çын çине вăрă-хурах хĕресне хунă. Вилнĕ çын ђĕрĕлсе тăман. Çынна улталакан, ултав приђак çийекен
те хăй çине хĕрес хыват̌. Анђах çав хĕрес ун ăшне ырă шухăш кÿртсе, çылăхлă вилнĕ ђунне ђĕртсе тăратмаст̌. Ăна усал тăвасран ђармаст̌. Мĕншĕн-ши вăл? Ун пек çын Христос хĕресне асăнса сăх-сăхмаст̌, темиçе çынна вĕлерсе, хĕрес çине çакăнса вилнĕ вăрă-хурахăн хĕресне асăнат̌. Çавăнпа вăл сăх-сăха, сăх-сăхах çынна сутат̌, ăна макăртат̌.
Тăванăмсем! Халĕ ĕнтĕ есир Христос хĕресĕпе вăрă-хурах хĕресне йепле уйăрса илни çинђен илтрĕр. Унтан тата ђăн хĕреспе суйа хĕрес çинђен те пĕлтĕр. Çавăнпа калатăп сире: Христос çыннисем пулас тесен, Христос хĕресне асăнса сăх-сăхăр. Йепле хĕрес хывни ђăн хĕрес пулнине епĕ сире каласа кăтартрăм. Амин.
Турă Амăшне Ырă Хыпар Каланă Кун Вĕрентсе Калани
Свящ. Н. Кузьминъ
Пуш 25-мĕшĕ
Турă пĕртен пĕр Ывăлне çĕр çине йамалли вăхăт çитнĕ. Вăл Гавріил архангела Галилеяри Назарет хулине кайма хушнă. Унта ватă Іосиф патĕнђе пурăнакан Таса Хĕр Маріяна ырă хыпар калама йанă.
Малаллине вуласАлексей Милли: Кушлавăш мăнастирĕ çинчен
Алексей Милли — публицист, этнограф. Хусанти семинарире вĕреннĕ, хĕвелтухăç халăхĕсен чĕлхисемпе культурисене тĕпчес енĕпе аспирантура пĕтернĕ. “Хыпар” тата “Чухăнсен сасси” хаҫатсенче ĕҫленĕ, педтехникумра вĕрентнĕ, чăваш литераторĕсен обществине йĕркеленĕ. 1938 çулта репрессиленĕ… Тĕплĕнрех→
Кушлавăш мăнастирĕ çинчен
Етĕрне уесĕнче Кушлавăш ятлă чиркÿлле ял пур. Çав ялтан инçех те мар сăрт çинче, вăрман хĕрринче аякранах хĕвеллĕ кун хăйĕн хĕресĕсене йăлтăртаттарса-çутатса Кушлавă ятлă мăнастир ларать. Çулла пулсан та çав мăнастире таçтан-таçтан йĕри тавра чăваш халăхĕ пуçтарăнать. Уй чухне вара пÿртсенче шăнăçайманнипе çынсем урамра та çывăраççĕ. Кăнтăрла кĕлĕрен тухса каннă вăхăтра картиш варринче тата Кушлавăш шывĕ хĕрринче курăк çинче хĕрарăмсем хур ушкăнĕсем пек шап-шур курăнса ушкăнĕ-ушкăнĕпе лараççĕ.
Малаллине вуласВасилий Сбоев: Çĕр Ĕç Ăстисем
Василий Сбоев —… Тĕплĕнрех→
Çĕр Ĕç Ăстисем
Кам чăвашсен тăрăхĕнче пулнă, вăл чăвашсем тавçăруллă, тăрăшуллă, маттур çĕр ĕçченĕсем иккенне асăрхамасăр юлман ĕнтĕ. Хăйсен çĕр лаптăкĕсене вĕсенчен кам та пулин тислĕкле-месĕр вырттармасть, тырра вăхăтра вырмасăр, йĕтем çине турттармасăр тата çапмасăр пĕр чăваш та хăварас çук. Ку енĕпе вĕсем кунти вырăс хресченĕсенчен чылай мала кайнă.
Малаллине вуласН. Иванова & В. Никитин: Василий Сбоев
Н. Иванова тата В. Никитин – чăваш сăмахлăхне тĕпчесе шкулти ачасем умне кĕнеке кăларса тăратнă коллекив ертÿçисем, авторсем… Тĕплĕнрех →
Василий Сбоев —… Тĕплĕнрех→
Василий Сбоев
(1810 — 1855)
Чăваш халăхĕ Сăпай Ваçук ятне асра тытать. Ун çинчен тĕпчевсем çеç мар, илемлĕ хайлавсем те çырнă (Хветĕр Уярăн «Сăпай Ваçук» повеçне «Сăмах мехелĕ» (1980), «Одно слово» (1987) кĕнекесенче пăхăр). Тĕрĕк халăхĕсен йăли-йĕркине, ăс пурлăхне тĕпчекен Василий Сбоев Чулхула кĕпĕрнинчи Хуратук (Чернухи) ялĕнче тиечук килĕнче çуралса ÿснĕ. Ашшĕ, Афанасий Яковлев, ăна хăй çулĕпе янă: Хусанти тĕн училищинче тата семинарийĕнче вĕрентнĕ. Хусантан Василий Сбоев Питĕрпура тĕн академине вĕренме кайнă. Унтан магистр степеньне илме тивĕç кандидат ячĕпе вĕренсе тухнă. 1833 çулта хăй вĕреннĕ Хусанти тĕн семинарине чиркÿ историйĕпе грек чĕлхине вĕрентме таврăннă. Хусантан ăна Чĕмпĕре куçарнă, унта та библипе чиркÿ историне, канон правипе археологи тата нимĕç чĕлхи вĕрентнĕ. 1841 çулта Хусан университетĕнче вырăс тата славян сăмахлăхĕн магистрĕ пулса тăнă, кĕçех ăна вырăс сăмахлăх кафедрин адъюнктне суйланă. Хусан университетĕнче Б. А. Сбоев 1850 çулччен ĕçленĕ.
Малаллине вуласХристос Туррăмăра Чиркĕве Илсе Пынă Кун Вĕрентсе Калани
Свящ. Н. Кузьминъ
Нарăсăн 1-мĕшĕ
Йуратнă тăванăмсем! Пайанхи праçнике Турра хирĕç тухса илнĕ праçник теççĕ. Çавăнпа евангеліе те ун çинђенех вуларăмăр.
Моисей законĕ тăрăх, Ветхій Завѣтра, ађа çуратнă хĕр-арăм ывăл пулсан, хĕрĕх кунђђен, хĕр ађа пулсан, сакăр-вун кунђђен таса мар тесе хисепленнĕ. Çав вăхăтра унăн ђиркĕве те çÿреме йураман, нийепле таса йапалана та перĕнме йураман. Хĕрĕх кун иртсен, вăл ђиркĕве пырса тасатакан парне кÿнĕ. Пуйантарах хĕр-арăм парнене пĕр-çулхи путек, тата икĕ çамрăк кăвакарђăн, йе икĕ улатăпа илсе пынă. Ђухăнтарах хĕр-арăм йе икĕ кăвакарђăн, йе икĕ улатăпа анђах илсе пынă. (Лев. 12, 1—8). Малаллине вулас
Орхон Çырăвĕсем: Kÿл Тихин
Авалхи тĕрĕк:
Пирĕн эрăчченхи 1-мĕш ĕмĕртен пуçласа пирĕн эрăн 9-мĕш ĕмĕрчченхи тапхăр. Тĕрлĕрен палăксем çинче тĕрĕкле çырнă текстсем пур. Чăвашсемпе тÿррĕн çыхăнтарма пулаканнисем çуккине кура ăсчахсем чĕлхе тĕлĕшĕнчен пирĕнпе пĕр пекрех халăхсен литературине тишкереççĕ… Тĕплĕнрех →
Малаллине вулас
Вула Чăвашла 