Вĕри çĕлен – юрату, тухатмăш, суя авăрĕ

Шухăш:

Николай Шупуççыннин салхуллă юмахĕ “Вĕри çĕлен” – вилĕмрен чĕртнĕ хĕрĕн каçсерен чипер каччă евĕр килекен усал сывлăша юратса пурăннине сăнлать. Çак инттереслĕ поэмăри ĕç-пуçа хутшăнакан пурте Турă умĕнче çылăха путса тăраççĕ.

Малаллине вулас

Джек Лондон: Шурă Асав Шăл

Алексей Леонтьев куçарăвĕ [rf]


Jack London

White Fang


Роман

Пĕрремĕш Пай

Пĕрремĕш сыпăк

Тупăш хыççăн

Пăрпа витĕннĕ юхан шывăн икĕ çыранĕ хĕррипе чăрăш вăрманĕ тăсăлать, ‒ тĕттĕм, сивлек. Тин çеç алхасса иртнĕ çил пасарнă йывăçсен шурă пĕркенчĕкне сирсе ывăтрĕ те ‒ халĕ вĕсем хуп-хура, тискер, çывхарса килекен ĕнтрĕкре пĕр-пĕрин çумнелле тайăлнă. Йĕри-тавра тарăн шăплăх хуçаланать. Пĕтĕм çак хутлăх пурнăç паллисĕр, хусканусăр, пуш-пушă та сивĕ, ун çийĕн капланнă чĕме хурлăх чĕмĕ теме те йывăр. Кулă, анчах хурлăхран та хăрушăрах кулă илтĕнет кунта, ‒ Сфинкс куллилле савăнăçсăрскер, хăйĕн чунсăрлăхĕпе шартлама сивĕ пек кулă. Авалхи çак ăслăх-тăнлăх ‒ хуçалла, тĕнче çийĕн çĕкленнĕскер ‒ пурнăç харамлăхне, кĕрешÿ харамлăхне курнăран кулать. Тата ку ‒ çын пурăнман вырăн, чĕри таранчченех шăнса хытнă тискер Çурçĕр хутлăхĕ.

Малаллине вулас

Эпĕ куллен пурăнан ĕненÿ: январĕн 2-мĕшĕ

Кунсерен ирхине вуламалли кĕнеке

VulaCV валли ятарлă оригиналлă авторла публикаци  

Эпĕ сире ярса панă материалсем сăнавлă çеç. Апла пулин те публикацилеме хирĕçлеместĕп. Вĕсем сăнавлă пулнине палăртмалла анчах тесе шутлатăп. Манăн авторлăха псевдонимпа палăртсан аван пулĕччĕ.

— Хĕвелтухăç Ăмăрткайăкĕ


Илĕртӳрен хӳтелекенĕ

„Санăн умăнта çылăха кĕрес марччĕ тесе Санăн сăмахна чĕрем тĕпĕнчех тытатăп.“
— Пс.118:11

Йăнăшла вĕрентӳсемпе ултава пула тĕрĕс çултан пăрăнмалла ан пултăр тесен пирĕн ăс чăнлăхпа тулли пулмалла, пирĕн чăнлăх çинчен шухăшласа тăмаллах. Турă Сăмахĕ ăса тăшмана çĕнтермелли хастарсем парĕ. Çыннăн асĕнче Библин сăмахĕсем пуянăн упранса юлнă пулсан, çав çын телейлĕ, мĕншĕн тесен çав сăмахсем ăна хăйне тапăнас илĕртӳсенчен хӳтелеççĕ. Турă сăмах панисем — çав çыннăн хӳтлĕхĕ. «Санăн умăнта çылăха кĕрес марччĕ тесе Санăн сăмахна чĕрем тĕпĕнчех тытатăп.»

Турă Сăмахĕ яланах пирĕн ăсра, пирен çăварта пулмалла. «Çапла çырнă» тени пирĕн якорĕ пулмалла. Турă Сăмахĕпе канашлакан çынсем этем халсăррине ăнланаççĕ, этем чĕрин усал туртăмĕсене çĕнтерме Туррăн хăвачĕ кăна пултарнине пĕлсе тăраççĕ. Вĕсенĕн чĕри яланах кĕлтуса тăрать. Вĕсене Туррăн ангелĕсем упраса тăраççĕ. «Тăшман юханшыв пек капланса килсессĕн, Çӳлхуçа варкăшĕ хăваласа ярĕ ăна.» (Ис.59:19).

Турă çынсемпе Хăйĕн Сăмахĕ урлă калаçать. Камшăн Турă Сăмахĕ – чунĕн апачĕ, çав çын ырă ĕçсем тăвас енпе ăнăçса пырать. Библи — пуян шахта, анчах та унти мула тупмашкăн ĕçлемеллех — ăна тĕпчемелле. Çав çынна илĕртӳсем тапăнсан Турă Сывлăшĕ ăна çав вăхăтра ăна питĕ кирлĕ сăмахсене аса илтерĕ. Çав сăмахсемпе усă курса çав çын илĕртӳсене çĕнтерĕ.

Пирĕн Библине лайăхрах пĕлмелле. Сăваплă Çырăвăн вырăнĕсене аса хурсан, вĕсене пăхмасăр калама вĕренсен, эпир чылай илĕртĕве хăваласа ярăпăр. Шуйттанăн илĕртĕвĕсем килес  çула «Çапла çырнă» текен сăмахсемпе пӳлер. Пирĕн пурнăçра пирĕн ĕненӳпе хăюллăха тĕрĕслекен сăнавсем пулаççех. Вĕсене Иисус Христос пире пама кăмăл тунă хăватпа çĕнтерсе пырсан вĕсем пире çирĕпрех тăвĕç. Анчах та пирĕн Вăл панă сăмаха пĕр иккĕленмесĕр ĕненмелле.


Copyright © 2017 VulaCV: Хĕвелтухăç Ăмăрткайăкĕ. Автор хăйĕн прависене хÿтĕленĕ.

Эпĕ куллен пурăнан ĕненÿ: январĕн 1-мĕшĕ

Кунсерен ирхине вуламалли кĕнеке

VulaCV валли ятарлă оригиналлă авторла публикаци  

Эпĕ сире ярса панă материалсем сăнавлă çеç. Апла пулин те публикацилеме хирĕçлеместĕп. Вĕсем сăнавлă пулнине палăртмалла анчах тесе шутлатăп. Манăн авторлăха псевдонимпа палăртсан аван пулĕччĕ. Манăн псевдоним ак  çак пултăр: Хĕвелтухăç Ăмăрткайăкĕ.
Сире кунсерен ирхине вуламалли кĕнекен пĕрремĕш кунне ярса паратăп. Хакласа парăр, тархасшăн. Çав кĕнекине, май пур таран, çырса пырас тетĕп.

— Хĕвелтухăç Ăмăрткайăкĕ


„Эпĕ утакан сукмака çутатакан çутă
Санăн сăмаху манăн урана çутă кăтартать, манăн сукмака çутатать.“
—Пс. 118:105

Ăшăхлăхлă е чуллă юханшыв тăрăх ишсе пынă чух карапçăна ертсе пыраканни кирлĕ пекех пире те пурăнан пурнăçра ертсе пыраканни кирлĕ. Çак ертсе пыракана ăçта тупас? Вăл — Библи, Туррăн Сăмахĕ.

Турă пире Хăйĕн Сăмахне панă. Унăн Сăмахĕ — пирĕн урине çутă кăтартать, пирĕн сукмака çутатать. Пирĕн пурăнăç пур енчен те ăнăçлă пуласси Библи мĕн вĕрентнине пăхăннинчен килет.

Библи — тĕрĕссипе тĕрĕсмарлăха, çылăхпа сăваплăха палăртаканни. Унта çырса хăварнă Туррăн саккунĕсене хамăр пурнăçра пурнăçласа пырсан кăна эпир çылăха кĕмĕпĕр. Библи — чăнлăх çулĕн картти. Çак карттăна пĕлекенсем хăйсен пурнăçĕнчи тивĕçне, вăл кирек мĕнле пулсан та, пĕр иккĕленмесĕр пурнăçлама пултарайĕç.

Турă Сăмахне ĕненме пăрахсан çын управçăсăр та ертӳçĕсĕр тăрса юлать. Çамрăксем Турăпа ĕмĕрлĕх пурнăçран пăрăнса каяççĕ.
Хальхи тĕнчере усал тăвасси питĕ сарăлнин сăлтавĕ — Библине ĕненменни. Çынсем, Турă Сăмахне йышăнмаççĕ пулсан, хăйсен чĕринчи усал туртăмсене чарма пултаракан вăй-хăвата йышанмаççĕ.

Эпир Турă Сăмахне хамăрăн канашçă (хамăра ăс параканни) тусан, ăна чăнлăха пĕлмешкĕн тĕпчесен, «Санăн сăмахусем пĕлтерни юмарт çынсене çутăлтарать, ăса кĕртет» (Пс.118:130) тени пирĕн пурнăçра пурнăçланайĕ.
Турă Сăмахĕ — çутă та чăнлăх. Вăл Туррăн хулине çитмелли çул çинче кашни утăмрах ертсе пыма пултарать.


Copyright © 2017 VulaCV: Хĕвелтухăç Ăмăрткайăкĕ. Автор хăйĕн прависене хÿтĕленĕ.

Соломонăн Ÿкĕт Кĕнеки

Библи кĕнеки тăрăх Николай Кушманов сăвăласа куçарнă



Sijen1• Тĕрĕс мар куçару

Сăвăсен текстне 1904—1907 çулсенче Петербургра пичетленнĕ «Толковая Библия» тата Мускав Патриархийĕ 1988 çулта кăларнă «Библия» кĕнекесен тĕп шухăшне шута илсе Николай Кушманов (Алеметкин) чăвашла сăвăласа куçарнă.Малаллине вулас

Мĕн тери аслă яту Санăн!

Иов Кĕнеки

Николай Кушманов


Николай Кушманов Библи тăрăх чăвашла сăвăласа куçарнă хайлав. “Чун кĕнеки” ярăмран, 2-мĕш томран.


Николай Кушманов

Умĕн Калани

Тĕнче литературинче Библири «Иов кенеки» уйрăмах паллă вырăн йышăнать. Вăл «Авалхи Саккунсен Халалĕнчи» Есфир кĕнекипе «Мухтав Юррисен кĕнеки» (Псалтирь) хушшинче вырнаçнă. Асăннă кĕнеке авторĕ пирки тĕрлĕрен калаççĕ. Пĕрисем ăна Иов ятлă пуян, теприсем Моисей пророк, виççĕмĕшсем Соломон е тата Ездра, Нееми, Малахи пророксем пурăннă вăхăтра паллă мар писатель çырнă теççĕ.Малаллине вулас

Улăп

Юртсам , Юртсам , Пăланăм…

Валем Ахун «Юртсам, юртсам, пăланăм» сăвăллă асамлă юмаха поэт куçĕпе, 20-мĕш ĕмĕрти чăваш çыннисен аслăрах тавракурăмĕ çине таянса халăх упранă юмах-халапсенчи хăйне моралĕ енчен килĕшекен сăнарсене, эстетика тĕлĕшенчен илĕртÿллĕ ăнлавсене суйласа çырать, вулакана фантазилле тĕнчене, халăхла утопие илсе каять. Юмахăн тĕп теми – туй, Улăп йăхĕ пуçланни. Туйсарăмĕ пекех Ахунăн чĕлхи пуян, тахăш тĕлте чăтма çук пылак. Персонажсен çаксенчен кирĕк хăшĕ умĕнче пултăр: турă, патша, хĕвел, хăвалăх, Аçтаха – сави пит яка.  Язычество (анимизм) ăс-хакăлĕ тăрăх çырнă хайлавра – ăрăм, вĕрÿ-суру чĕлхи, тата ытти илĕртмĕшсем нумай, поэт хавхипеле вĕсем рафинад евĕр пулнă. Ăс-хакăл енчен, ĕлĕкхи (хăшĕ пĕри киревсĕр (тĕсл. хулăм)) йăласене сахăрлассинчен ытла нимех те вĕренес çук: тĕп вырăнта – вăй, вăй çук пулсан – чеен йăпăлтатни. Çакăн пек наянлăх палăрни, тен, чăваш халăхĕн юмахĕ мар, хайлав авторĕн тавракурăмĕпе çыхăннă пулăм-тăр.


Валем Ахун


Юртсам , Юртсам , Пăланăм…

(Халăх Халапĕсем Тăрăх Хывнă «Улăп» Эпосран)

Sijen1• Суясене пуççапни
• Ăрăм

Çеçенхирсем тăрăх пăлан юртать,
Ука çилхи çилпе ун явăнать.
Ылтăн мăйраки ниçта перĕнмест,
Кĕмĕл чĕрни çĕре ун сĕртĕнмест.
Асаттесен, ватă халапçăсен,
Ĕмĕрхи те юррăн, ай, ăстисен,
Чĕлхи-çăварĕ пĕртте такăнмасть,
Тăмра кĕвви нихçан та татăлмасть.
Юртсам, юртсам, пăланăм, çеçенпе,
Малаллине вулас