Çеçпĕл Мишши: Чăн чĕрĕлнĕ

Çeçпĕл Мишши – поэт, коммунист партийĕн агитаторĕ, революци трибуналĕсен Чăвашри ертÿçи, Украинăра çакăнса вилет. Чăваш поэтикинче унăн вырăнĕ уйрăмах пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен вăл çĕнĕ жанрпа традици хывать… Тĕплĕнрех →


Çеçпĕл Мишши


Чăн чĕрĕлнĕ

Sijen1• Профанаци

Эй, ваттисем! Иртнĕ ĕмĕрĕре
Асап чăтса ирттернисем!
Мĕн авалтан чăваш чĕлхи
Асап чăтни аса килет-и сире.
Сире аса килет-и авалхи.
Шухăшлăр-ха! Астăвăр, ваттисем!Малаллине вулас

Çеçпĕл Мишши: Тинĕсе

Çeçпĕл Мишши – поэт, коммунист партийĕн агитаторĕ, революци трибуналĕсен Чăвашри ертÿçи, Украинăра çакăнса вилет. Чăваш поэтикинче унăн вырăнĕ уйрăмах пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен вăл çĕнĕ жанрпа традици хывать… Тĕплĕнрех →



Тинĕсе

Вĕçсĕр-хĕрсĕр тинĕсĕм,
Хуп-хуран, сип-симĕсĕн,
Кăпăк тумлăн, хумлăн, хумлăн
Çырана çапса, хăюллăн
Хумлă сулнăксемпе сулăн,
Хумлă кăпăкла вĕре.
Ман çунатлă вутлă чунăм,
Çĕн çĕре чĕнен чĕре
Кĕрешÿ вăйне анчах
Кăмăллать çак тĕнчере.
Тинĕс, тинĕс, вăйлăрах
Хыççăн-хыççăн хум пăрах.
Тамăк вутлăн, тамăк çутлăн,
Вут-каварлăн, хар-хаяррăн,
Тайăн-тайăн, çырăн-варăн
Хутлă хумлăн сулăн-уткăн.

Малаллине вулас

Çеçпĕл Мишши: Катаран каç килсен

Çeçпĕл Мишши – поэт, коммунист партийĕн агитаторĕ, революци трибуналĕсен Чăвашри ертÿçи, Украинăра çакăнса вилет. Чăваш поэтикинче унăн вырăнĕ уйрăмах пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен вăл çĕнĕ жанрпа традици хывать… Тĕплĕнрех →


 

Sijen1• Профанаци

Катаран каç килсен, каçхи кунăн! мĕлки
Уйсене ыйăхпа хупласан,
Йĕркерен-йĕркерен тĕрлĕ шухăш йĕрки
Пуçăма пуçтарнă пуçласан, —
Ĕлĕкхи ĕмĕрсен ĕмĕлки-кĕлетки
Куçăма курăнать аякран.
Ĕлĕкхи ĕмĕрсен ĕмĕлки хушшинче
Чăваш çĕрĕ мана курăнать:
Ман çĕршыв хĕрлĕ юнлă хĕрес çумĕнче
Çакăнса, çыхăнса тăраять.
Кăмрăкланнă асаплă чăваш чĕринчен
Юн тумлать, юн тумлать — хĕрлĕ юн.
Малаллине вулас

Çеçпĕл Мишши: Хурçă шанчăк

Çeçпĕл Мишши – поэт, коммунист партийĕн агитаторĕ, революци трибуналĕсен Чăвашри ертÿçи, Украинăра çакăнса вилет. Чăваш поэтикинче унăн вырăнĕ уйрăмах пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен вăл çĕнĕ жанрпа традици хывать… Тĕплĕнрех →


 

Хурçă шанчăк

Sijen1• Суя культ

Çĕршывăм хăюллăн вăранĕ,
Тапранĕ кăвар кайăкла:
«Çук, çук» теекен улталанĕ,
Кам «çук» тет, ун чунĕ — чăлах.

Унччен-ха — айван пек çĕршывăм,
Унччен-ха — чăваш ыйăхлать.
Ан тив, тем пулсан та, вăл вăйлăн —
Паян чĕрĕлсе тăрасла…
Малаллине вулас

Александр Жиркевич: Пĕрле ирттернĕ кунсем

Александр Жиркевич

Александр Жиркевич —генерал-майор, поэт, çыравçă. Л. Н. Толстойпа, И. Е. Репинпа, И. Я. Яковлевпа туслă çыхăну тытнă. Чĕмпĕрте çар лазаречĕсен инспекторĕнче ларнă, çавсенчен пĕри Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче пулнă… Тĕплĕнрех →



Пĕрле ирттернĕ кунсем

(А. В. Жиркевич дневникĕ тăрăх)

1916 çул. Августăн 26-мĔшĕ. Эпĕ ыйтнине пурнăçласа И. Я. Яковлев Чĕмпĕрти чăваш шкулĕн кун-çулĕпе паллаштаракан брошюрăсем ярса пачĕ. Чуна хумхантараканни, интересли пайтах кунта. Яковлева çакнашкал паттăрла ĕçсем тума хавхалантарнă Ильминский профессор пултарулăхĕпе пуçласа паллашрăм темелле.Малаллине вулас

Çеçпĕл Мишши: Пуласси

Çeçпĕл Мишши – поэт, коммунист партийĕн агитаторĕ, революци трибуналĕсен Чăвашри ертÿçи, Украинăра çакăнса вилет. Чăваш поэтикинче унăн вырăнĕ уйрăмах пĕлтерĕшлĕ, мĕншĕн тесен вăл çĕнĕ жанрпа традици хывать… Тĕплĕнрех →


 

Пуласси

Вырăсла кĕвĕ

Sijen1• Суя культ

Çил-тăвăл иртсессĕн йăлтăра çанталăк
Кăмăллăн та лăпкăн ачашланса канĕ.
Юмахри илемлĕ çут кĕмĕл çурт майлă
Çут тĕнче çуталĕ, çĕнелсе лăпланĕ.

Ирĕклĕхшĕн вилнĕ тăвансенĕн юнĕ
Чĕлтĕрти çеçкеллĕ хĕрлĕ чечек пулĕ.
Кĕмĕл сывлăм шывĕ чечек çинче çунмĕ, —
Çунĕ çут тĕнчешĕн тăкăннă куççулĕ.

Малаллине вулас

Иван Яковлев: Чăваш халăхне панă халал

Иван Яковлев – çĕнĕ çырулăха пуçарса йĕркеленĕ вĕрентÿçĕ – сĕм тăлăх ÿснĕ. Усрава илнĕ кил-йыш ăна нумай ĕçе хăнăхтарнă, çавăнпах ĕнтĕ вăл та нумай çынна пулăшма тăрăшнă: чăваш ачисем валли шкул уçнă, учебниксем кăларнă… Тĕплĕнрех→



Халал

Ашшийĕн Ывăлийĕн Святой Сывлăшийĕн ячĕпе.

Эй тусăмсем, хамăн тăван çыннăмсем, чăвашсем! Пуринчен малтан эпĕ сире чĕнсе калатăп. Манăн чунăм пĕрмаях сирĕншĕн çунатчĕ, халь те акă манăн мĕнпур шухăшăм сирĕн çийĕре куçрĕ. Юлашки тертĕме пуринчен маларах татах сире каласа хăварас тетĕп.

Турра ĕненсе пурăнасси калама çук пысăк япала – пуринчен ытла эсир çавна хытă тытса тăрăр. Ĕненÿ этеммĕн ăсне, кăмăлне çунатлăлантарса çамăллатать, чун пурнăçне канăçлăх парать, лăплантарать; инкек-синкек, хуйхă-мĕн курнă вăхăтра чуна хăват парать; ĕçсем ăнса телейлĕ пурăннă чух ĕненÿ чуна тасатать, ăна çутатса тăрать. Турра ĕненсе пурăнсан, пурнăç хытти этемшĕн хăрушă мар; ăна ĕненсе тăмасан, çăр çинчи пирĕн пурнăç сивĕ пулать, тĕттĕм пулать. Тĕнчене пултарнă çÿлти Турра ĕненсе тăрăр. Ырă ĕçе те, усал ĕçе те чăн аслă турĕлĕх татĕ, – Турă сут тăвĕ, – вăл сут тÿрĕ, вăл сут пит хăрушă.

Малаллине вулас