Николай Айзман: Кай, кай Ивана

Николай Айзман

---

---

Виçĕ пайлă музыкăллă комеди

• Чăнлăха пăccа элеклени

• Ырă мар тĕслĕх (Суицида пули-пулми япала пек кăтартни)

Чăваш драматургийĕн классикăлла хайлавĕ. Николай Спиридонович Айзман ăна 1955-мĕш çулта, Василий Воробьев композитор тата Никифор Ваçанкка сăвăçă хайланă “Кай, кай Ивана” юрăпа хавхаланса çырнă. Халăх çак юрăна питĕ юратнă.
Пьесăна Чăваш Енĕн профессионаллă театрĕсенчен 1955-мĕш çулта пĕрремĕш хут лартнă хыççăн 20 çул хушши темиçе хут та кăтартнă. Драма кружокĕсемпе халăх театрĕсенче “Кай, кай Ивана” спектакле кăмăлласа вылянă. [Чув.Энц.]
Пьесара ĕлĕкхи йăларан тăрăхлани, çыннăн ирĕкне хÿтĕлени тĕп вырăн йышăнаççĕ [Чув.Энц.]. Ĕлĕкхи йăласене автор камăннине кура уйăрмасть, авалхи чăваш йăли-йĕркине (хулăм, хĕр вăрласси) Христос тĕнĕн паллисемпе пĕлмесĕр е ятарласа пăтраштарать. Çын ирĕкне хÿтĕлесси тени, ахăртнех, Анюк ятлă тĕп персонажа вăйпа качча парассине хурлани. “Вăл тискер йăла халĕ те пĕтмен-и?” тесе ыйтать комсомолец Хветĕр. Анчах вулакан е спектакле куракан пьесăри информаци тăрăх авалхи йăлана объективлă хак парса, ăнланма пултараймасть, япăх пулнине туйăм-сисĕм урлă вĕренме тивĕçет кăна.

Илемлĕхĕ енчен пьеса пуян та илĕртÿллĕ. Автор чĕлхепе питĕ ăста усă курса куç умне вăр-вар диалогсем, чĕрĕ персонажсем кăларса тăратать.

 

Тупмалли

Комедири çынсем | Пĕрремĕш пайĕ | Иккĕмĕш пайĕ | Виççĕмĕш пайĕ

 Комедири çынсем

Пĕрремĕш пайĕ

НАÇТАÇ — тăлăх арăм.
АНЮК — унăн хĕрĕ.
КĔТЕРУК — Наçтаçăн йăмăкĕ.
ХВЕТĔР—ялти каччă (комсомолец).
МИША, ПĔТЕР  —Хветĕрĕн юлташĕсем (комсомолецсем).
ПРАСКИ — ватă хĕр.
ЙĂКĂНАТ — ялти кулак, нэпман.

А. Лазарева: Хула Хĕрĕ

Александра Лазарева — ача-пăча çыравçи, куçаруçă. Авиаци техникумĕнче вĕренсе тухса хĕрарăмсен пĕрремĕш эскадрильине кĕнĕ, анчах сывлăхĕ япăхланнă пирки Шупашкара куçнă. Журналсенче тата радиора редактор пулса ĕçленĕ… Тĕплĕнрех→

---

 

Тупмалли

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Хула Хĕрĕ

(Аппа каласа пани)
Повесть

1

1 2 3 4 5
6 7 8 9 10

Ун чухне хура кĕркуннеччĕ…

Йывăçсем йăлт çаралса, хăрăмпа сĕрнĕ пек хуралса, хăрнă тĕслĕ пулса ларнă, ялан чуна савăнтармалла юрлакан чĕвĕлти кайăксем тахçанах ăшă çĕрелле вĕçсе кайнă — вĕсен сасси çук ĕнтĕ. Уй-хирсем те пуш-пушах, çав тери салху сăнлă. Хура-кăвак пĕлĕтсем вăрманти çÿллĕ юман тăррисене тĕкĕнес пекех аялтан шăваççĕ. Пĕр эрне ытла пуль таттисĕр çумăр лÿшкерĕ, урамсенче чĕркуççи таран пылчăк — ни тухма, ни кĕме çук темелле, уйри çулсем те епресе кайнă, лакăм-тĕкĕмсенче лапра шыв кÿлленсе тăрать, урапа кустăрмисем кÿпчекĕ-мĕнĕпех путаççĕ унта.

Çумăр çунă чух пĕтĕм выльăх