Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Çемен Элкер

Геннадий Юмартпа Л. Трофимов — литераторсем, тĕпчевçĕсем… Геннадий Юмарт çинчен тĕплĕнрех→

---

Çемен Элкер — çыравçă, публицист, обществăлла деятель. Чăваш литературине никĕсне хывакансенчен пĕри. 1918 çултан пуçласа мĕн пурнăçне çак ĕçе халалланă. Çамрăк çыравçăсене пулăшнă. Ун ячĕпеле Чăваш республики хастар журналистсене премипе хавхалантарса тăрать… Тĕплĕнрех→

---

Çемен Элкер

(1894-1966)

Семен Васильевич Васильев (Çемен Элкер) халĕ Йĕпреç районне кĕрекен Пысăк Упакасси ялĕнчи 1894 çулхи çу уйăхĕн 1-мĕшĕнче çуралнă. 1908 çулта ялти пуçламăш шкултан вĕренсе тухнă, 1915 çулта тĕнче вăрçине кайнă, йывăр аманса, Австрипе Венгри çарĕсен тыткăнне лекнĕ. Тыткăнран 1916 çулхи çу кунĕсенче таврăнать, пĕр хушă Петроградри госпитальте сипленет. 1917 çулхи ютă уйăхĕнче вал ялĕнчен Хусана каять, пĕр-пĕр курсра вĕренме ĕмĕтленет. Кунта пулас писатель Тимофей Абрамов сăвăçпа, Федор Павловпа, Г.Тал-Мăрсапа туслашать, вĕсем хавхалантарнипе литература ĕçне хутшăнать.

Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Алексей Милли

Геннадий Юмартпа Л. Трофимов — литераторсем, тĕпчевçĕсем… Геннадий Юмарт çинчен тĕплĕнрех→

---

Алексей Милли — публицист, этнограф. Хусанти семинарире вĕреннĕ, хĕвелтухăç халăхĕсен чĕлхисемпе культурисене тĕпчес енĕпе аспирантура пĕтернĕ. “Хыпар” тата “Чухăнсен сасси” хаҫатсенче ĕҫленĕ, педтехникумра вĕрентнĕ, чăваш литераторĕсен обществине йĕркеленĕ. 1938 çулта репрессиленĕ… Тĕплĕнрех→

---

Алексей Милли

(1884-1942)

Алексей Прокопьевич Милли (Прокопьев) 1884 çулхи нарăсăн 24-мĕшĕнчс Хусан кĕпĕрнин Етĕрне уесĕнчи (халĕ Чăваш Республикин Вăрнар районĕ) Нурăсра (халĕ Калинино) çуралнă. Малтан кÿршĕ ялта (Шурутра) пуçламăш пĕлÿ илет, тепĕр çултан Хурăнварти икĕ класлă шкулта вĕренет. 1912 çулта Хусанти тĕн семинарине кайса кĕрет. 1917-1918 çулсенче вăл – «Хыпар» хаçат редакторĕнче вăй хурать. Хаçат тухма чарăнсан А. П. Прокопьев (эпир ăна ытларах Милли ятпа пĕлетпĕр) сулахай эсерсен ретне куçнă. Граждан вăрçи вăхăтĕнче А. Прокопьев Хĕвелтухăç фронтĕнчи 5-мĕш çар политпайăп органне – чăвашла тухса тăнă «Чухăнсен сасси» хаçата редакцилет. 1919-1921 çулсенче вăл Чĕмпĕрти чăваш педтехникумĕнче вĕрентет, кунта музей йĕркелет. 1922 çултанпа этнографи ĕçĕпе ытларах вăй хума тытăнать, экспеднцисене нумайлăха тухса çÿрет, пуян материал пухать. Çав тапхăрта вăл чи вăйлă публицист пулнă тесе каласан та йăнăш пулас çук. 1920-1921 çулсенче вăл Чĕмпĕрте литераторсен пĕрремĕш пĕрлеш ĕннĕ – «Чăваш çыраканĕсен ушкăнне» ертсе тăнă, «Атăл юрри» журнал (2 номер) кăларнă.

Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Федор Павлов

Федор Павлов — драматург, музыка преподавателĕ. Литературăра сăввисемпе тата драмисемпе палăрнă. Вăрăм ĕмĕр пурнаймасăр туберкулеза пула Сочире вилнĕ… Тĕплĕнрех→

---

Федор Павлов

(1892-1931)

Федор Павлович Павлов 1892 çулта авăнăн 25-мĕшĕнче Хусан кĕпĕрнин Етĕрне уесĕнчи (халĕ ЧР Çĕрпÿ районĕ) Патăрьелĕнче хресчен кил-йышĕнче çуралнă. 1901-1904 çулсенче ялти шкулта вĕреннĕ, ун хыççăн Иккасинчи икĕ класлă шкула кайса кĕрет.

Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Григорий Тяммин

Геннадий Юмартпа Л. Трофимов — литераторсем, тĕпчевçĕсем… Геннадий Юмарт çинчен тĕплĕнрех→

---

Григорий Тяммин — сăввийĕсемпе асра юлнă, анчах пурнăçĕ пирки пĕлни сахал… Тĕплĕнрех→

---

Григорий Тяммин

(1983 – ?)

Унăн пурнăçĕпе ĕçĕ-хĕлĕ туллии паллă мар. Вăл Чăваш Республикин Тăвай районĕнчи Енĕш Нăрваш ялĕнче çуралнă. Пуçламăш пĕлÿ ялти шкулта илнĕ.

Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Василий Мач

Василий Мач

Геннадий Юмартпа Л. Трофимов — литераторсем, тĕпчевçĕсем… Геннадий Юмарт çинчен тĕплĕнрех→

---

(1892-1951)

Василий Мач — сăвăçă, райхаçат редакцийĕнче тата шкулта ĕçленĕ… Тĕплĕнрех→

---

Василий Степанович Мăч (Мочанкин, Семенов) 1892 çулта Самар кĕпĕрнин Пăхăрăслан уесĕнчи (халĕ Оренбург облаçĕн Грачевка районĕ) Вырăс Йăкăнатъелĕнче çуралнă. Малтан прихут шкулĕнче вĕреннĕ, кайран хăй тĕллĕн вĕренсе пĕлÿ илнĕ 1920-1930 çулсенче райхаçат редакцийĕнче, шкулта ĕçленĕ, 1947-1951 çулсенче вăл ял совет секретарĕ пулнă. 1951 çулхи чÿк уйăхĕн 16-мĕшĕнче вилнĕ.

Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Леонтий Молгачев

Геннадий Юмартпа Л. Трофимов — литераторсем, тĕпчевçĕсем… Геннадий Юмарт çинчен тĕплĕнрех→

---

Леонтий Молгачев — Чĕмпĕр кĕпĕрнинчи тĕрлĕ ялта учительте ĕçлене, миссионер пулма вĕреннĕ. Самар кĕпĕрнинче вĕрентнĕ, ун хыççăнхи кунçулĕ паллă мар… Тĕплĕнрех→

---

Леонтий Молгачев

(1884 – ?)

Леонтий Иванонич Молгачев (Кайăк Иван ывăлĕ Левентей) 1884 çулхи çĕртмен 7(19)-мĕшĕнче Чĕмпĕр кĕпĕрнин Пăва уесĕнчи (халĕ Тутар Республикин Çĕпрел районĕ) Аслă Аксура чухăн хресчен кил- йышĕнче çуралнă. Тăван ялĕнчи пуçламăш шкулта. Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче вĕренет, 1903-1911 çулсенче Чĕмпĕр кĕпĕрнинчи тĕрлĕ ялта учительте ĕçлет, унтан Хусанти миссионерсен курсне кĕрет, пурнăçĕ хĕсĕкрен вĕренме пăрахать, каллех шкулта ĕçлеме тытăнать. Кайран вăл миссионерсен курсне çине тăрсах пĕтерет, Самар кĕпĕрнинчи Пĕкĕлме уесĕнче учительте ĕçлеме тытăнать. Малалли кунçулĕ паллă мар.

Л.Молгачев 1914 çулта «Хĕртсурт» сăвăпа «Вильгельмпе Мухамет» поэма çырнă. Поэма 1915 çулта «Вăрçă çинчен» альманахра пичетленсе тухнă.

↓ ↓ ↓

Малаллийĕ пĕлтерÿ хыççăн

Эпир пĕр-пĕр патшалăх тытса тăракан учреждени мар.

Тектсене ирĕклĕн тишкерсе хаклатпăр. Произведенисене сĕрĕмлĕх, сутлăх е пропаганда тĕллевĕпе мар – шырав, цитатăлу тунă чухне çăмăллăх кÿрессишĕн вырнаçтаратпăр.

Пирĕн çинчен

– VulaCv, Вула чăвашла редакцийĕ

Сайта кĕртнĕ çĕнĕ текстсем:

• Турă Амăшне Ырă Хыпар Каланă Кун Вĕрентсе Калани25/03/2023
• Христос Туррăмăра Чиркĕве Илсе Пынă Кун Вĕрентсе Калани06/02/2023
• Стихван Шавли: Вĕçкĕн Ваççа06/10/2022

↓ ↓ ↓

Малаллийĕ

Геннадий Юмарт & Л. Трофимов: Çитăр Ехримĕ

Н. Иванова тата В. Никитин – чăваш сăмахлăхне тĕпчесе шкулти ачасем умне кĕнеке кăларса тăратнă коллекив ертÿçисем, авторсем… Тĕплĕнрех →

---

Çитăр Ехримĕ

(1846-1921)

Ефрем Сидорович Сидоров (Çитăр Ехримĕ) 1846 çулта Хусан кĕпĕрнин Пĕкĕлме уесĕнчи (халĕ Самар облаçĕн Шунтал районĕ) Сальелĕнче çуралнă, пурнăçне Кив Шешкелте (халĕ Тутар Республикин Çарăмсан районĕ) ирттернĕ. Вăл 1921 çулта выçлăх вăхăтĕнче вилнĕ.