Илемлĕ литература.
Григорий Тяммин — сăввийĕсемпе асра юлнă, анчах пурнăçĕ пирки пĕлни сахал… Тĕплĕнрех→
Эпĕ çуралнă Нăрвашра,
Йăлăм ятлă касăра.
Эпĕ саккăр тултарсассăн,
Тăххăра кайсассăн,
Пирĕн анне чирлерĕ,
Тата пĕр эрнерен пĕтрĕ.
Эпир тăватсăмăр Тăлăха юлтăмăр.
Алексей Милли — публицист, этнограф. Хусанти семинарире вĕреннĕ, хĕвелтухăç халăхĕсен чĕлхисемпе культурисене тĕпчес енĕпе аспирантура пĕтернĕ. “Хыпар” тата “Чухăнсен сасси” хаҫатсенче ĕҫленĕ, педтехникумра вĕрентнĕ, чăваш литераторĕсен обществине йĕркеленĕ. 1938 çулта репрессиленĕ… Тĕплĕнрех→
Тирансене патшалăхран –
Хăваласа салатрăмăр,
Вĕсенĕн тискер аллинчен
Патшалăха хăтартăмăр.
Хупса лартрăмăр тĕрмене
Мĕскĕн халăхсен юнне
Сĕлĕх пек ĕçекенсене,
Халăхран кулакансене!
Эпир çĕр çулччен халăхшăн
Куççульпе йĕрсе ĕçлерĕмĕр,
Нумайăш пирĕн ушкăнран
Çул çинче пĕтрĕç вăхăтсăр.
Григорий Тяммин — сăввийĕсемпе асра юлнă, анчах пурнăçĕ пирки пĕлни сахал… Тĕплĕнрех→
Тырă вырса пĕтет,
Хĕл те çывхарса пырать.
Çил шавлама тытăнать,
Сивĕ те персе çитет.
Уйра нимĕн те çук.
Николай Золотницкий — чăваш тата ытти халăхсен çырулăхĕпе ăс пурлăхне пухнипе палăрнă филолог. Хусан университетĕнче вĕреннĕ, патшалăх пурлăхĕн палатинче ĕçленĕ. Вырăс мар халăхсен литературипе чĕлхи аталанса каяссине хирĕç пулнă пулин те чăвашсене тăван чĕлхепе вĕрентес ĕçе пуçарса яракансенчен пĕри пулса асăмăрта юлнă…. Тĕплĕнрех→
Пытăм пасар пăхмашкăн,
Чÿречине уçмашкăн.
Шаккарăм, çапрăм —уçăлчĕ,
Тенки-ĕнчи тупăнчĕ.
Н. Иванова тата В. Никитин – чăваш сăмахлăхне тĕпчесе шкулти ачасем умне кĕнеке кăларса тăратнă коллекив ертÿçисем, авторсем… Тĕплĕнрех →
Никита Бичурин чăвашран тухнă паллă таврапĕлÿçĕ, синолог (Китая тĕпчекен), тĕн çынни (манаха кĕнĕ чух илнĕ ячĕ Иакинф)… Тĕплĕнрех →
Никита Яковлевич Бичурин — Иакинф атте пурнăçĕпе 9-мĕш класс кĕнеки тăрăх паллашнăччĕ. Аса илĕпĕр: Бичурин—тĕнчипе паллă китаевед, чăвашран тухнă малтанхи академик, тĕпчевçĕ, çыравçă, куçаруçă.
Малаллине вуласН. Иванова тата В. Никитин – чăваш сăмахлăхне тĕпчесе шкулти ачасем умне кĕнеке кăларса тăратнă коллекив ертÿçисем, авторсем… Тĕплĕнрех →
Парăнман ялсемпе хуласене тăшман вăйпа илеймен чухне чеелĕхпе те пулин çавăрса илме е аркатса тăкма тăрăшнă. Чăваш халăх сăмахлăхĕнче тутар-монголсем Пÿлер хулине, вырăс çарĕ Хусан хулине çунакан çĕмренсем персе, вут çыхнă кайăксем ярса çунтарни çинчен калакан халапсем пур.
Малаллине вуласКĕрхи сивĕ те нÿрлĕ ĕнтрĕк хупланăччĕ ĕнтĕ чăваш ырханккисене мăшăрлатса кÿлнĕ лăп-лап кÿмепе Кăрмăш уесĕнчи пĕр инçетри тĕттĕм кĕтесе çын çÿресе такăрлатман çулпа кайнă чухне. Пĕр чăваш ялĕнче ачасене нумайранпа вĕрентсе пурăнакан, иксĕмĕр тахçантанпах курнăçман авалхи тусăм патне хăнана çитме шут тытнăччĕ эпĕ. Самаях сивĕччĕ.
Малаллине вулас
Вула Чăвашла 