Н. Осипов & Виталий Родионов: С. М. Михайлов-Янтушăн чăваш литературинчи вырăнĕ

Спиридон Михайлов чăвашран тухнă пирвайхи историк, этнограф, географ, фольклорист, Раççей географи обществин членĕ тата ĕçченĕ (1854), Хусанти статистика комитечĕн членĕ тата корреспонденчĕ (1856). Очеркĕсенче чăвашсен йăли-йĕркине çырса кăтартнă, халăх сăмахлăхĕн тĕслĕхсене пухса çапса кăларттарнă… Тĕплĕнрех →


Н. Осипов & Виталий Родионов


С. М. Михайлов-Янтушăн чăваш литературинчи вырăнĕ. Нумай енлĕ пултарулăхĕ

• С. Михайлов-Янтуш пурнăçĕпе ĕçĕ-хĕлĕ.
• С. Михайлов-Янтуш этнограф-публицист, прозаик.
• Унăн очерк, калав çырас ăсталахĕ.
• Çыравçă чĕваш литературине кĕртнĕ поэтикăри тата жанр тытĕмĕнчи çĕнĕлĕхсем.

XIX ĕмĕрĕн варринче чаваш çыруллă культурине çĕнĕ çыравçăсем килсе кĕреççĕ. 1848 çулта чавашсем çинчен харăсах икĕ çын çырма пуçлать: В. А. Сбоев тата В.И. Лебедев. Вĕсен пархатарлă ĕçне тăван чăваш чĕлхипе малалла тăсаканĕ Спиридон Михайлович Михайлов-Янтуш пулнă (С. Михайловччен чăвашран тухнă е чăвашсем çинчен çырнă çыравçăсем пурте тенĕ пекех вырăсла е тата урăх чĕлхесемпе çырнă пулнă). С. Михайлов-Янтуша тĕпчевçĕсем чăваш ячĕпе малтанласа калаçаканĕ те теççĕ. Мĕншĕн тесен пирĕн çак таранччен сарăлса пынă çыруллă культура талккăшне чăваш ячĕпе чи малтан никам та мар, С. Михайлов-Янтуш уçнă тесе хăюллăнах калама пултаратпăр.

Малаллине вулас

Тайăр Тимкки: Çăлăнăç

Тайăр Тимкки

Тайăр Тимкки (1889-1901) ача чухнех тăлăха юлнăскер, пуп патĕнче тарçăра тăрса ÿснĕ. Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче вĕреннĕ. Революци юхăмне хастаррăн хутшăннă пропагандиста Çĕпĕрте ссылкă курма та тивнĕ… Тĕплĕнрех →



Çăлăнăç

Хурлăх курса
Пурăнăп.
Тăрсан турра
Кĕлтăвăп.
Мана ырă сунас çук.

Малаллине вулас

Тайăр Тимкки: Шухăш

Тайăр Тимкки

Тайăр Тимкки (1889-1901) ача чухнех тăлăха юлнăскер, пуп патĕнче тарçăра тăрса ÿснĕ. Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче вĕреннĕ. Революци юхăмне хастаррăн хутшăннă пропагандиста Çĕпĕрте ссылкă курма та тивнĕ… Тĕплĕнрех →


Шухăш

Хирте, суха хыçĕнче.
Эпĕ нумай çÿрерĕм.
Çĕрĕн йывăр ĕçĕнче
Нихçан ырлăх курмарăм.

Акнă тырă шăтмарĕ,
Пысăк выçлăх çул килчĕ.
Хăш çул тырă пулмарĕ,
Хăш çул пăрпа çĕмĕрчĕ.

Малаллине вулас