Турхан Энтри
Шухăшăма
Эх, шухăшăм, шухăшăм,
Мĕншĕн пуçа çавăран?
Мĕншĕн иртнĕ кунсене
Асăнтарса тĕп тăван?
Ах, шухăшăм, шухăшăм,
Малаллине вулас
Эх, шухăшăм, шухăшăм,
Мĕншĕн пуçа çавăран?
Мĕншĕн иртнĕ кунсене
Асăнтарса тĕп тăван?
Ах, шухăшăм, шухăшăм,
Малаллине вулас
Пĕчĕк Петĕр тантăшне
Вăйă выляма чĕнет:
— Кил, — тет, — Сантăр, выляма,
Манăн теттесем нумай.
Ку — ĕне, вăл сĕт парать,
Му! тесе вăл макăрать.
Йуратнă тăванăмсем! Епĕ сире çак пайанхи праçник мĕнтен пуçланса кайни çинђен каласа кăтартасшăн. Унтан тата çав ĕлĕк пулнă ĕç пире мĕн тума хушни çинђен те пĕлтересшĕн.
Нумай пулат̌, унтан вара пин çул та ытла иртнĕ, грексен патшалăхне сарацин йатлă халăх пырса кĕнĕ. Вĕсем Христос тĕнне тытакан халăх пулман. Çавăнпа вăрçăпа çĕнтернĕ халăха хĕрхенсе тăман. Вĕсем ђас грексен ђăн аслă, патша пурăнакан хулине çитмелле пулнă. Унти çынсем, çав тĕрлĕ усал халăх ђас вĕсем патне çитессине илтсен, пĕтĕмпе хăраса ÿкнĕ. Вара тăшмана хăйсен вăйĕпе, хăйсем тĕллĕн çĕнтерес çуккине пĕлсе Турăран пулăшу ыйта пуçланă. Вĕсем Турă Амăшĕ Турă умĕнђе çынсен хутне кĕрсе тăнине пĕлсе, Ăна тăшмансенђен хăтарма йăлăннă. Ђăнахах хулари çынсем кĕл-тунине Турă илтнĕ. Малаллине вулас
Ей йуратнă тăвансем! Пайан пирĕн аслă патшамăр Николай Александрович патшана кĕнĕ кун. Епир ђиркĕве Турра пирĕн патшана халиђђен сывă сыхланăшăн тав-тунă, малашне те сывă усраса халăха ырă тума, тăшмансене çĕнтерме пулăштăр, тесе кĕл-тума пухăнтăмăр. Пайанхи кун епир Турă патшамăра халиђђен халăха тунă ырăлăхĕсене малашне те тума пулăшĕ тесе шанатпăр. Халăха ырăлăх тума Турă патшана вăй-хăват, пуйанлăх, ђаплăлăх панă. Турă пур ырă йапалана ырă тума парат̌. Патшанăн нумай ырă ĕç тумалла: патшалăхри пур халăха пулăшмалла; пурне те Христос тĕнне вĕрентме тăрăшмалла; çырăва вĕрентмелле; йалан вăйлă пулса тăрса патшалăхри халăх лăпкă, йĕркелĕ, çителĕклĕ пурăнтăр, тесе тăрăшмалла. Çавăнпа та Турă ăна вăй-хăват та, пуйанлăх та панă.Малаллине вулас
Икĕ тантăш — Петьăпа Ваня — сумкисене илчĕç те пахча витĕр уя тухрĕç. Утнă çĕрте утнă, чупнă çĕрте чупнă пек кайса вĕсем часах ялтан виçĕ çухрăмри вăрмана çитрĕç. Юманлăха кĕрсен тин ачасем сумкисене хулпуççи урлă уртса ячĕç.
Вăрманта лăпкă, çил çук. Кайăксем юрлани те питех илтĕнмест. Тантăшсем васкасах çĕре тăкăннă юман йĕкелĕсене сумкисене яма тытăнчĕç.Малаллине вулас
Тăлăх хĕре инкĕшне
Ытла йывăр пурăнма:
Ана хăш чух çĕрĕпе
Лекет куççуль юхтарма.
Ĕçе аван тусан та,
Нихçан ăна ырламаç;
Хăйсем наян пулсан та,
Ăна вăрçма вăтанмаç.Малаллине вулас
Александр Кăлкан – проза çыравçи, драматург. Унсăр пуçне юптарăвĕсемпе, юрă сăввисемпе тата обществăлла ĕçĕпе палăрнă çыравçă. Островский, Симонов, Шекспир хайлавĕсенчен хăшĕ пĕрне чăвашла куçарнă… Тĕплĕнрех→
Халĕ Гена пĕчĕк çеç,
Пĕчĕк те — чĕлхи чĕкеç;
Чĕвĕл-чĕвĕл калаçать,
Сăвăсем ăста калать.