Библире Тупмалли
Библи: • Авалхи халал: Моисей: [ Пл | Тх | Лв | Йш | Ск | Историлле: | Нв | Тр| Рф | 1С | 2С | 1Пш | 2Пш | 1Ç | 2Ç | Ез | Нм | Ез2 | Ез3 | Тв | Иф | Эс | 1М | 2М | 3М | Ăслăлăх: Ив | Пс | Ыт | Ек | Юр | Ăс | Сх | Пророксем: | Ис | Ир | Хÿ | Вх | Из | Дн | Ос | Ил | Ам | Аи | Ио | Мх | На | Ав | Сф| Аг | Зр | Мл] • Çĕнĕ халал: [Мф | Мк | Лк | Ин | Ĕç | Рм | 1К | 2К | Гл | Эф | Фл | Кл | 1Ф | 2Ф | 1Т | 2Т | Ти | Фм | Ер | Ик | 1П | 2П | 1И | 2И | 3И | Иу | Ÿл ]
Матфей Çырнă Таса Евангели
Тупмалли
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
Матфей 1
Иисус Христосăн йăх тымарĕ
(1) Авраампа Давид йăхĕнчен çуралнă Иисус Христосăн йăх-несĕл тымарĕ.
(2) Авраам ачи Исаак пулнă; Исаак ачи – Иаков; Иаков ачисем Иудăпа унăн пĕртăванĕсем пулнă;
(3) Иуда ачисем – Фареспа Зара, вĕсен амăшĕ Фамарь пулнă. Фарес ачи – Есром, Есром ачи Арам пулнă;
(4) Арам ачи – Аминадав; Аминадав ачи – Наассон; Наассон ачи Салмон пулнă.
(5) Салмон ачи – Вооз, унăн амăшĕ Рахава пулнă. Вооз Овид ашшĕ пулнă, Овид амăшĕ Руфь пулнă. Овид ачи Иессей пулнă;
(6) Иессей ачи Давид патша пулнă; Давид ачи – Соломон, Соломон амăшĕ малтан Урия арăмĕ пулнă;
(7) Соломон ачи – Ровоам, Ровоам ачи – Авия, Авия ачи Аса пулнă;
(8) Аса ачи – Иосафат, Иосафат ачи – Иорам, Иорам ачи Озия пулнă;
(9) Озия ачи – Иоафам, Иоафам ачи – Ахаз, Ахаз ачи Езекия пулнă.
(10) Езекия ачи – Манассия, Манассия ачи – Амон, Амон ачи Иосия пулнă;
(11) Иосия ачи – Иоаким; Израиль халăхне Вавилона куçарса каяс умĕн Иоакимран Иехонияпа унăн пĕртăванĕсем çуралнă.
(12) Вавилона куçарса кайнă хыççăн Иехонияран Салафииль çуралнă; Салафииль ачи Зоровавель пулнă;
(13) Зоровавель ачи – Авиуд, Авиуд ачи – Елиаким, Елиаким ачи Азор пулнă;
(14) Азортан Садок çуралнă; Садок ачи – Ахим, Ахим ачи Елиуд пулнă;
(15) Елиудран Елеазар çуралнă; Елеазар ачи – Матфан, Матфан ачи Иаков пулнă;
(16) Иаковран Мариян упăшки Иосиф çуралнă, Мария вара Христос теекен Иисуса çуратнă.
(17) Çапла вара Авраамран пуçласа Давида çитиччен пурĕ вун тăватă сыпăк. Давидран пуçласа Вавилона куçарса кайиччен те вун тăватă сыпăк. Вавилона куçнинчен пуçласа Христос çураличчен те вун тăватă сыпăк.
Иисус Христос çурални
(18) Иисус Христос çурални вара акă çапла пулса иртнĕ: Иисус Амăшне, Марияна, Иосиф валли çураçсан, вĕсем пĕрле пурăнма пуçличченех, Святой Сывлăш хăвачĕпе Мариян çие юлнă.
(19) Унăн пулас упăшки Иосиф тÿрĕ пурăнакан çын пулнă. Вăл, Мариян ятне ярас мар тесе, сас-хура кăлармасăр Ăна пăрахма шут тытнă.
(20) Анчах та вăл çапла шухăшласанах ăна тĕлĕкре Хуçа Туррăмăрăн ангелĕ курăннă. «Давид патша йăхĕнчи Иосиф, – тенĕ Турă ангелĕ, – эсĕ арăмна, Марияна, ху патна илме ан хăра, Вăл Святой Сывлăш хăвачĕпе йывăр çын пулнă.
(21) Вăл Ывăл Ача çуратĕ, эсĕ çав Ачана Иисус ятлă хурăн, мĕншĕн тесен Вăл Хăйĕн халăхне çылăхĕсенчен çăлĕ».
(22) Çак ĕçсем Хуçа Турă пророк урлă калани пурнăçланмашкăн пулса иртнĕ, пророк çапла каланă пулнă:
(23) «Акă Хĕр йывăр çын пулса Ывăл Ача çуратĕ, Ăна Еммануил ятлă хурĕç». Еммануил тени «Турă пирĕнпе» тенине пĕлтерет.
(24) Иосиф ыйхăран вăраннă. Унтан вăл, Хуçа Туррăмăрăн ангелĕ хушнă пекех, арăмне хăй патне илнĕ.
(25) Анчах вăл Марияпа çывăрман. Пурăна-киле Мария Хăйĕн пĕртен-пĕр Ывăлне çуратнă. Иосиф Ăна Иисус ятлă хунă.
Матфей 2
Ăсчахсем пуççапма пыни
(1) Ирод патша вăхăтĕнче, Иудейăри Вифлеем хулинче Иисус çуралсан, хĕвел тухăçĕнчи ăсчахсем Иерусалима пынă та халăхран çапла ыйтнă:
(2) «Иудейсен Патши пулма çуралнă Ача ăçта-ши? Ĕнтĕ эпир хĕвел тухăçĕнче Унăн çăлтăрне куртăмăр та Ăна пуççапма килтĕмĕр».
(3) Çакна илтсен Ирод патша та, пĕтĕм Иерусалим çыннисем те аптăраса ÿкнĕ.
(4) Вара Ирод аслă священниксене, халăха Моисей саккунне вĕрентекенсене пурне те пухнă та: «Христосăн ăçта çуралмалла?» – тесе тĕпчесе ыйтнă.
(5) «Иудейăри Вифлеем хулинче, – тенĕ ăна вĕсем, – мĕншĕн тесен Турă пророка çапла çыртарнă:
(6) „Эсĕ те, Вифлеем, Иуда çĕрĕ, Иудăн аслă хулисенчен нимĕнпе те кая мар: мĕншĕн тесен санăн çыннусенчен Çулпуçĕ тухĕ, Вăл Манăн халăхăн, Израиль халăхĕн, Кĕтÿçи пулĕ“».
(7) Вара Ирод ăсчахсене вăрттăн чĕнсе илтерсе вĕсенчен çав çăлтăр курăннă тĕрĕс вăхăта ыйтса пĕлнĕ.
(8) «Кайăр та пĕчĕк Ача çинчен тĕплĕн тĕпчесе ыйтса пĕлĕр. Ăна тупсан вара мана килсе калăр, эпĕ те кайса пуççапам Ăна», – тенĕ Ирод вĕсене Вифлеем хулине кайма хушса.
(9) Патша хушнине итлесе ăсчахсем кайнă. Çул çинче каллех хайхи хĕвел тухăçĕнче асăрханă çăлтăр курăннă. Çав çăлтăр вĕсем умĕнче куçса пынă-пынă та, пĕчĕк Ача тĕлне çитсен, тăпах чарăннă.
(10) Çăлтăра курсан вĕсем питĕ савăнса-хĕпĕртесе кайнă.
(11) Вара пÿрте кĕнĕ те пĕчĕк Ачапа Унăн Амăшне Марияна курнă. Вĕсем Ачана чĕркуçленсех пуççапнă, унтан хутаçĕсенчен кăларса Ăна ылтăн, ладан, смирна парнеленĕ.
(12) Каярахпа Турă вĕсене тĕлĕк кăтартса Ирод патне тавăрăнма юраманни çинчен пĕлтернĕ. Вара ăсчахсем хăйсен çĕрне урăх çулпа тавăрăннă.
Египета тарни
(13) Ăсчахсем кайсан Хуçа Туррăмăрăн ангелĕ Иосифа тĕлĕкре курăнса çапла каланă: «Тăр та пĕчĕк Ачапа Амăшне илсе Египет çĕр-шывне тар. Эпĕ систериччен çавăнтах пурăн, мĕншĕн тесен Ирод пĕчĕк Ачана шыраса тупса вĕлерттересшĕн».
(14) Иосиф тăнă та пĕчĕк Ачапа Унăн Амăшне илсе çĕр варринчех Египета тухса кайнă;
(15) вара Ирод виличченех унта пурăннă. Çапла Хуçа Турă пророк урлă: «Ывăлăма Эпĕ Египетран чĕнсе илтĕм», – тесе калани пурнăçланнă.
Ирод пĕчĕк ачасене вĕлерттерни
(16) Ăсчахсем хăйне улталанине ăнланса илсен Ирод пит çилленсе кайнă. Вара вăл, ăсчахсенчен тĕпчесе пĕлнĕ вăхăт тăрăх, Вифлеемпа унăн таврашĕнче çуралнă иккĕри тата икĕ çултан кĕçĕнрех пĕчĕк ачасене пурне те вĕлерсе тухма хушнă.
(17) Çапла майпа Турă Иеремия пророк урлă калани пурнăçланнă. Вăл çапла каланă пулнă:
(18) «Рама хулинче сасăпах макăрни, хыттăн ÿлени, татăлса йĕни илтĕнет. Ку вăл ачисем çукран лăпланаймасăр йĕрекен Рахиль сасси».
Египетран Назарета тавăрăнни
(19) Ирод вилсен вара Египетра Хуçа Туррăмăрăн ангелĕ Иосифа тĕлĕкре курăннă та
(20) çапла каланă: «Ача чунне шыракансем вилчĕç ĕнтĕ, çавăнпа тăр та, Ачапа Амăшне илсе, Израиль çĕрне кай».
(21) Иосиф тăнă та, Ачапа Амăшне илсе, Израиль çĕрне тавăрăннă.
(22) Анчах та Иудейăра Ирод ывăлĕ Архелай ашшĕ вырăнĕнче патшара ларнине пĕлсен Иосиф унта тавăрăнма шикленнĕ. Вара, Турă хăйне тĕлĕкре пĕлтернине итлесе, Галилейăна кайнă.
(23) Унта вăл хăйĕн çемйипе Назарет ятлă хулара пурăнма пуçланă. Çапла Турă пророксем урлă: «Турă Суйласа илнине Назорей тейĕç», – тесе калани пурнăçланнă.
Матфей 3
Шыва кĕртекен Иоанн ÿкĕтлесе вĕрентни
(1) Çав кунсенче Шыва кĕртекен Иоанн халăх хушшине тухнă, вăл Иудея пуш хирĕнче ÿкĕтлесе вĕрентнĕ.
(2) «Çÿлти Патшалăх çывхарчĕ ĕнтĕ, çавăнпа та ÿкĕнĕр», – тенĕ вăл çынсене.
(3) Исаия пророках ун çинчен çапла каланă пулнă: «Пуш хирте чĕнекенĕн сасси илтĕнет: „Хуçамăр валли çул хатĕрлĕр, Вăл утас çулсене тÿрлетĕр!“»
(4) Çÿрессе Иоанн тĕве çăмĕнчен тунă тумтир тăхăнса, пилĕкне чĕн пиçиххи çыхса çÿренĕ. Çиессе вăл хĕрлĕ шăрчăк тата хăвăлсенче тупкаланă пыл çисе пурăннă.
(5) Ун патне Иерусалимран, пĕтĕм Иудейăран тата Иордан шывĕ таврашĕнчен çынсем пырсах тăнă.
(6) Иоанн вĕсене çылăхĕсенчен ÿкĕнтерсе Иорданра шыва кĕртнĕ.
(7) Фарисейсемпе саддукейсенчен чылайăшĕ хăй патне шыва кĕме пынине асăрхасан Иоанн вĕсене çапла каланă: «Эй, çĕлен çурисем! Çитес çилĕрен тарса хăтăлма кам вĕрентрĕ сире?
(8) Эппин хăвăр çылăхран ÿкĕннине тивĕçлĕ ĕçпе çирĕплетсех тăрăр.
(9) „Пирĕн мăн асатте – Авраам!“ – текен шухăшпа киленсе ан пурăнăр. Калатăп сире: Турă çак чулсенчен те Авраам ачисем тума пултарать.
(10) Акă пуртă та йывăç тымарĕ çумĕнчех выртать. Ырă çимĕç кÿмен кирек епле йывăçа та касса вута пăрахаççĕ.
(11) Эпĕ сире ÿкĕнтерсе шывпа тĕне кĕртетĕп. Анчах та ман хыççăн Килекенни манран хăватлăрах, эпĕ Унăн пушмакне хывма та тивĕçлĕ мар. Вăл сире Святой Сывлăшпа тата вутпа тĕне кĕртĕ.
(12) Кĕреçи те Унăн Хăйĕн аллинчех. Вăл йĕтемĕнчи туллине сăвăрса тасатĕ те ăна Хăйĕн кĕлетне пухса хурĕ, арпи-улăмне вара сÿнми вутра çунтарса ярĕ».
Иисуса шыва кĕртни
(13) Çавăн чухне, Хăйне Иоанн шыва кĕрттĕр тесе, Иисус Галилейăран Иордан хĕррине пынă.
(14) «Санăн мана шыва кĕртмелле, Эсĕ вара Ху ман патăма килтĕн-и?» – тесе хирĕçленĕ малтанах Иоанн.
(15) Анчах та Иисус ăна хуравласа каланă: «Çапла пулмалла та, Турă хушнине йăлтах пирĕн çапла пурнăçламалла». Иоанн вара шыва кĕртме килĕшнĕ.
(16) Иоанн шыва кĕртнĕ хыççăнах Иисус çырана тухнă. Акă ĕнтĕ Ун тĕлĕнче тÿпе уçăлса кайнă та, Иоанн Турă Сывлăшĕ Иисус çине кăвакарчăн пек курăнса аннине асăрханă.
(17) Акă, тÿперен çапла сасă илтĕнсе кайнă: «Çакă Манăн савнă Ывăлăм, Манăн ырă кăмăлăм Унра».
Матфей 4
Иисуса шуйттан илĕртсе тĕрĕслени
(1) Çавăн хыççăн Сывлăш Иисуса шуйттан илĕртĕвĕпе тĕрĕслеме пуш хире ертсе кайнă.
(2) Унта Иисус хĕрĕх кун та хĕрĕх каç типĕ тытнă, юлашкинчен Унăн çиесси килнĕ.
(3) Хайхи шуйттан, илĕртсе тĕрĕслекен, Ун патне пынă та çапла каланă: «Эсĕ Турă Ывăлĕ пулсан çак чулсене çăкăр пулма хуш».
(4) «Çырнинче çапла каланă, – тавăрнă ăна Иисус, – çын çăкăрпа кăна пурăнмасть, Турă çăварĕнчен тухакан кашни сăмахпах пурăнать».
(5) Унтан шуйттан Ăна Иерусалима илсе кайнă та Турă Çурчĕ тăррине тăратса
(6) çапла каланă: «Эсĕ Турă Ывăлĕ пулсан çакăнтан сик. Çырнинче каланă вĕт-ха: „Турă Хăйĕн ангелĕсене Сана упрама хушĕ, урупа чултан такăнасран вĕсем Сана алă çинче çĕклесе çÿрĕç“».
(7) Иисус ăна çапла тавăрнă: «„Хăвăн Хуçа Турруна илĕртсе ан тĕрĕсле“, – тесе те çырнă вĕт».
(8) Унтан шуйттан Иисуса питĕ çÿллĕ ту çине илсе кайнă та Ăна тĕнчери мĕн пур патшалăхсене, вĕсен чапне-илемне кăтартнă.
(9) «Эсĕ мана чĕркуçленсе пуççапсан çаксене йăлтах Сана паратăп», – тенĕ Ăна шуйттан.
(10) Вара Иисус ăна çапла хуравланă: «Кай Ман патăмран, шуйттан! Çырнинче: „Хуçа Турруна кăна пуççап, пĕр Уншăн анчах ĕçлесе тăр“, – тенĕ вĕт».
(11) Вара шуйттан Иисус патĕнчен кайнă, çавăнтах ангелсем пынă та Уншăн ĕçлесе тăма тытăннă.
Иисус Галилейăра вĕрентме пуçлани
(12) Иоана тытса хупнине илтсен Иисус Галилея çĕрне кайнă.
(13) Вăл Завулонпа Неффалим тăрăхне, тинĕс хĕрринчи Капернаум хулине, Назаретран пурăнма куçнă.
(14) Çак ĕç Исаия пророк сăмахĕсем пурнăçланма пулса иртнĕ. Вăл çапла каланă пулнă:
(15) «Тинĕс еннелле выртакан çул çинчи, Иордан леш енчи Завулонпа Неффалим çĕрĕ, чăн Турра пĕлмен Галилея!
(16) Çавăнта тĕттĕмре пурăннă халăх хăватлă çутă курчĕ! Вилĕм çĕрĕнче, вилĕм тĕттĕмлĕхĕнче пурăнакансемшĕн çутă килчĕ».
(17) Çавăнтан вара Иисус ÿкĕтлесе вĕрентме пуçланă. «Çÿлти Патшалăх çывхарчĕ ĕнтĕ, çавăнпа та ÿкĕнĕр!» – тесе вĕрентнĕ Вăл.
Иисусăн малтанхи вĕренекенĕсем
(18) Пĕррехинче Иисус Галилея тинĕсĕ хĕррипе иртсе пынă. Çавăн чухне Вăл тинĕсе сĕреке-тетел пăрахакан икĕ пĕртăвана – Петр текен Симонпа унăн шăллĕне Андрея – курнă. Вĕсем пулăçăсем пулнă.
(19) Иисус вĕсене çапла каланă: «Ман хыççăн пыракансем пулăр, Эпĕ сире этем чунĕсене тытакансем тăвăп».
(20) Вĕсем вара çав самантрах сĕреке-тетелĕсене хăварса Ун хыççăн кайнă.
(21) Пырсан-пырсан Вăл тата икĕ пĕртăвана – Иаковпа унăн шăллĕне Иоана – курнă. Вĕсем Зеведей ывăлĕсем пулнă, ашшĕпе пĕрле кимĕ çинче сĕреке-тетелĕсене юсаса тăнă, Иисус вĕсене те Хăйпе пĕрле чĕннĕ.
(22) Вĕсем вара çав самантрах киммине хăварнă та, ашшĕнчен уйăрăлса, Иисус хыççăн кайнă.
Иисус Галилейăра вĕрентни тата сыватни
(23) Иисус пĕтĕм Галилея çĕрĕ тăрăх çÿренĕ. Вăл унти синагогăсенче вĕрентнĕ, Çÿлти Патшалăх çинчен Ырă Хыпар пĕлтернĕ, халăха тĕрлĕ чир-чĕртен, халсăрлăхран сыватнă.
(24) Çавăнпа пĕтĕм Сири çĕрĕнче Ун çинчен хыпар сарăлнă. Ун патне мĕн пур халсăр пулнисене, чир-чĕрлисене, тытамаклисене, усал ернисене, уйăх çапнисене тата паралич çапнисене иле-иле пынă. Иисус вĕсене сыватнă.
(25) Унăн хыçĕнчен Галилейăран, Вунхула çĕрĕнчен, Иерусалимран, Иудейăран, Иордан леш енчи çĕрсенчен килнĕ темĕн чухлĕ халăх çÿренĕ.
Матфей 5
Ту çинче вĕрентни. Телейлĕх пил-хушăвĕсем
(1) Иисус, халăх йышлăн пухăннине курсан, ту çине улăхнă. Вăл ларсан, вĕренекенĕсем Ун патне пуçтарăннă.
(2) Иисус вĕсене çапла каласа вĕрентме пуçланă:
(3) «Чун-чĕм кĕлмĕçисем телейлĕ, вĕсене Çÿлти Патшалăх пулĕ.
(4) Йĕрекенсем телейлĕ, вĕсем лăпланĕç.
(5) Йаваш кăмăллисем телейлĕ, вĕсене çĕр тивĕ.
(6) Тÿрĕлĕхе выçăхса çитнĕ пек, ăш хыпса çитнĕ пек шыракансем телейлĕ: вĕсем тăранĕç.
(7) Хĕрхенме пĕлекенсем телейлĕ, вĕсене те хĕрхенĕç.
(8) Таса чунлисем телейлĕ, вĕсем Турра курĕç.
(9) Килĕшÿ кÿрекенсем телейлĕ, вĕсене Турă ывăлĕсем тейĕç.
(10) Тÿрĕлĕхшĕн хĕсĕрленине тÿсекенсем телейлĕ, вĕсене Çÿлти Патшалăх пулĕ.
(11) Сире Ман пирки хурласан, хĕсĕрлесен, сăлтавсăрах тĕрлĕ сăлтав тупса усал сăмахпа хăртсан, эсир телейлĕ.
(12) Ĕлĕк пурăннă пророксене те çавнашкалах хĕсĕрленĕ. Çавăнпа та савăнса хĕпĕртĕр: тÿпере сире пысăк сăвап пулĕ».
Тĕнче тăварĕпе тĕнче çути
(13) «Эсир – тĕнче тăварĕ. Тăвар хăй хăватне çухатсан, епле ăна тăварлă тăвăн? Вăл ĕнтĕ ниме юрăхсăр, ăна çын ури айĕнче таптанма кăна кăларса тăкмалла.
(14) Эсир – тĕнче çути. Ту çинче ларакан хула курăнмасăр юлмĕ.
(15) Çутаткăçа та çутсан чÿлмекпе хупламаççĕ; пÿртрисене пурне те çутă пултăр тесе ăна çутаткăç лартмалли çине вырнаçтараççĕ.
(16) Çапла сирĕн çуттăр та çынсем хушшинче çутаттăр, вĕсем, сирĕн ырă ĕçĕрсене курса, Çÿлти Аçăра мухтаччăр».
Христос тата саккун
(17) «Эпĕ пророксен сăмахĕсене е Моисей саккунне пăсма килнĕ тесе ан шухăшлăр. Эпĕ пăсма килмен, туса çитерме килнĕ.
(18) Чăн калатăп сире: çĕрпе пĕлĕт пĕтиччен, çырнинче калани пĕтĕмпех пурнăçланиччен саккунри пĕр сас палли те, пĕр йĕр те пĕтмĕ.
(19) Кам çак ансат пил-хушусенчен пĕрне те пулин пăсать, çынсене те çаплах тума вĕрентет, çавна Çÿлти Патшалăхра кĕçĕнни тейĕç. Кам пил-хушусене пурнăçлать, çынсене те çаплах тума вĕрентет, çавна Çÿлти Патшалăхра асли тейĕç.
(20) Калатăп сире: сирĕн тÿрĕлĕхĕр фарисейсемпе саккун вĕрентÿçисен тÿрĕлĕхĕнчен тĕрĕсрех пулмасан, эсир Çÿлти Патшалăха кĕреймĕр».
Çилĕ çинчен
(21) «„Ан вĕлер, çынна вĕлерекен суда тивĕçлĕ“, – тесе авалах каланине эсир илтнĕ.
(22) Эпĕ вара сире калатăп: хăй тăванне сăлтавсăр çилленекен кашни çынах суда тивĕçлĕ. Кам хăй тăванне „ухмах“ тет, çав синедрион судне тивĕçлĕ. Кам хăй тăванне „ирсĕр“ тет, çав тамăк вутне тивĕçлĕ.
(23) Çапла вара, эсĕ Турра парне кÿмелли вырăна пырсан, тăвану сана кÿреннине аса илсен,
(24) парнÿне унтах, парне вырăнĕ умĕнчех, хурса хăвар та тăванупа кайса çураç. Вара тин тавăрăнса парнÿне кÿр.
(25) Хăвăнпа судлашас текенпе çул çинчех çураç. Ахальлĕн вăл сана судья аллине парĕ, судья сана тĕрмене хуптарма хуралçă аллине парĕ.
(26) Чăн калатăп сана: юлашки пусна парса хăвармасăр та унтан тухаймăн».
Мăшăра улталани тата уйăрăлни çинчен
(27) «„Мăшăрна ан ултала“, – тесе авалах каланине эсир илтнĕ ĕнтĕ.
(28) Эпĕ вара сире калатăп: хĕрарăм çине аскăннăн пăхакан кашни çын хăйĕн чунĕнче мăшăрне улталать.
(29) Сана сылтăм куçу çылăх тума илĕртет пулсан, ăна чавса кăлар та ывăтса яр. Мĕншĕн тесен ÿт-пĕвĕн пĕр пайне пĕтерни саншăн пĕтĕм ÿт-пĕве тамăка пăрахнинчен лайăхрах.
(30) Сана сылтăм аллу çылăх тума илĕртет пулсан, ăна кас та ывăтса яр. Мĕншĕн тесен ÿт-пĕвĕн пĕр пайне пĕтерни саншăн пĕтĕм ÿт-пĕве тамăка пăрахнинчен лайăхрах.
(31) „Кам хăй арăмне уйăрса ярать, çавăн арăмне уйăрăлу хучĕ памалла“, – тенĕ тата авалах.
(32) Эпĕ вара сире калатăп: кам хăй арăмне аскăн ĕçпе айăпа кĕмен çĕртех уйăрса ярать, çав ăна мăшăра улталас çул çине тăратать. Уйăрăлнă хĕрарăма качча илни те мăшăра улталаниех пулать».
Тупа тăвасси çинчен
(33) «Тата эсир авалах каланă çак сăмахсене те илтнĕ ĕнтĕ: „Тупа тунинчен ан ирт, Хуçа Турă умĕнче тупа тунине пурнăçла“.
(34) Эпĕ вара сире калатăп: нимĕн ячĕпе те тупа ан ту. Пĕлĕтпе те тупа ан ту, вăл Туррăн престолĕ.
(35) Çĕрпе те тупа ан ту, вăл Турă ури айĕн кантармалăхĕ. Иерусалимпа та тупа ан ту, вăл аслă Патша хули.
(36) Пуçупа та тупа ан ту, эсĕ пĕр çÿç пĕрчин тĕсне те улăштарма пултараймастăн.
(37) Сирĕн мĕн калани те çакă çеç пултăр: „çапла, çапла“; „çук, çук“. Çак сăмахсенчен ытлашшине вара шуйттан калаттарать».
Усала усалпа ан тавăр
(38) «„Куçшăн – куç, шăлшăн – шăл“, – тенине эсир илтнĕ ĕнтĕ.
(39) Эпĕ вара сире калатăп: усала усалпа ан тавăр. Хăвна сылтăм енчен çупса яракана тепĕр енне çавăрса пар.
(40) Кам санпа судлашса кĕпÿне туртса илесшĕн, ăна çиелти тумтирне те пар.
(41) Кам сана хăйпе пĕрле пĕр çухрăм уттарать, унпа пĕрле иккĕ кай.
(42) Хăвăнтан ыйтакана пар, кивçен илес текенрен ан пăрăн».
Тăшманăрсене юратăр
(43) «„Хăвна çывăх çыннуна юрат, тăшманна кураймасăр тăр“, – тенине эсир илтнĕ ĕнтĕ.
(44) Эпĕ вара сире калатăп: тăшманăрсене юратăр, хăвăра ылханакансене ырă сунăр, хăвăра курайман çынсене ырă тăвăр, хăвăра кÿрентерекен тата хĕсĕрлекен çынсемшĕн кĕлтăвăр.
(45) Вара эсир Çÿлти Аçăрăн ачисем пулăр. Вăл Хăйĕн хĕвелне усаллисем çине те, ыррисем çине те пăхтарать; çумăрне тÿрĕ пурăнакансем çине те, тÿрĕ мар пурăнакансем çине те çутарать.
(46) Хăвăра савакансене кăна юрататăр пулсан, эсир сăвапа тивĕçлĕ-и-ха? Налук пухакансем те çаплах тумаççĕ-им?
(47) Хăвăр тăванăрсене анчах саламлатăр пулсан, эсир кирлинчен ытла мĕнех тăватăр? Урăх халăх çыннисем те çаплах тумаççĕ-им?
(48) Çапла вара, Çÿлти Аçăр епле паха, эсир те çапла паха пулăр».
Матфей 6
Чухăнсене пулăшасси çинчен
(1) «Асăрханăр, чухăнсене пулăшас ĕçе çынна кăтартасшăн ан тăвăр, унсăрăн сире Çÿлти Аçăртан сăвап пулмĕ.
(2) Хăйсене çынсем мухтаччăр тесе, икĕ питлисем синагогăсемпе урамсенче шăв-шав кăларса чухăнсене пулăшанçи тăваççĕ. Ĕнтĕ эсĕ вĕсем пек ан пул. Чăн калатăп сире: илнĕ мухтавĕ вĕсен кунти пурăнăçра кăна.
(3) –
(4) Эсĕ вара чухăнсене пулăшнине ан палăрт: сылтăм аллу мĕн тунине сулахаййи ан пĕлтĕр. Вара вăрттăн тунине те куракан Аçу сана уççăнах тавăрса парĕ».
Кĕлтăвасси çинчен
(5) «Турра кĕлтунă чухне те икĕ питлĕ çынсем пек ан пул. Пурте курччăр тесе, вĕсем синагогăсенче, урам тăваткалĕсенче тăрса кĕлтума юратаççĕ. Чăн калатăп сире: илнĕ мухтавĕ вĕсен кунти пурăнăçра кăна.
(6) Эсĕ вара кĕлтунă чухне шалти пÿлĕме кĕр те, алăкна хупса, курăнми Аçуна кĕлту. Вара вăрттăн тунине те куракан Аçу сана уççăнах тавăрса парĕ.
(7) Кĕлтунă чухне тата урăх халăх çыннисем пек ытлашши ан калаç. Вĕсем вăрăм кĕлле туррисем илтĕç тесе шухăшлаççĕ.
(8) Çапла вара, вĕсем пек ан кĕлтăвăр, мĕншĕн тесен сире мĕн кирлине Аçăр эсир Унран ыйтичченех пĕлсе тăрать.
(9) Эсир çапла кĕлтăвăр: „Эй, Çÿлти Аттемĕр! Санăн яту хисеплентĕр;
(10) Санăн Патшалăху килтĕр; Санăн ирĕкÿ çĕр çинче те çÿлти пекех пултăр.
(11) Паян пурăнмалăх çăкăр пар пире.
(12) Эпир хамăра парăмлă пулнисене каçарнă пек, пирĕн парăмсене каçар пире.
(13) Çылăха ан кĕрт пире, усалтан хăтар пире. Патшалăх та, хăват та, аслăлăх та ĕмĕрех Санăн. Аминь“.
(14) Эсир çын айăпĕсене каçарсан, Çÿлти Аçăр та сире каçарĕ.
(15) Эсир çын айăпĕсене каçармасан, Çÿлти Аçăр та сирĕн çылăхăрсене каçармĕ».
Типĕ тытасси çинчен
(16) «Типĕ тытнă чухне те икĕ питлĕ çынсем пек салхуллă ан çÿрĕр. Вĕсем хăйсем типĕ тытнине çынсене кăтартасшăн кулянăçлă сăн-питпе çÿреççĕ. Чăн калатăп сире: илнĕ мухтавĕ вĕсен кунти пурăнăçра кăна.
(17) Эсĕ вара типĕ тытнă чухне çÿç-пуçна тураса тирпейле те пит-куçна çу.
(18) Çакна эсĕ ху типĕ тытнине çынсене палăртас мар тесе, курăнми Аçу анчах пĕлсе тăтăр тесе ту. Вара вăрттăн тунине те куракан Аçу сана уççăнах тавăрса парĕ».
Тÿпери пурлăх çинчен
(19) «Çĕр çинче хăвăр валли мул ан пухăр: кунта кĕве те çиет, тутăхса та пĕтет, вăрăсем те çĕмĕрсе кĕрсе вăрлаççĕ.
(20) Эсир хăвăр валли мул тÿпере пухăр. Унта кĕве те çимест, тутăхса та пĕтмест, вăрăсем те çĕмĕрсе кĕрсе вăрламаççĕ.
(21) Мĕншĕн тесен пурлăхăр ăçта, чун-чĕрĕр те çавăнтах пулĕ».
Куç – ÿт-пÿ çутаткăçĕ
(22) «Куç – ÿт-пÿ çутаткăçĕ. Çавăнпа ĕнтĕ санăн куçу таса пулсан, пĕтĕм ÿт-пĕвÿ те çутă пулĕ.
(23) Куçу таса мар пулсан, пĕтĕм ÿт-пĕвÿ те тĕксĕм пулĕ. Çапла вара, санăн ăшунти çутту та тĕттĕм пулсан, чăн тĕттĕмÿ еплерех-ши?
(24) Никам та харăсах икĕ хуçа тарçи пулаймасть, мĕншĕн тесен вăл пĕр хуçине кураймĕ, теприне юратĕ; е пĕриншĕн чунне парса тăрăшĕ, теприншĕн тăрăшмĕ. Эсир харăсах Турă чури те, мул чури те пулаймăр».
Çÿлти Аçăра шанăр
(25) «Çавăнпа та сире калатăп: чуна усрамалăх ĕçме-çиме пирки те, кĕлеткене тăхăнмалăх тумтир пирки те ан кулянăр. Чун – апат-çимĕçрен, кĕлетке – тумтиртен пахарах мар-им вара?
(26) Вĕçен кайăксене сăнăр-ха: вĕсем тырă акса-вырса кĕлете пухса хумаççĕ. Çÿлти Аçăр вĕсене тăрантарать. Эсир вĕсенчен чылай пахарах мар-им вара?
(27) Хăй тăрăшнипе сирĕнтен хăшĕ шит чухлĕ те пулин ÿсме пултарайĕ?
(28) Тумтиршĕн те мĕншĕн кулянатăрХирти чечексем епле ÿснине сăнăр-ха. Вĕсем тертленсе çип арламаççĕ,
(29) анчах та сире акă мĕн калатăп: тем тери чаплă пулнă пулин те, Соломон патша пĕр хир чечекĕ чухлĕ те тумланайман.
(30) Эй, çителĕксĕр ĕнененекенсем! Паян пур та ыран вута кăна пăрахмалли хирти курăка та Турă çапла çи-пуç парать пулсан, сире тата ытларах памĕ-и?
(31) Çапла вара, „мĕн çиес“, „мĕн ĕçес“, „мĕн тăхăнас“ тесе ан кулянăр.
(32) Мĕншĕн тесен çавсемшĕн пуриншĕн те урăх халăх çыннисем тăрăшаççĕ. Вăл япаласем пурте сире кирлине вара Çÿлти Аçăр ахалех пĕлсе тăрать.
(33) Пуринчен малтан Турă Патшалăхне, Унăн тÿрĕлĕхне ăнтăлса шырăр, ытти вара сирĕн пурте пулĕ.
(34) Çапла ĕнтĕ ыранхи куншăн ан кулянăр, тăрăшмалли ыран та тупăнĕ, кунсерен ĕç-пуç тупăнсах пырать».
Матфей 7
Ыттисене ан айăплăр
(1) «Ан айăплăр, вара хăвăра та айăпламĕç.
(2) Мĕншĕн тесен эсир çынсене мĕнле айăплатăр, хăвăра та çаплах айăплĕç. Эсир çынсене мĕнле виçепе виçетĕр, хăвăра та çав виçепех виçĕç.
(3) Мĕншĕн эсĕ тăвану куçĕнчи çÿппе куратăн, хăвăн куçунти пĕренене асăрхамастăн?
(4) Хăвăн куçунта пĕрене пулин те, епле-ха эсĕ тăванна: „Куçна кĕнĕ çÿппе кăларса ярам-ха“, – тесе калама пултаратăн?
(5) Икĕ питлĕскер! Малтан хăвăн куçунти пĕренене кăлар, вара тин тăванун куçĕнчи çÿппе епле кăлармаллине уçăмлăн курăн.
(6) Сăваплă япалана йытăсене пăрахса ан парăр, хаклă ĕнчĕ шăрçана та сыснасем умне ан сапалăр – вĕсем ăна таптĕç кăна, хăвăра туртса çурĕç».
Ылтăн йĕрке
(7) «Ыйтăр – вара сире парĕç, шырăр – вара тупăр, шаккăр – вара сире уçĕç.
(8) Мĕншĕн тесен кашни ыйтакан илет, шыракан та тупать, шаккакана та уçаççĕ.
(9) Сирĕн хушшăрта ывăлĕ çăкăр ыйтсан, ăна чул паракан çын пур-и?
(10) Е пулă ыйтсан, çĕлен паракан пур-и?
(11) Енчен те эсир, усал пулин те, ачăрсене ырă япала пама пĕлетĕр пулсан, Çÿлти Аçăр Хăйĕнчен ыйтакансене ырăлăхне паратех.
(12) Çапла вара, çынсене хăвăрпа пур тĕлĕшĕнчен те мĕнле пултарас килет, вĕсемпе те çавнашкалах пулăр. Çакă вăл саккун тата пророксен сăмахĕсен тĕшши пулать те».
Тăвăр хапха
(13) «Тăвăр хапхапа кĕрĕр, мĕншĕн тесен пĕтеслĕх хапхи аслă, çулĕ сарлака. Чылайăшĕ çав çулпа пырать.
(14) Чĕрĕлĕх хапхи вара тăвăр, çулĕ хĕсĕк. Çав çула тупаканĕ сахал».
Йывăçа çимĕçĕнчен пĕлеççĕ
(15) «Суя пророксенчен асăрханăр. Вĕсем сирĕн патăра сурăх тирĕ витĕнсе пыраççĕ, анчах ăшĕнче хăйсем – тискер кашкăрсем.
(16) Вĕсене эсир ĕçĕсенчен пĕлĕр. Пиçен çинчен – иçĕм çырли, куршанак çинчен смоква татни пур-и?
(17) Çапла, лайăх йывăç ырă çимĕçех парать, начар йывăçăн çимĕçĕ те япăх.
(18) Лайăх йывăç япăх çимĕç тума пултараймасть, начар йывăç та ырă çимĕç тума пултараймасть.
(19) Ырă çимĕç кÿмен йывăçа касса вута пăрахаççĕ.
(20) Çапла вара, суя пророксене ĕçĕ-çимĕçĕнчен пĕлĕр».
Эпĕ сире нихăçан та пĕлмен
(21) «Мана: „Эй, Хуçамăр, эй, Хуçамăр!“ – тесе калакан кашни çынах Çÿлти Патшалăха кĕреймĕ. Унта Çÿлти Аттемĕн ирĕкне пурнăçлакан кăна кĕрĕ.
(22) „Эй, Хуçамăр, эй, Хуçамăр! Эпир Сан ятупа пророкла калаçмарăмăр-им? Усалсене Сан ятупа хăваласа кăлармарăмăр-им? Сан ятупа тĕлĕнмелле ĕç нумай тумарăмăр-им?“ – тейĕ Мана чылайăшĕ суд кунĕ çитсен.
(23) Ун чухне Эпĕ вĕсене калăп: „Эй, йĕркесĕр ĕç тăвакансем! Эпĕ сире нихăçан та пĕлмен, кайăр Ман патăмран!“»
Çурт лартакан икĕ çын çинчен каланă ытарлăх
(24) «Çапла вара, Манăн çак сăмахсене итлекен, вĕсене пурнăçлакан кашни çыннах хăйĕн çуртне чул çине лартнă ăслă çынпа танлаштарăп.
(25) Акă çумăр çуса ярать, юхан шыв çырантан тухать, çил-тăвăл пуçланса каять. Хайхисем çав çурта пырса çапаççĕ, анчах та чул çине лартнăран вăл ишĕлмест.
(26) Манăн çак сăмахсене итлесе, вĕсене пурнăçламан кашни çыннах хăйĕн çуртне хăйăр çине лартнă ăссăр çын евĕрлĕ.
(27) Акă çумăр çуса ярать, юхан шыв çырантан тухать, çил-тăвăл пуçланса каять. Хайхисем çав çурта пырса çапаççĕ те вăл йăтăнса анать, вара ишĕлчĕк çеç тăрса юлать».
(28) Иисус çак сăмахсене каласа пĕтерсен, халăх Унăн вĕрентĕвĕнчен тĕлĕнмеллипех тĕлĕннĕ.
(29) Мĕншĕн тесен Вăл саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем пек мар, Турă хăват панă пек вĕрентнĕ.
Матфей 8
Иисус юхан-суранлă çынна сыватать
(1) Иисус ту çинчен ансан, Ун хыçĕнчен темĕн чухлĕ халăх пынă.
(2) Сасартăк Иисус патне пĕр юхан-суранлă çын çывхарнă та чĕркуçленсе ларса çапла каланă: «Хуçамăр! Сыватас тесессĕн, Эсĕ мана сыватма пултаратăнах».
(3) Иисус аллине тăсса ăна сĕртĕннĕ те çапла каланă: «Чиртен тасатас тетĕп, сывал». Çын вара çавăнтах юхан-суранран тасалнă.
(4) «Асту, сывални çинчен никама та ан кала, – тенĕ ăна Иисус. – Хăвна священника кайса кăтарт та Моисей Турра кÿме хушнă парнене кÿр. Çакă ху сывалнине пĕлтерни пулать те».
Çĕрпÿ тарçине сыватни
(5) Иисус Капернаума çул тытнă. Хулана çитсен Ун патне пĕр çĕрпÿ пырса çапла тархасланă:
(6) «Хуçамăр, килте ман тарçăм хускалайми асапланса вырăнпах выртать».
(7) «Эпĕ пырăп, ăна сыватăп», – тавăрса каланă Иисус.
(8) Анчах та çĕрпÿ çапла каланă: «Эй, Хуçамăр! Сана хамăн кил-çуртăма чĕнсе кĕртме эпĕ тивĕçлĕ мар. Эсĕ хуш кăна, вара тарçăм сывалĕ.
(9) Эпĕ аслисене пăхăнса тăратăп пулин те, манăн хама пăхăнса тăракан салтаксем те пур. Эпĕ вĕсенчен пĕрне: „Кай!“ – тесен, вăл каять. Тепĕрне: „Кил!“ – тесен, вăл пырать. Тарçăма та: „Çавна ту!“ – тесе хушсан, вăл тăвать».
(10) Çакна илтсен Иисус тĕлĕнсех кайнă. «Чăн калатăп сире, – тенĕ Вăл Хăй хыççăн пыракан халăха, – кунашкал çирĕп ĕненÿ Эпĕ Израильте те курманччĕ.
(11) Сире акă мĕн калатăп: çакнашкал ĕненекенсем хĕвел тухăçĕнчен те, хĕвел анăçĕнчен те нумаййăн килĕç те Авраампа, Исаакпа, Иаковпа пĕрле Çÿлти Патшалăх кĕрекине ларĕç.
(12) Çÿлти Патшалăхра пулма çуралнисене вара тулаш сĕмлĕхе кăларса пăрахĕç; унта шăл шатăртаттарса йĕни илтĕнĕ».
(13) Унтан Иисус çĕрпĕве çапла каланă: «Каях, ху ĕненнĕ пек пултăр сана». Тарçи çав самантрах сывалнă вара.
Нумай çынна сыватни
(14) Иисус, Петр килне пырсан, унăн хунямăшĕ сив чирпе выртнине курнă.
(15) Иисус хĕрарăмăн аллине сĕртĕннĕ те унăн чирĕ иртсе кайнă. Вара Петр хунямăшĕ вырăн çинчен тăрса вĕсене хăналама пуçланă.
(16) Каç пулсан Иисус патне усал ернĕ нумай çынна илсе пынă. Вăл усал сывлăшсене сăмахĕпех хăваласа кăларнă, чирлисене пурне те сыватнă.
(17) Çапла Турă Исаия пророк урлă калани пурнăçланнă. Пророк çапла каланă пулнă: «Вăл пирĕн халсăрлăха тата чир-чĕре илсе кайрĕ».
Христос хыççăн пырасси çинчен
(18) Хăй тавра халăх пит нумай пухăннине асăрхасан вĕренекенĕсене Иисус кимĕпе тепĕр енне ишсе каçма хушнă.
(19) Çавăн чухне Ун патне саккун вĕрентÿçи пынă та çапла каланă: «Вĕрентекен! Эсĕ кирек ăçта кайсан та, эпĕ Сан хыçăнтан пыракан пулăп».
(20) «Тиллĕн те шăтăкĕ пур, вĕçен кайăкăн та йăви пур, Этем Ывăлĕн кăна пуçне хурса канмалăх вырăнĕ çук», – тенĕ вара ăна Иисус.
(21) Вĕренекенĕсенчен тепри Ăна çапла каланă: «Хуçамăр! Ирĕк парсамччĕ: вилнĕ аттене кайса пытарам малтан».
(22) Анчах Иисус ăна çапла каланă: «Ман хыçăмран пыракан пул, вилнĕ çыннисене вилĕмлисемех пытарччăр».
Çил-тăвăла чарни
(23) Иисус кимĕ çине ларсан вĕренекенĕсем те Унпа пĕрле ларнă.
(24) Тинĕс çинче вăйлă çил-тăвăл тухнă, кимме путарасла хумсем çапа пуçланă. Иисус çав вăхăтра çывăрнă пулнă.
(25) Вĕренекенĕсем Иисуса пырса вăратнă та: «Эй, Хуçамăр, çăл пире, пĕтетпĕр», – тенĕ.
(26) «Эй, çителĕксĕр ĕненекенсем! Мĕншĕн эсир çав териех хăравçă?» – тенĕ вĕсене Иисус. Унтан Вăл, тăрса, çиле те, тинĕсе те лăпланма хушнă, вара çанталăк шăпах пулнă.
(27) «Çиле те, тинĕсе те итлеттерме пултараканскер, Кам пулчĕ-ши Ку?» – тенĕ вара çынсем тĕлĕнсе.
Усал ернĕ икĕ çынна сыватни
(28) Иисус тинĕс леш енне, Гергеса çĕрне ишсе каçнă. Унта Ăна çĕр хăвăлĕнчи тупăклăхсенчен тухнă, усал ернĕ икĕ çын тĕл пулнă. Вĕсем питĕ тискерленсе кайнăран çав çулпа никам та çÿреймен.
(29) Иисуса курсанах вĕсем кăшкăрса янă: «Эй, Турă Ывăлĕ, Иисус! Санăн пирĕнпе мĕн ĕç пур? Эсĕ пире кунта вăхăт çитичченех асаплантарма килтĕн».
(30) Вĕсенчен аяккарахра пĕр пысăк сысна кĕтĕвĕ çÿренĕ.
(31) Усалсем Иисуса: «Эсĕ пире хăваласа кăларатăн пулсан, кĕтÿри сыснасем ăшне кĕме хушсам», – тесе йăлăннă.
(32) «Кайăрах», – тенĕ вара Вăл усалсене. Вĕсем, тухса, сыснасем шне кĕнĕ. Çавăнтах пĕтĕм сысна кĕтĕвĕ чăнкă çырантан тинĕсе сикнĕ те путса вилнĕ.
(33) Сысна пăхакансем вара хулана чупнă, çитсессĕн, мĕн-мĕн пулса иртнине, усал ернĕ çынсене мĕн пулнине те каласа кăтартнă.
(34) Вара пĕтĕм хула халăхĕ Иисуса хирĕç тухнă. Ăна курсан хăйсен çĕрĕ-шывĕнчен кайма йăлăннă.
Матфей 9
Паралич çапнă çынна сыватни
(1) Унтан Иисус кимĕ çине ларса каялла ишсе каçнă та Хăй пурăнакан хулана тавăрăннă.
(2) Ун патне паралич çапнă пĕр çынна хăй выртакан вырăнĕпех çĕклесе пынă. Иисус вĕсен ĕненĕвне курнă та паралич çапнă çынна: «Хăюллăрах пул, ачам! Санăн çылăхусем каçарăнчĕç», – тенĕ.
(3) «Вăл Турра хурлать», – тесе шухăшланă çавăн чухне хăш-пĕр саккун вĕрентÿçисем.
(4) Иисус, вĕсен шухăшĕсене пĕлсе тăрса: «Мĕншĕн эсир хăвăр ăшăрта ырă мара шухăшлатăр? – тенĕ.
(5) – Мĕн калама çăмăлтарах: „Санăн çылăхусем каçарăнчĕç“ теме е: „Тăр та утса çÿре“ теме?
(6) Анчах та Этем Ывăлĕн çĕр çинче çылăх каçарма та ирĕк пуррине сире пĕлтерессĕм килет». Çавна пĕлтерес тесе Вăл паралич çапнă çынна: «Тăр та сарнă вырăнна илсе киле кай» – тенĕ.
(7) Лешĕ тăнă та вырăнне илсе килне кайнă.
(8) Халăх вара, çакна курсан, питĕ тĕлĕннĕ, этеме çавнашкал вăй-хăват панă Турра мухтанă.
Матфея чĕнни
(9) Çавăн хыççăн Иисус налук пухмалли çурт умĕпе иртсе пынă. Вăл унта ларакан Матфей ятлă çынна курнă та ăна: «Ман хыçăмран пыракан пул», – тенĕ. Вара лешĕ тăнă та Иисус хыççăн кайнă.
(10) Пĕррехинче Иисуспа Унăн вĕренекенĕсем пĕр пÿртре апат çинĕ. Çавăн чухне налук пухакансемпе çылăхлă çынсем нумайăшĕ пынă та вĕсемпе пĕрле ĕçсе çинĕ.
(11) «Мĕншĕн-ха сирĕн Вĕрентекенĕр налук пухакансемпе тата çылăхлă çынсемпе пĕрле ĕçсе çиет?» – тенĕ çакна курсан фарисейсем Унăн вĕренекенĕсене.
(12) Çак сăмахсене илтсен Иисус фарисейсене çапла каланă: «Тухтăр сыввисене мар, чирлисене кирлĕ.
(13) „Çынсем парне кÿни мар, ырă кăмăллă пулни кирлĕ Мана“, – тенĕ вĕт Çырнинче. Кайăр та çакă мĕне пĕлтернине ăнкарса илме тăрăшăр. Эпĕ тÿрĕ пурăнакансене мар, çылăхлисене ÿкĕнме чĕнмешкĕн килнĕ».
Типĕ тытасси çинчен ыйтни
(14) Çавăн чухне Ун патне Иоанăн вĕренекенĕсем пынă те çапла ыйнă: «Фарисейсем те, эпир те нумай типĕ тытатпăр, Санăн вĕренекенÿсем мĕншĕн типĕ тытмаççĕ?»
(15) Иисус вĕсене çапла каланă: «Туй ачисем кĕрÿ каччă хăйсемпе пĕрле чухне кулянĕç-иАнчах та акă вĕсенчен кĕрÿ каччăна туртса илес кунсем çитĕç, çавăн чухне вĕсем типĕ тытĕç.
(16) Никам та кивĕ тумтир çине çĕнĕ пир саплăк лартмасть. Апла тусан çĕнĕ саплăкĕ кивĕ пирне тăпăлтарса кăларĕ, çĕтĕкĕ вара татах пысăкланĕ.
(17) Тин тунă хĕрлĕ эрехе те кивĕ сăран хутаçа тултармаççĕ. Апла тусан хутаçĕ çурăлса каять те, эрехĕ те юхса тухать, хутаçĕ те сая каять. Çĕнĕ эрехе çĕнĕ сăран хутаçа тултараççĕ, вара иккĕшĕ те упранса юлаççĕ».
Иаир хĕрне чĕртни тата юн каякан хĕрарăма сыватни
(18) Иисус вĕсене çак сăмахсене каланă чухне пĕр пуçлăх Ун патне пынă та пуççапсах каланă: «Хĕрĕм вилесле выртать, Эсĕ пырса ун çине аллуна хурсам, вара вăл чĕрĕлĕччĕ».
(19) Иисус тăнă та вĕренекенĕсемпе пĕрле ун хыççăн утнă.
(20) Çавăн чухне юн кайнипе вун икĕ çул асапланакан пĕр хĕрарăм хыçалтан пынă та Унăн тумтир аркине сĕртĕннĕ.
(21) «Унăн тумтирне сĕртĕнсенех сывалăттăм», – тесе шухăшланă вăл хăй ăшĕнче.
(22) Иисус çавăрăннă та ăна асăрхаса çапла каланă: «Хăюллă пул, хĕрĕм! Ĕненĕвÿ çăлчĕ сана». Хĕрарăм вара çав самантрах сывалнă.
(23) Унтан Иисус пуçлăх килне кайнă. Пÿрте кĕрсен Вăл хăйсен йăлипе виле çинче кĕвĕ калакансене, ним тума аптăранă çынсене курнă.
(24) Иисус вĕсене çапла каланă: «Тухăр-ха кунтан, хĕр ача вилмен, вăл çывăрать кăна». Çакна илтсен Иисусран кулма пуçланă.
(25) Халăха кăларсан Вăл пÿлĕме кĕнĕ те хĕре аллинчен тытнă, вара хĕр тăнă.
(26) Çак ĕç пирки йĕри-таврах хыпар сарăлнă.
Икĕ суккăра тата чĕлхесĕр çынна сыватни
(27) Иисус унтан кайнă чух икĕ суккăр çын Ун хыççăн: «Эй, Давид йăхĕнчи Иисус, хĕрхенсем пире!» – тесе кăшкăра-кăшкăра пынă.
(28) Иисус пĕр пÿрте кĕрсен, суккăрсем те Ун хыççăн кĕнĕ. «Эсир ыйтнине Эпĕ тума пултарасса ĕненетĕр-и эсир?» – тенĕ вĕсене Иисус. «Ĕненетпĕр, Хуçамăр!» – тенĕ Ăна вĕсем.
(29) Унтан Вăл суккăрсен куçĕсене сĕртĕннĕ те çапла каланă: «Хăвăр ĕненнĕ пек пултăр».
(30) Вара вĕсем куракан пулнă. «Астăвăр, кун çинчен никам та ан пĕлтĕр», – тенĕ хытарсах вĕсене Иисус.
(31) Анчах та тухса кайсанах вĕсем çав таврара пур çĕрте те Ун çинчен калаçса çÿренĕ.
(32) Вĕсем тухса кайнă чух Иисус патне усал ернĕ чĕлхесĕр çынна илсе пынă.
(33) Усалне хăваласа кăларсан чĕлхесĕр çын калаçа пуçланă. «Израильте кунашкалли нихăçан та пулманччĕ», – тесе калаçнă халăх тĕлĕнсе.
(34) Фарисейсем кăна çапла каланă: «Усалсене Вăл усалсен пуçлăхĕн хăвачĕпе хăваласа кăларать». Вырмалли нумай та, выраканĕ сахал
(35) Иисус мĕн пур хуласемпе ялсем тăрăх унти синагогăсенче вĕрентсе, Çÿлти Патшалăх çинчен Ырă Хыпар пĕлтерсе, тĕрлĕ чир-чĕртен тата тĕрлĕ халсăрлăхран сыватса çÿренĕ.
(36) Ушкăн-ушкăн халăха курсан Иисус вĕсене хĕрхеннĕ: арпашса та саланса кайнă çынсем кĕтÿçĕсĕр сурăхсем пекех пулнă.
(37) Вара Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсене çапла каланă: «Вырмалли нумай та, выраканĕ сахал.
(38) Çапла ĕнтĕ, ани çине выраканĕсене ятăр тесе, ана Хуçине йăлăнăр».
Матфей 10
Вун икĕ апостол
(1) Унтан Иисус Хăйĕн вун икĕ вĕренекенне чĕнсе илнĕ. Вăл вĕренекенĕсене, усал сывлăшсене хăваласа кăларччăр тесе, вĕсене пăхăнтарма, тĕрлĕ чир-чĕртен, тĕрлĕ халсăрлăхран сыватма хăват панă.
(2) Вун икĕ апостолăн ячĕсем çаксем: пирвайхи – Петр текен Симон, унăн шăллĕ Андрей, Зеведей Иаковĕпе унăн шăллĕ Иоанн,
(3) Филипп, Варфоломей, Фома, налук пухакан Матфей, Алфей Иаковĕпе Фаддей текен Леввей,
(4) Симон Кананит тата Иуда Искариот. Çакă вара Ăна сутаканни пулнă.
(5) Çак вун икĕ вĕренекенне Иисус çапла каласа вĕрентсе янă: «Иудейсем пурăнман çĕрсене ан кайăр, Самари хулине те ан кĕрĕр.
(6) Чи малтан Израиль халăхĕ патне кайăр, вĕсем ĕнтĕ çĕтсе кайнă сурăхсем пекех.
(7) Çÿренĕ чухне вара: „Çÿлти Патшалăх çывхарчĕ“, – тесе ÿкĕтлесе вĕрентĕр.
(8) Чирлисене сыватăр, юхан-суранлисене тасатăр, вилнисене чĕртĕр, усалсене хăваласа кăларăр. Тÿлевсĕр илтĕр, тÿлевсĕрех парăр.
(9) Хăвăрпа пĕрле укçа таврашĕ ан илĕр: ылтăннине те, кĕмĕллине те, пăхăррине те;
(10) Çул çине хутаç та, тепĕр кĕпепе пушмак та, туя та ан илĕр. Ĕçлекене мĕн кирлине пама тивĕçлĕ.
(11) Мĕнле те пулин хулана е яла çитсен унта кам шанчăклине ыйтса пĕлĕр те кайичченех ун патĕнче пурăнăр.
(12) Пÿрте кĕрсен ырă сунса: „Çак кил-çурта канăçлăх пултăр!“ – тесе саламлăр.
(13) Тивĕçлĕ кил-çурт пулсан канăçлăхăр ун çине анĕ, тивĕçсĕр пулсан эсир ырă сунни хăвăрах тавăрăнĕ.
(14) Кам та пулин сире хапăл тумасан, сăмахăра та итлемесен, çав кил-çуртран е хуларан тухса кайнă чухне эсир пушмакăр çумĕнчи тусана та силлесех хăварăр.
(15) Чăн калатăп сире: суд кунĕнче Содомпа Гоморра çĕрне çав хуларан çăмăлтарах пулĕ».
Çитес хĕсĕрлевсем
(16) «Акă Эпĕ сире кашкăрсем хушшине сурăхсене янă пек яратăп. Ĕнтĕ эсир çĕлен пек вичкĕн ăслă, кăвакарчăн пек йăваш пулăр.
(17) Çынсенчен сыхланăр, мĕншĕн тесен вĕсем сире судпа айăплама тытса парĕç, хăйсен синагогисенче хĕнĕç.
(18) Вара сире Мана пула пуçлăхсемпе патшасем патне илсе кайĕç. Вĕсем умĕнче тата урăх халăх çыннисем умĕнче сирĕн Ман çинчен çирĕплетсе пĕлтермелле пулĕ.
(19) Сире суда тытса парсан мĕн каласси, мĕнле каласси пирки ан кулянăр, сирĕн калас сăмахăр çав самантра чĕлхе çинчех пулĕ.
(20) Мĕншĕн тесен эсир хăвăр мар, сирĕнти Аçăр Сывлăшĕ мĕн каламаллине калаттарĕ.
(21) Тăванĕ – тăванне, ашшĕ ачине вĕлерме тытса парĕ. Ачисем вара ашшĕ-амăшне хирĕç кайĕç, вĕсене вилĕм кÿрĕç.
(22) Ман ятăмшăн сире пурте курайми пулĕç; кам вĕçне çитичченех тÿсĕ, çав çăлăнĕ.
(23) Сире пĕр хулара хĕсĕрлесен эсир тепĕр хулана тарăр. Чăн калатăп сире: эсир Израилĕн пур хулисене те çитме ĕлкĕриччен Этем Ывăлĕ килĕ.
(24) Вĕренекен вĕрентекенĕнчен аслă мар, тарçă та хуçинчен аслă мар.
(25) Вĕренекенĕ вĕрентекен пек пулсан, тарçи хуçи пек пулсан çитет вара. Кил хуçине Веельзевул терĕç пулсан, унăн кил-йышĕ пирки пушшех те çапла каламĕç-и?»
Камран хăрамалла
(26) «Çапла вара, хăвăра хирĕç çынсенчен ан хăрăр: пытарса хăварни те çиеле тухатех, вăрттăнни те паллă пулатех.
(27) Эпĕ сире тĕттĕмре каланине эсир çутăра калăр, хăлхаран каланине ял илтмелле пĕлтерĕр.
(28) Ÿт-пĕве пĕтерекенсенчен ан хăрăр, вĕсем чуна пĕтереймĕç. Хăрасса вара ÿт-пĕве те, чуна та тамăкра пĕтерме пултараканран хăрăр.
(29) Икĕ пĕчĕкçĕ вĕçен кайăка пĕр ассарийлĕхе сутмаççĕ-и? Çапах вĕсенчен пĕри те Çÿлти Аçăр ирĕкĕсĕр çĕре ÿкмест.
(30) Сирĕн пуçăр çинчи çÿç пĕрчисем те пĕтĕмпех шутра.
(31) Çавăнпа та ан хăрăр: эсир, паллах, пĕчĕкçĕ вĕçен кайăк йышĕнчен хаклăрах.
(32) Çапла вара, кам та кам халăх умĕнче Мана ĕненнине пĕлтерет, Эпĕ те Çÿлти Аттем умĕнче çав çын çинчен пĕлтерĕп.
(33) Кам халăх умĕнче Манран тунать, Эпĕ те Çÿлти Аттем умĕнче унран тунăп».
Эпĕ канăçлăх мар, хĕç кÿме килнĕ
(34) «Эпĕ çĕр çине канăçлăх кÿме килнĕ тесе ан шухăшлăр. Эпĕ канăçлăх мар, хĕç кÿме килнĕ.
(35) Эпĕ ывăлне – ашшĕнчен, хĕрне – амăшĕнчен, кинне – хунямăшĕнчен уйăрма килтĕм.
(36) Çыншăн хăйĕн кил-йышĕсемех тăшман пулĕç.
(37) Ашшĕне е амăшне Мана юратнинчен те ытларах юратакан Мана тивĕçлĕ мар. Ывăлне е хĕрне Мана юратнинчен те ытларах юратакан та Мана тивĕçлĕ мар.
(38) Кам хăйĕн асап хĕресне йăтса Ман хыççăн пымасть, çав Мана тивĕçлĕ мар.
(39) Хăйĕн пурăнăçне упраса хăваракан ăна çухатĕ. Хăйĕн пурăнăçне Мана халалласа çухатакан ăна упраса хăварĕ».
Илес сăвап
(40) «Сире йышăнакан Мана та хапăл тăвать. Мана хапăл тăвакан Мана кунта Яракана та йышăнать.
(41) Пророка пророк пулнишĕн хапăл тăвакан пророкпа танах сăвап илĕ. Тÿрĕлĕхлĕ çынна тÿрĕ пурăннишĕн хапăл тăвакан та тÿрĕлĕхлĕ çынпа танах сăвап илĕ.
(42) Чăн калатăп сире: кам çак кĕçĕннисенчен пĕрне Ман вĕренекенĕм пулнăшăн пĕр курка та пулин сивĕ шыв ĕçтерет, вăл илес сăвапне çухатмĕ».
Матфей 11
(1) Хăйĕн вун икĕ вĕренекенне ăс парса каланă хыççăн Иисус, çав хуларан тухса, вĕрентме тата ÿкĕтлеме ытти хуласене кайнă.
Иоанăн вĕренекенĕсем тата Иисус
(2) Иоанн вара тĕрмере ларнă чух Христос ĕçĕсем çинчен илтнĕ те хăйĕн икĕ вĕренекенне:
(3) «Килмелли Эсĕ-и е пирĕн урăххине кĕтмелле?» – тесе ыйтма Иисус патне янă.
(4) Иисус вĕсене хуравланă: «Мĕн курни-илтнине Иоана кайса каласа кăтартăр:
(5) суккăррисем куракан пулаççĕ, уксаххисем çÿрекен пулаççĕ, юхан-суранлисем тасалаççĕ, хăлхасăррисем илтекен пулаççĕ, вилнисем чĕрĕлсе тăраççĕ, чухăннисем хушшинче Ырă Хыпар сарăлать.
(6) Ман пирки иккĕленмен çын телейлĕ».
(7) Вĕсем кайсассăн Иисус халăха Иоанн çинчен кала пуçланă: «Эсир пуш хире мĕн курма кайрăр? Çилпе хумханса ларакан хăмăша-и?
(8) Мĕн курма кайрăр вара эсир? Капăр тумтирлĕ çынна курма-и? Анчах та капăр тумтир тăхăннă çынсем патша çуртĕнче пурăнаççĕ.
(9) Мĕн курма кайрăр-ха эппин? Пророка курма-и? Çапла, калатăп сире, вăл пророкран та аслă.
(10) „Акă Эпĕ Сан умăнтан хыпарçăма яратăп, вăл Сан валли çул хатĕрлесе хурĕ“, – тенĕ Çырнинче. Вăл шăпах çавă.
(11) Чăн калатăп сире: этем йăхĕнче Шыва кĕртекен Иоанран аслăраххи пулман, анчах та Çÿлти Патшалăхри чи кĕçĕнни те унран аслă.
(12) Шыва кĕртекен Иоанран пуçласа паян кунчченех Çÿлти Патшалăха тăрăшулăхпа илеççĕ, пит тăрăшакансем ăна тупаççĕ.
(13) Мĕншĕн тесен Иоанн киличчен мĕн пур пророкла каланисене тата Моисей саккунне пĕлтернĕ ĕнтĕ.
(14) Эсир çак шухăшăма йышăнма хатĕр пулсан, калам: Иоанн вăл – килмелле тенĕ Илия.
(15) Илтме хăлха пурри илттĕр!
(16) Кампа танлаштарам-ши çак ăру çыннисене? Вĕсем урамра ларакан ачасем евĕрлĕ, вĕсем хăйсен юлташĕсене çапла калаççĕ:
(17) „Эпир сирĕншĕн шăхличĕ каларăмăр – эсир ташламарăр, эпир сирĕншĕн хурлăхлă юрă юрларăмăр – эсир йĕмерĕр“.
(18) Акă Иоанн килчĕ те – типĕ тытать, эрех таврашĕ ĕçмест. „Усал ернĕ ăна“, – теççĕ çынсем.
(19) Этем Ывăлĕ килчĕ те – çиет те, ĕçет те. „Ку çын çиме те, хĕрлĕ эрех ĕçме те юратать, налук пухакансемпе тата çылăхлă çынсемпе туслă“, – теççĕ çавсемех. Анчах та Турă ăслăлăхне ачисем тÿрре кăларчĕç ĕнтĕ». Ÿкĕнмен хуласене хуйхă пулĕ
(20) Унтан Иисус Хăй нумайрах хăват кăтартнă хуласене ÿкĕнменшĕн ÿпкелеме тытăннă:
(21) «Хуйхă пулĕ сана, Хоразин! Хуйхă пулĕ сана, Вифсаида! Эсир курнă хăватсене Тирпа Сидонра кăтартнă пулсан, вĕсем тахçанах хуйхă тумтирĕ тăхăнса, хурланса çылăхĕсенчен ÿкĕннĕ пулĕччĕç.
(22) Калатăп сире: суд кунĕнче Тирпа Сидон хулисене сирĕнтен çăмăлтарах пулĕ.
(23) Эсĕ те, хăвна тÿпе таранах мăнна хуракан Капернаум хули, тамăк тĕпнех анса кайăн. Сан урамусенче кăтартнă хăватсене Содомра кăтартнă пулсан вăл паянхи кунчченех ларнă пулĕччĕ.
(24) Çапах та калатăп сире: суд кунĕнче Содом çĕрне санран çăмăлтарах пулĕ».
Ман патăма килĕр те канлĕх илĕр
(25) Çавăн чухне Иисус, сăмахне малалла тăсса, çапла каланă: «Эй, Аттем, çĕрпе пĕлĕт Хуçи! Эсĕ çакна ăслă-тăнлисенчен пытарса ача пек айваннисене пĕлмелле тунăшăн Сана мухтатăп.
(26) Çапла, Аттем! Санăн ырă ирĕкÿ çавнашкал пулнă.
(27) Аттем Мана йăлтах панă. Ашшĕсĕр пуçне Ывăлне никам та пĕлмест. Ашшĕне те Ывăлĕсĕр пуçне никам та пĕлмест, Ывăлĕ пĕлтерес тесен анчах пĕлĕç.
(28) Эй, эсир, йывăр çĕклемпе халтан кайнисем! Пурте Ман патăма килĕр, Эпĕ сире канлĕх парăп.
(29) Эпĕ йăваш та лăпкă кăмăллă, çавăнпа Ман туртам хушшине тăрăр, Манран тĕслĕх илĕр, вара канлĕхĕре тупăр.
(30) Мĕншĕн тесен Ман лава туртма ырă, Ман çĕклемĕм çăмăл».
Матфей 12
Христос тата шăмат кун
(1) Нумаях та вăхăт иртмен, пĕр шăмат кун Иисусăн тырă пуссипе иртсе пымалла пулнă. Вĕренекенĕсен çиесси килнĕ те вĕсем пучахсене тата-тата илсе тырă пĕрчисене çиме пуçланă.
(2) Фарисейсем çакна курнă та Иисуса каланă: «Акă Санăн вĕренекенÿсем шăмат кун тума юраманнине тăваççĕ».
(3) Иисус вĕсене çапла хуравланă: «Пĕррехинче, Давид хăй тата унпа пĕрле пулнисем выçăпа аптăрасан, вăл мĕн тунине вуламан-им эсир?
(4) Епле вăл, кĕлĕ çуртне кĕрсе, Турра халалланă çăкăрсене çинĕ. Çав çăкăрсене унăн хăйĕн те, унпа пĕрле пулнисен те çиме юраман вĕт-ха, вĕсене пĕртен-пĕр священниксем кăна çиме пултарнă.
(5) Е тата шăмат кунсенче священниксем Турă çуртĕнче шăмат кун тума хушман ĕçсене тăваççĕ пулин те, вĕсем айăплă мар тенине эсир саккунра вуламан-им?
(6) Анчах та калатăп сире: халĕ çакăнта Турă çуртĕнчен те Аслăраххи пур.
(7) Çырнинче: „Çынсем парне кÿни мар, ырă кăмăллă пулни кирлĕ Мана“, – тенине ăнланса илнĕ пулсан эсир çак айăпсăр çынсене айăпламăттăр,
(8) мĕншĕн тесен Эпĕ, Этем Ывăлĕ, – шăмат кун хуçи те».
Иисус алли типнĕ çынна сыватать
(9) Çавăнтан кайсан Иисус унти пĕр синагогăна кĕнĕ.
(10) Унта алли типнĕ çын пулнă. Иисуса айăплама сăлтав тупас тесе синагогăрисем Унран: «Шмат кун чиртен сыватма юрать-и?» – тесе ыйтнă.
(11) Иисус вĕсене çапла каланă: «Хăйĕн пĕртен-пĕр сурăхĕ шăмат кун шăтăка кĕрсе ÿксен, сирĕнтен кам ăна туртса кăлармĕ?
(12) Этем сурăхран мĕн чухлĕ пахарах! Çапла вара, шăмат кун ырă ĕç тума юрать».
(13) «Аллуна тăс-ха», – тенĕ унтан Иисус çав çынна. Лешĕ тăснă та, алли тÿрленсе тепри пекех пулса тăнă.
(14) Фарисейсем вара синагогăран тухсанах Ăна вĕлерме кавар тунă. Анчах та Иисус, çавна пĕлсе, унтан кайнă.
Суйласа илнĕ Ачам
(15) Ун хыççăн темĕн чухлĕ халăх пынă, Иисус пурне те сыватнă.
(16) Вĕсене Иисус Хăй çинчен каласа çÿреме хушман.
(17) Вăл çапла Исаия пророк урлă Турă каланă çак сăмахсем пурнăçланччăр тесе тунă:
(18) «Акă Манăн суйласа илнĕ, Манăн юратнă, чунăм савнă Ачам. Эпĕ Ун çине Хам Сывлăшăма ярăп, Вăл мĕн пур халăхсене тĕрĕслĕхе пĕлтерĕ.
(19) Вăл тавлашса, кăшкăрашса çÿремĕ, никам та Ун сассине урамра илтеймĕ.
(20) Тĕрĕслĕхе çиеле кăлариччен Вăл хуçăла пуçланă хăмăша та хуçмĕ, сÿне пуçланă çутаткăçа та сÿнтермĕ.
(21) Вăл пур халăхшăн та шанчăк пулса тăрĕ».
Усалсене Иисус мĕнле хăватпа хăваласа кăларать
(22) Унтан Иисус патне усал ернĕ суккăр тата чĕлхесĕр çынна çавăтса пынă. Иисус ăна сыватнă, çапла вара суккăр тата чĕлхесĕр çын калаçма та, курма та пуçланă.
(23) Иисус мĕн тунине курсан пĕтĕм халăх тĕлĕнмеллипех тĕлĕннĕ. «Çакă Давид йăхĕнчен Суйласа илни мар-и?» – тесе ыйтнă çынсем.
(24) Çавна илтсен фарисейсем вара çапла каланă: «Усалсене Вăл урăх нимĕнле хăватпа та мар, усалсен пуçлăхĕн, Веельзевулăн, хăвачĕпе хăваласа кăларать».
(25) Иисус, фарисейсен шухăшĕсене пĕлсе, вĕсене çапла каланă: «Кирек мĕнле патшалăх та хирĕçсе-пайланса кайсан пушанса юлать; кирек мĕнле хула та, кил-йыш та хирĕçсе-пайланса кайсан арканать.
(26) Çавнашкалах, шуйттан шуйттана хăваласа кăларать пулсан, эппин вăл хăйпе хăй хирĕçет. Апла пулсан, унăн патшалăхĕ епле тытăнса тăрайтăр?
(27) Эпĕ усалсене Веельзевул хăвачĕпе хăваласа кăларатăп пулсан, апла сирĕн халăх ывăлĕсем кам хăвачĕпе хăваласа кăлараççĕ? Çавăнпа сире суд тăвакансем те вĕсемех пулĕç.
(28) Эпĕ усалсене Турă Сывлăшĕпе хăваласа кăларатăп пулсан, эппин, паллах, сирĕн патăра Турă Патшалăхĕ çитнĕ пулать.
(29) Е тата, вăйлă çынна малтанах çыхса пăрахмасан, кам унăн çуртне кĕрсе япалисене çаратса тухма пултарĕ-ха? Паллах, çыхса пăрахсан тин унăн çуртне çаратайĕ.
(30) Кам Ман майлă мар, çав Мана хирĕç; кам Манпа пухмасть, çав салатса пĕтерет.
(31) Çавăнпа калатăп сире: этемсен кирек епле çылăхĕ те, хурлани те каçарăнĕ, анчах та Святой Сывлăша хурлани каçарăнмĕ.
(32) Этем Ывăлне хирĕç сăмах калакана каçарĕç, Святой Сывлăша хирĕç калакана вара кунти пурăнăçра та, лери пурăнăçра та каçармĕç».
Йывăçпа çимĕçĕ çинчен
(33) «Йывăçне аван тетĕр пулсан çимĕçне те аван тейĕр; йывăçне начар тетĕр пулсан çимĕçне те начар тейĕр – йывăçа çимĕçне кура хаклаççĕ.
(34) Эй, çĕлен çурисем! Хăвăр усал пулсассăн епле-ха эсир ырри çинчен калаçма пултаратăр? Этемĕн чĕри мĕнпе тулнă, чĕлхи-çăварĕ те çавнах калать.
(35) Ырă çыннăн ырă кăмăлĕнчен ырри тухать, усал çыннăн усал кăмăлĕнчен усалли тухать.
(36) Çавăнпа та калатăп сире: асăрханмасăр каланă кашни сăмахшăн суд кунĕнче çынсен явап тытмалла пулĕ.
(37) Мĕншĕн тесен каланă сăмахна кура Турă сана е тÿрре кăларĕ, е айăплĕ».
Хăват кăтартма ыйтни
(38) Çавăн хыççăн хăш-пĕр саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем Иисуса: «Вĕрентекен! Эпир Эсĕ хăват кăтартма пултарнине курасшăн», – тенĕ.
(39) Иисус вĕсене çапла тавăрса каланă: «Усал та пăсăк ăру хăватшăн антăхать, анчах та Иона пророк хăвачĕсĕр пуçне ăна нимĕнле хăват та пулмĕ.
(40) Иона кит ăшĕнче виçĕ кун та виçĕ каç пулнă пек, Этем Ывăлĕ те çĕр айĕнче виçĕ кун та виçĕ каç пулĕ.
(41) Суд кунĕ çитсен Ниневи çыннисем çак ăрупа пĕрле чĕрĕлсе тăрĕç те ăна айăплĕç, мĕншĕн тесен вĕсем Иона ÿкĕтленине илтсен ÿкĕннĕ пулнă. Акă халĕ кунта Ионăран та Аслăраххи пур.
(42) Суд кунĕ çитсен кăнтăр енчи çĕр-шыври хĕрарăм патша çак ăрупа пĕрле чĕрĕлсе тăрĕ те ăна айăплĕ, мĕншĕн тесен вăл Соломон ăслăлăхне итлеме тĕнче хĕрринченех килнĕ пулнă. Акă халĕ кунта Соломонран та Аслăраххи пур».
Усал сывлăш тавăрăнасси çинчен
(43) «Çын ăшĕнчен тухсан усал сывлăш канлĕх шыраса шывсăр вырăнсенче çапкаланса çÿрет, анчах тупаймасть.
(44) Вара вăл çапла шухăшлать: „Хам тухнă çуртăма каялла тавăрăнам-ха“. Тавăрăнсассăн пушă, тирпейлесе тасатнă çурт курать.
(45) Вара вăл каять те хăйпе пĕрле хăйĕнчен те усалтарах тепĕр çичĕ сывлăша ертсе пырать. Çавăнтах вĕсем ун ăшне кĕрсе пурăнма пуçлаççĕ. Çав çынна вара малтанхинчен те начартарах пулать. Çак усал рăва та çаплах пулĕ».
Иисус Христос Амăшĕпе тăванĕсем
(46) Иисус халăха çак сăмахсене каласа тăнă вăхăтра Унăн Амăшĕпе тăванĕсем Унпа калаçасшăн тулта кĕтсе тăнă.
(47) «Авă Аннÿпе тăванусем Санпа калаçасшăн тулта кĕтсе тăраççĕ», – тенĕ Иисуса пĕр çын.
(48) «Кам Манăн Аннем? Камсем Манăн тăванăмсем?» – тенĕ Иисус Хăйне çапла каланă çынна.
(49) Унтан вĕренекенĕсем çинелле аллипе тĕллесе каланă: «Акă Манăн аннемпе тăванăмсем.
(50) Мĕншĕн тесен кам Çÿлти Аттем ирĕкне пурнăçласа пурăнать, çавă Манăн тăванăм та, аннем те пулать».
Матфей 13
Акаçă çинчен каланă ытарлăх
(1) Çав кунхинех Иисус килтен тухнă та тинĕс хĕррине кайнă. Вăл унта вĕрентсе ларнă.
(2) Ун патне темĕн чухлĕ халăх пуçтарăннă, çавăнпа Унăн кимĕ çине ларма тивнĕ. Мĕн пур халăх вара çыран хĕрринче тăнă.
(3) Иисус халăха ытарлăн каласа нумай вĕрентнĕ. Вăл çапла каланă: «Пĕр акаçă акана тухнă.
(4) Акнă чухне хăш пĕрчисем çул хĕррине ÿкнĕ, кайăксем вĕçсе пынă та çав пĕрчĕсене сăхса пĕтернĕ.
(5) Хăшĕ тата чуллă, сахал тăпраллă çĕре ÿкнĕ, тăпри ăшăх пулнăран калча часах шăтса тухнă.
(6) Анчах та хĕвел тухсанах ăна ĕнтсе янă, тымар ярайман калча вара типсе ларнă.
(7) Хăшĕ тата пиçенлĕ вырăна ÿкнĕ, пиçен çитĕнсе кайнă та калчана пусса лартнă.
(8) Хăшĕ тата пулăхлă çĕр çине ÿкнĕ те тулли пучах кăларнă: пĕр пĕрчĕрен çĕр пĕрчĕ, тепри утмăл пĕрчĕ, тата тепри вăтăр пĕрчĕ пултарнă.
(9) Илтме хăлха пурри илттĕр!»
Ытарлăн калани çинчен
(10) «Мĕншĕн Эсĕ çынсене ытарлăн каласа вĕрентетĕн?» – тесе ыйтнă Унран вĕренекенĕсем çывăхарах пырса.
(11) Иисус вĕсене çапла хуравланă: «Мĕншĕн тесен сире Çÿлти Патшалăх вăрттăнлăхĕсене пĕлме тивĕç панă, вĕсене вара – паман.
(12) Камăн пур, ăна татах парĕç, унăн ытлашшипех пулĕ. Камăн çук, унăнне пур пеккине те туртса илĕç.
(13) Вĕсем пăхсан та курмаççĕ, итлесен те илтмеççĕ, ăнланмаççĕ, çавăнпа вĕсене ытарлăн калатăп та.
(14) Исаия пророкла калани вĕсенче пурнăçланĕ. Вăл çапла каланă: „Эсир хăлхапа илтсен те ăнланаймăр, куçăрсемпе пăхсан та кураймăр.
(15) Çак çынсен чун-чĕри хытса ларнă, хăлхисем те аран илтеççĕ, куçĕсем те хупă. Ĕнтĕ вĕсен куçĕ курмасть, хăлхи илтмест, чун-чĕри туймасть, çавăнпа та вĕсем, Мана сываттарас тесе, Ман енне çавăрăнмаççĕ“.
(16) Куçăрсем курнăран, хăлхăрсем илтнĕрен эсир телейлĕ.
(17) Чăн калатăп сире: пророксемпе тÿрĕ пурăнакансем нумайăшĕ эсир мĕн курнине курасшăнччĕ те – кураймарĕç, эсир илтнине илтесшĕнччĕ те – илтеймерĕç».
Акаçă çинчен каланă ытарлăха ăнлантарни
(18) «Эппин акаçă çинчен каланă ытарлăх мĕне пĕлтернине тăнлăр:
(19) Çул хĕррине ÿкни Çÿлти Патшалăх çинчен вĕрентнине илтсе те ăнланайман çынна пĕлтерет. Ун патне шуйттан пырать те чĕрине акнине вăрласа каять.
(20) Чуллă çĕре ÿкни Турă сăмахне илтсе ăна тÿрех хавасланса йышăнакан çынна пĕлтерет,
(21) анчах та унăн чун-чĕри тымарсăр та иккĕленчĕк. Сăмахшăн хĕн кăтартма е хĕсĕрлеме тытăнсан, вăл тÿрех ĕненÿрен пăрăнать.
(22) Пиçенлĕ вырăна ÿкни Турă сăмахне илтекен çыннах пĕлтерет, анчах та ку тĕнчери хĕвĕшÿ, пуянлăх илĕртĕвĕ ун чĕринчи сăмаха пусса лартать те, сăмах вара тĕшĕсĕр пулать.
(23) Пулăхлă çĕр çине ÿкни Турă сăмахне илтсе, ăнланса илекене пĕлтерет, ун чĕринче сăмах тĕшĕ кăларать. Çапла вара, пĕринчен çĕр пĕрчĕ, тепринчен утмăл пĕрчĕ, тата тепринчен вăтăр пĕрчĕ пулать». Тулăпа çум курăкĕ çинчен каланă ытарлăх
(24) Иисус вĕсене тата тепĕр ытарлăх каласа кăтартнă: «Çÿлти Патшалăха хăйĕн ани çине лайăх вăрлăх акнă çынпа танлаштарма пулать.
(25) Анчах та çĕрле, пурте çывăрнă чухне, унăн тăшманĕ пынă та тулă хушшине çум курăкĕ акса кайнă.
(26) Калча ÿссе пуç кăларсан вара çум курăкĕ те палăрнă.
(27) Ана хуçин чурисем ăна çапла пырса каланă: „Хуçамăр! Эсĕ хăвăн ану çине лайăх вăрлăх акнăччĕ, епле майпа халĕ унта йăлтах çум курăкĕ пусса илнĕ?“
(28) „Темле тăшман хăтланнă çавна“, – тенĕ хуçи вĕсене. „Çумлаттарас теместĕн-и, эпир кайса çумлатпăр“, – тенĕ чурисем.
(29) „Çук, çум курăкне çумланă чух унпа пĕрле тулли те тăпăлĕ, – тенĕ хуçи.
(30) – Выриччен хутăшах ÿсчĕр-ха, вырмара вара выракансене çапла хушăп: çунтарса ямашкăн малтан çум курăкне пухса кĕлтен-кĕлтен çыхăр, туллине ман кĕлете пуçтарса хурăр“».
Сарă пăрăç вăррипе кăвас тĕпĕ çинчен каланă ытарлăхсем
(31) Унтан Иисус вĕсене тепĕр ытарлăх каласа кăтартнă: «Çÿлти Патшалăха сарă пăрăç вăррипе танлаштарма пулать; ăна пĕр çын хăйĕн ани çине акнă.
(32) Сарă пăрăç вăрри ытти вăрăсенчен чи пĕчĕкки пулин те, ÿссен вăл пахча çимĕçсенчен чи çÿлли пулса тăрать. Вăл йывăç пекех паркаланса каять, кайăксем вĕçсе пыраççĕ те унăн турачĕсем хушшинче йăва çавăраççĕ».
(33) Иисус вĕсене тата тепĕр ытарлăх каланă: «Çÿлти Патшалăха кăвас тĕпĕпе танлаштарма пулать. Хĕрарăм кăвас тĕпне илнĕ те виçĕ витре çăнăхпа хутăштарса çăрнă, вара пĕтĕм чусти йÿçсе хăпарнă».
(34) Çаксене пурне те Иисус халăха ытарлăн каланă, ытарлăхсăр нимĕн те вĕрентмен.
(35) Вăл пророк урлă Турă калани пурнăçлантăр тесе çакнашкал вĕрентнĕ. «Çăварăма ытарлăн калама уçăп та тĕнче пуçланнăранпах пытарăнса тăнине каласа пĕлтерĕп», – тенĕ пулнă пророк.
Тулăпа çум курăкĕ çинчен каланă ытарлăха ăнлантарни
(36) Унтан Иисус, халăхпа сывпуллашсан, вĕренекенĕсемпе пĕрле килне кайнă. Пÿрте кĕрсен вĕренекенĕсем Унран çум курăкпа ана çинчен каланă ытарлăха ăнлантарса пама ыйтнă.
(37) Вăл çапла ăнлантарнă: «Лайăх вăрлăх акаканĕ – Этем Ывăлĕ.
(38) Ана вара тĕнчене пĕлтерет, лайăх вăрлăх – Турă Патшалăхĕн çыннисене, çум курăкĕ шуйттана парăннисене пĕлтерет.
(39) Çум курăкне акакан тăшман – шуйттана, вырма вăхăчĕ – тĕнче пĕтмĕшне, выраканĕсем ангелсене пĕлтереççĕ.
(40) Çапла вара шуйттана парăннă çынсене тĕнче пĕтмĕшĕнче çум курăкĕ пекех суйласа пухса çунакан вута пăрахĕç.
(41) Этем Ывăлĕ Хăйĕн ангелĕсене ярĕ те, вĕсем Унăн Патшалăхĕнчи çылăха кĕртекенсене, усал тăвакансене пурне те çумлĕç.
(42) Вара вĕсене çунакан вута пăрахĕç: унта шăл шатăртаттарса йĕни илтĕнĕ.
(43) Ун чухне сăваплисем Ашшĕн Патшалăхĕнче хĕвел пек çуталĕç. Илтме хăлха пурри илттĕр».
Çÿлти Патшалăх çинчен каланă тепĕр виçĕ ытарлăх
(44) «Çÿлти Патшалăха тата ана çине чавса пытарнă мулпа танлаштарма пулать. Вăл мула пĕр çын тупнă та çавăнтах чавса пытарнă. Хайхискер савăннипе пурлăхне кайса сутнă та çав анана туяннă.
(45) Çÿлти Патшалăха тата хаклă ĕнчĕ шыракан купсапа танлаштарма пулать.
(46) Пĕррехинче вăл хаклăран та хаклă ĕнчĕ курнă та кайса мĕн пур пурлăхне сутса çав ĕнчĕне туяннă.
(47) Çÿлти Патшалăха тата сĕреке-тетелпе танлаштарма пулать. Пулăçăсем çав сĕреке-тетеле тинĕсе янă та, унта тĕрлĕ йышши пулă кĕнĕ.
(48) Сĕреке-тетел тулсан ăна пулăçăсем çыран хĕррине туртса кăларнă, унтан ларса юрăхлă пуллине суйласа илнĕ те савăта янă, юрăхсăррине кăларса ывăтнă.
(49) Тĕнче пĕтмĕшĕнче те çаплах пулĕ: ангелсем килĕç те усаллисене сăваплисенчен суйласа илĕç.
(50) Вара усаллисене çунакан вута пăрахĕç: унта шăл шатăртаттарса йĕни илтĕнĕ».
(51) «Çаксене пурне те ăнлантăр-и?» – тесе ыйтнă Иисус вĕренекенĕсенчен. «Ăнлантăмăр, Хуçамăр», – тенĕ лешсем.
(52) Вара Иисус вĕсене çапла каланă: «Çÿлти Патшалăх çинчен илтсе пĕлнĕ кашни саккун вĕрентÿçине кил хуçипе танлаштарма пулать. Çав хуçа хăй пурлăхне упракан вырăнтан киввине те, çĕннине те илсе тухать».
Назарет çыннисем Иисуса ĕненменни
(53) Çак ытарлăхсене каласа пĕтернĕ хыççăн Иисус унтан кайнă.
(54) Вăл Хăй ÿснĕ хулана пынă та унти синагогăра халăха вĕрентнĕ. Унăн вĕрентĕвĕнчен çынсем тĕлĕнмеллипех тĕлĕннĕ. «Çакнашкал слăлăх тата хăват кăтартмалăх вăй ăçтан тухать-ши Унăн? – тенĕ вĕсем.
(55) – Платник ывăлĕ çеç мар-им вара Вăл? Унăн Амăшĕ Мария ятлă вĕт-ха? Иаков, Иосий, Симон, Иуда Унăн тăванĕсем мар-и вара?
(56) Унăн аппăшĕсем те пурте кунтах пурăнмаççĕ-иЭппин çавнашкал пĕлÿ ăçтан тухать Унăн?»
(57) Çапла вĕсем Унăн сăмахĕсене ĕненесшĕн пулман. Иисус вара вĕсене каланă: «Хисеплемен пророк пулмасть, хисеплемесен те ăна тăван çĕр-шывĕнче тата килĕнче кăна хисеплемеççĕ».
(58) Вĕсем ĕненменрен Иисус унта хăватсем нумаях туман вара.
Матфей 14
Шыва кĕртекен Иоанн вилĕмĕ
(1) Çав вăхăтра Иисус пирки çÿрекен сас-хура Галилея пуçлăхĕн Иродăн хăлхине те кĕнĕ.
(2) Вара вăл хăйĕн улпут таврашĕсене çапла каланă: «Ку çын – Шыва кĕртекен Иоанн, вилĕмрен чĕрĕлсе тăнăран вăл хăватсем кăтартать те».
(3) Ирод хăйĕн Филипп ятлă пиччĕшĕн арăмне, Иродиадăна, качча илнĕ пулнă. Çав хĕрарăма пула вăл Иоана тытса çыхтарса тĕрмене хуптарнă.
(4) Мĕншĕн тесен Иоанн ăна: «Санăн инкÿпе пурăнма юрамасть», – тесе ÿпкеленĕ.
(5) Ирод ăна çавăншăн вĕлерттересшĕн те пулнă, анчах халăхран хăранă. Халăх Иоана пророк тесе шутланă.
(6) Пĕррехинче вара, Ирод хăйĕн çуралнă кунне уявланă чухне, Иродиадăн хĕрĕ хăнасем умĕнче ташласа Иродăн кăмăлне кайнă.
(7) «Эпĕ сана тупа тусах шантаратăп, – тенĕ ăна çавăнпа Ирод, – эсĕ мĕн ыйтнине йăлтах парăп».
(8) Хĕр вара амăшĕ вĕрентнипе çапла каланă: «Шыва кĕртекен Иоанн пуçне тирĕк çине хурса çакăнта илсе килсе пар».
(9) Патша салхуланнă, анчах та хăнасем умĕнче тупа тунăран хĕр кăмăлне тивĕçтерме хушнă.
(10) Унтан хăй çыннисене тĕрмене Иоанн пуçне кастарма янă.
(11) Ĕнтĕ унăн пуçне тирĕкпе çĕклесе пырса хĕре тыттарнă, вăл ăна амăшне илсе кайса панă.
(12) Вĕренекенĕсем вара Иоанн ÿтне пырса илнĕ те çĕре пытарнă. Унтан вĕсем çакăн çинчен Иисуса кайса пĕлтернĕ.
Пилĕк пин çынна тăрантарни
(13) Иисус çавна илтсен çын çук вырăна пĕчченех кимĕпе ишсе кайнă. Халăх, çакăн çинчен пĕлсен, хуласенчен тухса Ун хыççăн çыран хĕррипе çуран утнă.
(14) Кимĕ çинчен ансан Иисус унта çынсем нумай пулнине курнă. Вара Иисус, хĕрхенсе, вĕсен хушшинчи чирлисене сыватнă.
(15) Каç пуласпа вĕренекенĕсем Ун патне пырса çапла каланă: «Кунта çын пурăнман вырăн, каç та пулса килет ĕнтĕ; ялсене кайса хăйсем валли çимелли туянма халăха яр».
(16) «Вĕсен каймалла мар, çимелли вĕсене эсир хăвăр парăр», – тенĕ вĕренекенĕсене Иисус.
(17) Лешсем Иисуса каланă: «Пирĕн кунта пурĕ те пилĕк çăкăрпа икĕ пулă кăна».
(18) «Вĕсене Мана илсе килсе парăр-ха», – тенĕ Иисус.
(19) Унтан Вăл халăха çерем çине ларма хушнă, Хăй пилĕк çăкăрпа икĕ пулла илсе çÿлелле пăхнă та Турра тав тунă. Вара Иисус çăкăрсене хуçа-хуçа вĕренекенĕсене тыттарнă, лешсем çăкăр татăкĕсене халăха валеçсе панă.
(20) Пурте çисе тăраннă; юлнă татăкĕсене тата вун икĕ кунтăк туллиех пухнă.
(21) Хĕрарăмсемпе ачасене шутламасан, çиекенĕсем пилĕк пин çынна яхăн пулнă.
Иисус шыв çийĕпе утни
(22) Çавăн хыççăнах Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсене кимĕ çине ларса тинĕс леш енне Хăйĕнчен маларах ишсе каçма хушнă, Хăй халăха ăсатма юлнă.
(23) Халăхпа сывпуллашсан Вăл пĕчченлĕхре кĕлтума ту çине улăхнă, çĕрле те унта пĕчченех пулнă.
(24) Çав вăхăтра кимĕ тинĕс варрине çитнĕ ĕнтĕ. Çил хирĕçле пулнăран кимме хумсем лăсканă.
(25) Тул çутăласпа вара Иисус вĕренекенĕсем патне тинĕс çийĕпе утса пынă.
(26) Вĕренекенĕсем, Вăл тинĕс çийĕпе утса пынине курсан, пăлханса ÿкнĕ те: «Куçа мĕлке курăнать», – тенĕ. Сехрисем хăпнипе вĕсем кăшкăрсах янă.
(27) Иисус вĕсене çав самантрах сасă парса: «Хастар пулăр! Ку – Эпĕ, ан хăрăр!» – тенĕ.
(28) «Хуçам! – тенĕ Ăна Петр. – Енчен те Ку Эсех пулсан, эппин мана та Хăв патна шыв çийĕпе пыма хуш».
(29) «Кил», – тенĕ Иисус. Петр вара кимĕрен тухса шыв çийĕпе Иисус патне утнă.
(30) Анчах та çил вăйлине асăрхасан вăл хăранипе пута пуçланă. «Хуçам! Çăлсам мана!» – тесе кăшкăрса янă вăл.
(31) Иисус çавăнтах аллине тăсса ăна ярса тытнă. «Эй, çителĕксĕр ĕненекен, – тенĕ ăна Иисус, – мĕншĕн эсĕ иккĕленсе кайрăн?»
(32) Вĕсем кимĕ çине ларсанах çил лăпланнă.
(33) Кимĕ çинчисем Ун патне пырса, пуççапса çапла каланă: «Эсĕ чăнах та Турă Ывăлĕ!»
Геннисаретра чирлисене сыватни
(34) Тинĕс урлă ишсе каçсан вĕсем Геннисарет çĕрне çитнĕ.
(35) Унта пурăнакансем Иисуса палласа илнĕ те çав таврана хыпар янă. Вара Иисус патне мĕн пур чирлĕ çынсене илсе пыра пуçланă.
(36) «Тумтирÿ аркине те пулин сĕртĕнме ирĕк парсам», – тесе йăлăннă вĕсем Ăна. Сĕртĕнекеннисем вара сывалнă.
Матфей 15
Ваттисен йăли-йĕркине тытса пырасси çинчен
(1) Çавăн хыççăн Иисус патне Иерусалимри саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем пынă та çапла каланă:
(2) «Мĕншĕн Санăн вĕренекенÿсем ваттисен йăлине пăхăнмасăр çиес умĕн аллисене çумаççĕ?»
(3) Иисус вĕсене çапла хуравланă: «Эсир мĕншĕн тата хăвăр йăла-йĕркĕре Турă хушнинчен мала хуратăр?
(4) „Аçу-аннÿне хисепле“ тата „Ашшĕне е амăшне усал сăмах калакана вилĕм çиттĕр“ тесе Турă каланă-çке-ха.
(5) –
(6) Эсир вара: „Кам хăй ашшĕне е амăшне парассине Турра асăнса парать, çав ашшĕ-амăшĕ умĕнче парăмлă мар“, – тесе вĕрентетĕр. Çапла каласа эсир хăвăр йăла-йĕркешĕн Турă пил-хушăвне пăрахăçлатăр.
(7) Эй, икĕ питлĕскерсем! Сирĕн çинчен Исаия пророк Турă сăмахĕсемпе аван каланă:
(8) „Çак çынсем чĕлхи-çăварĕпе Ман патăмалла çывхараççĕ, сăмахпа Мана хисеплеççĕ, анчах чун-чĕрипе Манран питĕ аякра.
(9) Вĕсем этем шухăшласа кăларнă вĕрентĕве, йăла-йĕркене вĕрентеççĕ пулсан, вĕсем Мана пуççапни усăсăр“».
(10) Унтан Иисус халăха чĕнсе çапла каланă: «Итлĕр те ăнланса илĕр:
(11) Çынна çăвара кĕрекенни мар, çăвартан тухаканни ирсĕрлетет».
(12) Çав вăхăтра вĕренекенĕсем Иисус патне пынă та çапла каланă: «Пĕлетĕн-и, çак сăмахсене илтсен фарисейсем питĕ кÿренчĕç».
(13) «Манăн Çÿлти Аттем акман кирек епле ÿсен-тăран та кăкланĕ, – тавăрнă вара Иисус.
(14) – Фарисейсемшĕн ан кулянăр, вĕсем суккăрсене çавăтса пыракан суккăрсем. Енчен те суккăра суккăр çавăтса пырать пулсан, вĕсем иккĕшĕ те шăтăка кĕрсе ÿкĕç».
(15) «Ху ытарлă каланине пире ăнлантарса парсамччĕ», – тесе ыйтнă Унран Петр.
(16) Иисус вара çапла каланă: «Сирĕн те с-тăнăр халичченех уçăлса çитеймерĕ-и?
(17) Çăвара кĕрекенни пурте вар-хырăма кĕрсе тулашах тухнине халиччен те ăнланмастăр-и?
(18) Çăвартан тухаканни вара – чун-чĕререн тухать, çынна Турă умĕнче çавă ирсĕрлетет.
(19) Мĕншĕн тесен çак усал шухăшсем пурте: çын вĕлересси, мăшăра улталасси, аскăнланасси, вăрласси, судра суйса пĕлтересси, хурласси чун-чĕререн тухаççĕ.
(20) Çынна Турă умĕнче çавсем ирсĕрлетеççĕ. Алă çумасăр çини вара çынна ирсĕрлетмест».
Хананей хĕрарăмĕн ĕненĕвĕ
(21) Унтан Иисус Тирпа Сидон çĕрне тухса кайнă.
(22) Ун патне çавăнти пĕр хананей хĕрарăмĕ пынă та: «Эй, Хуçам, Давид йăхĕн Ывăлĕ, хĕрхенсем мана! Хĕрĕм усал ернипе питĕ асапланать», – тенĕ кăшкăрсах.
(23) Иисус ăна хирĕç пĕр сăмах та чĕнмен. Вĕренекенĕсем Ун патне пынă та: «Ку хĕрарăма кайма хуш-ха, вăл пĕрмай пирĕн хыçран кăшкăрашса пырать», – тенĕ.
(24) «Турă Мана Израиль ăрăвĕн çĕтсе кайнă сурăхĕсем патне кăна янă», – тесе тавăрнă Иисус.
(25) Çапах та хĕрарăм пынă та Ун умне чĕркуçленсе ларса: «Хуçам! Пулăшсам мана!» – тенĕ.
(26) Иисус вара çапла тавăрнă: «Ачасем çиес çăкăра йытăсене пăрахса пани аван мар».
(27) «Çапли çапла та-ха, Хуçам, – тенĕ хĕрарăм, – анчах йытăсем те хуçисен сĕтелĕ çинчен ÿкнĕ тĕпренчĕксене çиеççĕ-çке».
(28) Иисус вара ăна çапла тавăрнă: «Эй, хĕрарăм! Санăн ĕненĕвÿ чăнласах та çирĕп, ху ыйтнă пек пултăр эппин». Вара унăн хĕрĕ çав самантрах сывалнă.
Иисус чирлисене сыватни
(29) Унтан кайсан Иисус Галилея тинĕсĕ хĕррине çитнĕ, вара пĕр сăрт çине хăпарнă та çавăнта ларнă.
(30) Ун патне пит нумай халăх пухăннă. Çынсем хăйсемпе пĕрле уксах-чăлахсене, суккăрсене, чĕлхесĕрсене, сусăрсене тата ытти чирлисене йышлăн илсе пынă, вĕсене Иисус умне вырттарнă. Иисус вĕсене сыватнă.
(31) Халăх вара чĕлхесĕррисем калаçнине, сусăррисем тÿрленнине, уксаххисем çÿренине, суккăррисем куракан пулнине курса тĕлĕннĕ. Пурте Израиль Туррине мухтанă.
Тăватă пин çынна тăрантарни
(32) Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсене чĕнсе илсе çапла каланă: «Çак халăха Эпĕ шеллетĕп: вĕсем ĕнтĕ виçĕ кун хушши Манпа пĕрле, çимелли те вĕсен нимĕн те çук. Çул çинче халтан каясран Ман вĕсене выçăлла кăларса ярас килмест».
(33) «Кунта, çын пурăнман вырăнта, çакăн чухлĕ халăха тăрантармалăх ăçтан çăкăр тупас пирĕн?» – тенĕ Ăна вĕренекенĕсем.
(34) «Сирĕн миçе çăкăр пур?» – ыйтнă Иисус. «Çичĕ çăкăрпа темиçе пĕчĕк пулă», – тавăрнă лешсем.
(35) Вара Иисус халăха çерем çине ларма хушнă.
(36) Унтан çав çичĕ çăкăрпа пулла илсе Турра тав тунă та вĕренекенĕсене хуçа-хуçа тыттарнă, вĕренекенĕсем халăха валеçсе панă.
(37) Пурте çисе тăраннă. Юлнă татăкĕсене тата çичĕ карçинкка туллиех пухнă.
(38) Хĕрарăмсемпе ачасемсĕр пуçне, çиекенĕсем пурĕ тăватă пин çын пулнă.
(39) Кайран Иисус, халăхпа сывпуллашса, кимĕ çине ларнă та Магдала çĕрне ишсе кайнă.
Матфей 16
Тÿперен хăват кăтартма ыйтни
(1) Унтан Иисус патне фарисейсемпе саддукейсем пынă та, Ăна тĕрĕслес тесе, тÿперен хăват кăтартма ыйтнă.
(2) Вăл вара вĕсене çапла хуравланă: «Каçхине эсир: пĕлĕт хĕрелет – уяр пулать тетĕр.
(3) Ирхине эсир: пĕлĕт йăм-хĕрлĕ – паян çанталăк пăсăлать тетĕр. Икĕ питлĕскерсем! Тÿпери паллăсене уйăрма пĕлетĕр, вăхăт паллисене уйăрма пĕлейместĕр-и?
(4) Усал та пăсăк ăру хăватшăн антăхать, анчах та Иона пророк хăвачĕсĕр пуçне ăна нимĕнле хăват та пулмĕ». Унтан Иисус вĕсене пăрахса кайнă.
Фарисейсемпе саддукейсен кăвас тĕпĕ çинчен
(5) Тинĕс тепĕр енне ишсе каçнă чух Унăн вĕренекенĕсем хăйсемпе пĕрле çăкăр илме маннă.
(6) «Асăрханăр, – тенĕ вĕсене Иисус, – фарисейсемпе саддукейсен кăвас тĕпĕнчен сыхланăр».
(7) «Эпир çăкăр илме маннăран çапла калать пулĕ Вăл», – тесе шухăшланă вĕренекенĕсем хăйсен ăшĕнче.
(8) Иисус вара вĕсен шухăшĕсене пĕлсе çапла каланă: «Эй, çителĕксĕр ĕненекенсем! Мĕншĕн эсир хăвăр ăшăрта çăкăр илменни çинчен шухăшлатăр» Халичченех ăнланмастăр-и? Пилĕк çăкăрпа пилĕк пин çынна тăрантарнине, юлашкине тата темиçе кунтăк пухнине астумастăр-им?
(10) Тата çичĕ çăкăрпа тăватă пин çынна тăрантарнине, юлашкине миçе карçинкка пухнине те манса кайрăр-им?
(11) „Фарисейсемпе саддукейсен кăвас тĕпĕнчен сыхланăр“, – тесе Эпĕ çăкăр пирки каламаннине епле-ха ăнланаймастăр?»
(12) Иисус кăвас тĕпĕнчен мар, фарисейсемпе саддукейсен вĕрентĕвĕнчен сыхланма каланине вĕренекенĕсем тинех тавçăрса илнĕ.
Иисус кам пулнине Петр пĕлтерни
(13) Филипп Кесарийĕ таврашĕнчи çĕрсене пырсан Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсенчен çапла ыйтнă: «Çынсем Мана, Этем Ывăлне, кам вырăнне хураççĕ?»
(14) «Пĕрисем – Шыва кĕртекен Иоанн вырăнне, теприсем – Илия вырăнне, хăшĕ-пĕрисем тата Иеремия е пĕр-пĕр урăх пророк вырăнне хураççĕ», – тавăрнă вĕсем.
(15) «Эсир хăвăр вара Мана кам вырăнне хуратăр?» – тенĕ Иисус вĕсене.
(16) «Эсĕ – Чĕрĕ Туррăн Ывăлĕ, Христос», – тавăрнă вара Петр текен Симон.
(17) «Телейлĕ эсĕ, Иона ывăлĕ Симон, мĕншĕн тесен сана çав чăнлăха этем мар, Манăн Çÿлти Аттем уçса пачĕ.
(18) Ĕнтĕ Эпĕ сана калатăп: эсĕ – Петр. Эпĕ ĕненекен ушкăнсем йĕркеленĕ чухне эсĕ вĕсемшĕн чул никĕс пулăн. Вара çав Чиркĕве тамăк хапхи те çĕнтереймĕ.
(19) Эпĕ сана Çÿлти Патшалăха кĕмелли алăкăн уççине парăп. Эсĕ çĕр çинче мĕне чарăн, çавă тÿпере те чаруллă пулĕ; эсĕ çĕр çинче мĕне чармăн, çавă тÿпере те ирĕклĕ пулĕ».
(20) Çавăн чухне Вăл вĕренекенĕсене Хăй, Иисус, Турă Суйласа илни пулнине никама та калама хушман.
Иисус Хăй вилсе чĕрĕлесси çинчен калани
(21) Çавăнтан вара Иисус вĕренекенĕсене Хăйĕн Иерусалима каймалли çинчен, унта ятлă-сумлă çынсемпе аслă священниксенчен тата саккун вĕрентÿçисенчен нумай асап курмалла пуласси çинчен кала пуçланă. Тата Вăл вĕренекенĕсене Хăйне вĕлересси çинчен, виççĕмĕш кунне чĕрĕлсе тăрасси çинчен те каласа ăнлантарнă.
(22) Çавăн чухне Петр Ăна аяккалла чĕнсе илнĕ те хирĕçлесе çапла каланă: «Эй, Хуçамăр! Турă хăтартăрах! Санпала унашкалли ан пултăрах!»
(23) Иисус вара Петр енне çавăрăнса каланă: «Кай Ман патăмран, шуйттан! Эсĕ Мана илĕртсе иккĕлентеретĕн; эсĕ Турра юрăхли çинчен мар, этеме юрăхли çинчен шухăшлатăн».
(24) Унтан Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсене çапла каланă: «Кам Ман хыççăн пыракан пулас тет, çав хăй çинчен манса, хăйĕн асап хĕресне йăтса, Ман хыççăн пытăр.
(25) Мĕншĕн тесен хăйĕн пурăнăçне упраса хăварас текен ăна çухатĕ. Хăйĕн пурăнăçне Мана халалласа çухатакан ăна тупĕ.
(26) Çын, пĕтĕм тĕнчене хăй аллине илсен те, хăй чунне сиен тусан, ăна мĕн усси пулĕ? Çын хăй чунне мĕн хакпа илейĕ?
(27) Этем Ывăлĕ Çÿлти Ашшĕн мухтавĕпе, ангелĕсемпе килĕ те пурне те ĕçĕсене кура тавăрса парĕ.
(28) Чăн калатăп сире: çакăнта тăракансенчен хăшĕ-пĕрисем Патша пулса килекен Этем Ывăлне курмасăр та вилмĕç».
Матфей 17
Иисус Христос сăн-сăпачĕ улшăнни
(1) Пĕр ултă кун иртсен Иисус Петра тата пĕртăван Иаковпа Иоана кăна Хăйпе пĕрле илнĕ те çÿллĕ ту çине улăхнă.
(2) Çавăнта вара вĕсен умĕнчех Унăн сăн-сăпачĕ улшăннă: сăнĕ хĕвел пек ялтăраса кайнă, тумтирĕ чăлт шуррăн çуталса тăнă.
(3) Сасартăк вĕсене Иисуспа калаçса тăракан Моисейпа Илия курăннă.
(4) Вара Петр Иисуса çапла каланă: «Хуçамăр! Пире кунта епле аван. Кмăлу пулсан, эпир кунта виçĕ хÿшĕ тăвăпăр: пĕрне – Сан валли, теприне – Моисей валли тата теприне – Илия валли».
(5) Петр çапла каласа тăнă чухнех сасартăк вĕсене çутă пĕлĕт хупласа илнĕ. Пĕлĕт çинчен вара: «Çакă Манăн савнă Ывăлăм, Манăн ырă кăмăлăм Унра; Ăна итлĕр», – текен сасă илтĕннĕ.
(6) Çакна илтсен Иисусăн вĕренекенĕсем хăранипе çĕр çумне тĕшĕрĕлнĕ.
(7) Иисус вĕренекенĕсем патне пынă та вĕсене сĕртĕнсе каланă: «Тăрăрах, ан хăрăр».
(8) Пуçĕсене çĕклесе пăхсан вĕсем Иисуссăр пуçне урăх никама та курман.
(9) Ту çинчен аннă чухне вара Иисус вĕренекенĕсене çапла хушнă: «Этем Ывăлĕ вилĕмрен чĕрĕлсе тăриччен çак курăну пирки никама та ан калăр».
(10) «Мĕншĕн-ха саккун вĕрентÿçисем Христосран маларах Илия килмелле теççĕ?» – ыйтнă Унран вĕренекенĕсем.
(11) Иисус вĕсене çапла тавăрса каланă: «Малтан Илия килсе йăлтах хатĕрлесе хумалла тени тĕрĕсех.
(12) Анчах та калатăп сире: Илия килнĕччĕ ĕнтĕ, ăна çынсем паллаймарĕç, унпа хăйсем мĕн тăвас тенине турĕçех. Вĕсем Этем Ывăлне те çавнашкал асап кăтартĕç».
(13) Вара вĕренекенĕсем хăйсене Иисус Шыва кĕртекен Иоанн пирки каланине ăнланса илнĕ.
Усал сывлăш ернĕ ачана сыватни
(14) Иисуспа вĕренекенĕсем халăх пухăннă çĕре çитсессĕнех Ун патне пĕр çын çывхарнă та Ун умне чĕркуçленнĕ.
(15) «Хуçамăр, ывăлăма хĕрхенсем: уйăх çĕнелсен вăл усал ернипе питĕ асапланать; тăтăшах е вута, е шыва сикет, – тенĕ çав çын.
(16) – Эпĕ ăна Санăн вĕренекенÿсем патне илсе килнĕччĕ, анчах вĕсем ăна сыватаймарĕç».
(17) «Эй, ĕненмен, пăсăк ăру! Тата хăçанччен Манăн сирĕнпе пулмалла-ши? Хăçанччен Манăн сире тÿсмелле-шиАчине Ман патăма илсе килĕр эппин», – тавăрса каланă Иисус.
(18) Унтан Вăл усала чарнă та, лешĕ ача ăшĕнчен тухса тарнă. Арçын ача çав самантрах сывалнă.
(19) Çавăн чухне вĕренекенĕсем ушкăнран уйăрăлса Иисус патне пынă та: «Мĕншĕн эпир усала хăваласа кăлараймарăмăр?» – тесе ыйтнă.
(20) Иисус вара вĕсене çапла хуравланă: «Мĕншĕн тесен эсир çителĕксĕр ĕненетĕр. Чăн калатăп сире: эсир пĕр пĕрчĕк анчах ĕненсессĕн те, çак тăва: „Кунтан çавăнта куçса лар“, – тесен, вăл куçса ларĕччĕ. Эсир пултарайманни нимĕн те пулмĕччĕ.
(21) Усал-тĕсел таврашне типĕ тытнипе тата кĕлтунипе çеç хăваласа кăларма пулать».
Иисус Хăй вилсе чĕрĕлесси çинчен тепĕр хут калани
(22) Галилейăра пурăннă чухне Иисус вĕренекенĕсене каланă: «Этем Ывăлне çынсен аллине тытса парĕç,
(23) Ăна вĕлерĕç, виççĕмĕш кунне Вăл чĕрĕлсе тăрĕ». Çакна илтсен вĕренекенĕсем хуйха ÿкнĕ.
Турă Çурчĕшĕн тÿлемелли налук çинчен
(24) Иисуспа вĕренекенĕсем Капернаумра чухне Петр патне Турă Çурчĕ валли налук пухакансем пырса каланă: «Сирĕн Вĕрентекен налук укçи тÿлет-и?»
(25) «Тÿлĕ-ха», – тенĕ Петр. Унтан, Петр пÿрте кĕрсен, сăмах хушма ĕлкĕричченех Иисус ăна çапла каланă: «Симон, эсĕ мĕнле шухăшлатăн? Çĕр çинчи патшасене хырçă-налук камсен тÿлемелле? Хăйсен çĕр-шывĕнче пурăнакансен е пăхăнтарнă ют халăхсен?»
(26) «Ют халăхсен», – тенĕ Петр. Вара Иисус ăна каланă: «Эппин хăйсен çĕр-шывĕнче пурăнакансем ирĕклĕ, вĕсен тÿлемелле мар.
(27) Çапах та налук пухакансем кăмăлсăр ан юлччăр тесен, тинĕс хĕррине кайса вăлта яр та чи малтан лекнĕ пулла илсе çăварне уçса пăх. Унăн çăварĕнче эсĕ пĕр статир тупăн. Çав укçа иксĕмĕршĕн те тÿлеме çитĕ, ăна вĕсене пар».
Матфей 18
Ачасем пек пулăр
(1) Çав вăхăтра вĕренекенĕсем Иисус патне пырса ыйтнă: «Çÿлти Патшалăхра аслăраххи кам пулĕ?»
(2) Иисус пĕр пĕчĕк ачана кăчăк туртса чĕннĕ те ăна вĕсен умне тăратнă.
(3) «Чăн калатăп сире: улшăнаймасан, ача пек пулаймасан эсир Çÿлти Патшалăха кĕреймĕр.
(4) Çавăнпа та кам хăйне çак ача пек кĕçĕне хума пултарайĕ, çавă Çÿлти Патшалăхра аслăраххи пулĕ.
(5) Кам çакнашкал пĕр ачана Ман ятăмшăн хапăл тăвать, çав Мана йышăнать».
Илĕртÿсем çинчен
(6) «Кам Мана ĕненекен çак пĕчĕкскерсенчен пĕрне те пулин илĕртсе çылăха кĕртет, çавăн мăйне арман чулĕ çакса тинĕс тĕпне путарсан, ăна хăйне лайăхрах пулĕччĕ.
(7) Илĕртсе çылăха кĕртнĕрен çак тĕнче хур курать. Илĕртÿсем пулаççех, анчах та илĕртсе çылăха кĕртекен çынна хуйхă пулĕ.
(8) Сана аллу е уру çылăх тума илĕртет пулсан, ăна кас та ывăтса яр. Алăсăр е урасăр ĕмĕрлĕх пурăнăçа кĕни ал-ураллăнах тамăка, сÿнми вута пăрахнинчен саншăн лайăхрах.
(9) Сана куçу çылăх тума илĕртет пулсан, ăна чавса кăларса пăрах та ывăтса яр: икĕ куçупа тамăк вутне пăрахнинчен хăрах куçупа ĕмĕрлĕх пурăнăçа кĕни саншăн лайăхрах».
Çухалнă сурăх çинчен каланă ытарлăх
(10) «Астăвăр, çак пĕчĕкскерсем çине хисеплемесĕр ан пăхăр. Калатăп сире: вĕсен тÿпери ангелĕсем Çÿлти Аттем сăнне яланах курса тăраççĕ.
(11) Мĕншĕн тесен Этем Ывăлĕ çухалнисене шыраса тупса çăлма килнĕ.
(12) Епле шутлатăр эсир? Тĕслĕхрен, пĕр-пĕр çыннăн çĕр пуç сурăх пур тейĕпĕр. Вăл, пĕр сурăхне çухатсан, тăхăр вун тăххăрăшне ту хушшинче хăварса, çухалнине шырама каймĕ-и?
(13) Чăн калатăп сире: çав çын, сурăхне тупсассăн, уншăн ытти çухалман тăхăр вун тăхăр сурăхĕнчен те ытларах савăнĕ.
(14) Сирĕн Çÿлти Аçăрăн ирĕкĕ те çавнашкалах: Вăл çак пĕчĕкскерсенчен пĕрне те çухатасшăн мар».
Ĕненекен тăвану çылăха кĕрсен
(15) «Ĕненекен тăвану сана усал туса çылăха кĕрсен, кай та унпа куçа-куçăн калаç, ÿпкеле. Вăл сана итлесен, эсĕ тăванна каялла тавăртăн пулать.
(16) Итлемесен, хупа пĕрле икĕ-виçĕ çын илсе кай. Курни-илтнине çирĕплетекен икĕ е виçĕ çын пулсан, кирек епле сăмах та тĕрĕс пулать.
(17) Вĕсене те итлес темесен вара ун çинчен ĕненекен ушкăнрисене каласа кăтарт. Ĕненекен ушкăн та ăна ÿкĕте кĕртеймесен, вăл вара саншăн урăх халăх çынни пекех, налук пухакан пекех пултăр.
(18) Чăн калатăп сире: эсир çĕр çинче мĕне чарăр, çавă тÿпере те чаруллă пулĕ. Çĕр çинче мĕне чармăр, çавă тÿпере те ирĕклĕ пулĕ.
(19) Татах чăн калатăп сире: çĕр çинче сирĕн хушшăртан иккĕн пĕр шухăшлă пулса Турра тархасласан, Çÿлти Аттем вĕсем ыйтнине тивĕçтерĕ.
(20) Мĕншĕн тесен Ман ятăмпа иккĕн е виççĕн пухăннă çĕрте Эпĕ те вĕсемпе пулатăп».
Пĕр-пĕрне каçарасси çинчен
(21) Çавăн чухне Петр Иисусран пырса ыйтнă: «Хуçам, хама усал тунă ĕненекен тăванăма ман миçе хутчен каçармалла? Çичĕ хутчен-и?»
(22) «Çичĕ хутчен теместĕп, çичĕ хут çитмĕл таранах тетĕп, – тавăрнă ăна Иисус.
(23) – Çакна Эпĕ акă мĕншĕн калатăп: Çÿлти Патшалăх вăл çак ытарлăх евĕрлĕ. Пĕр патша чурисен парăмне тĕрĕслеме шухăш тытнă.
(24) Хайхискер парăм укçи шутла пуçласан, ун патне вунă пин талант парăмлă пĕр çынна илсе пынă.
(25) Парăмне тÿлесе татма укçи пулманран патша чурине хăйне те, унăн арăмĕпе ачисене те, мĕн пур пурлăхне те сутса парăма татма хушнă.
(26) Çакна пĕлсен çав чура ун умне ÿксе тархасланă: „Патшам! Мана усал ан тусам, эпĕ сана пĕтĕмпех тÿлесе татăп“.
(27) Патша вара çав чурана хĕрхеннĕ те, ирĕке кăларса, парăмне каçарнă.
(28) Анчах та патша патĕнчен тухнă-тухманах çак чура юлташне тĕл пулнă. Юлташĕ ăна нумаях та мар, çĕр динарийлĕх парăмлă пулнă. Хайхи чура ăна çулса илнĕ те: „Парăмна тавăрса пар!“ – тесе пăва пуçланă.
(29) „Мана усал ан тусам, эпĕ сана пĕтĕмпех тÿлесе татăп“, – тесе тархасланă юлташĕ ун умне ÿксе.
(30) Чура ун сăмахĕсене итлесшĕн те пулман, парăмне тÿлесе татиччен ăна тĕрмене тытса хуптарнă.
(31) Çакна курса тăнă ытти юлташĕсем хуйха ÿкнĕ. Вĕсем патша патне кайнă та пулса иртнĕ ĕç-пуç çинчен йăлтах каласа кăтартнă.
(32) Патша вара хайхи чурана чĕнтерсе çапла каланă: „Эй, усал чура! Эсĕ мана тархасларăн та, эпĕ санăн пĕтĕм парăмна каçартăм.
(33) Эп сана каçарнă пекех санăн та юлташна каçармалла марччĕ-и вара?“
(34) Çилли тулса çитнипе патша çав чурана асаплантаракансен аллине панă та пĕтĕм парăмне тÿлесе татичченех тертлентерме хушнă.
(35) Çылăха кĕнĕ тăванăрсене чĕререн каçармасан Çÿлти Аттем те сирĕнпе çаплах тăвĕ».
Матфей 19
Уйăрăласси çинчен
(1) Çак сăмахсене вĕçлесен Иисус Галилейăран кайнă та Иордан леш енчи çĕрсем урлă Иудея тăрăхне пынă.
(2) Ун хыççăн нумай халăх пынă, унта Вăл чирлисене сыватнă.
(3) Иисус патне фарисейсем пынă та, Ăна илĕртсе тĕрĕслес тесе, ыйту панă: «Упăшкин арăмне кирек епле сăлтавпа та уйăрса яма юрать-и?»
(4) Иисус вара çапла тавăрса каланă: «Пултаракан чăн малтанах çынсене арçын тата хĕрарăм пулмалла туни çинчен вуламан-им эсир
(5) Унтан каланă: „Çавăнпа çын ашшĕ-амăшне хăварĕ те арăмĕпе пĕрлешĕ, вара иккĕн пĕр ÿт пулĕç“.
(6) Ĕнтĕ вĕсем иккĕн мар, пĕр ÿт. Çапла вара, Турă пĕрлештернине этем ан уйăртăр», – тенĕ.
(7) «Епле-ха тата Моисей: упăшки арăмĕпе уйăрăлнă чухне унăн арăмне уйăрăлу хучĕ çырса памалла тесе хушса хăварнă?» – тенĕ Ăна фарисейсем.
(8) Иисус вĕсене каланă: «Чунăрсем уçăлса çитейменрен Моисей сире арăмсене уйăрса яма ирĕк панă, малтанах апла пулман.
(9) Эпĕ вара сире калатăп: кам хăй арăмне аскăн ĕçпе айăпа кĕмен çĕртех уйăрса ярса урăххине качча илет, çав мăшăра улталас çул çине тăрать. Уйăрăлнă хĕрарăма качча илни те мăшăра улталаниех пулать».
(10) «Арăмпа çак çирĕп йĕркесене пăхăнса пурăнас пулсан, авланиччен авланманни», – теççĕ вĕренекенĕсем Иисуса.
(11) «Эп каланине пурте мар, кама Турă ăнланма тивĕç панă, çавă ăнланĕ, – тавăрнă вĕсене Иисус.
(12) – Мĕншĕн тесен хăшĕ-пĕри çуралассах арлă-арăмлă пурăнма юрăхсăр çуралать, хăшне çынсем каярахпа юрăхсăра кăлараççĕ. Теприсем тата Çÿлти Патшалăхшăн тăрăшас тесе хăйсемех арлă-арăмлă пурăнма килĕшмеççĕ. Кама ăнланма тивĕç панă, çавă ăнлантăр».
Иисус ачасене пиллет
(13) Çавăн чухне çынсем ачисене Иисус патне аллине хурса кĕлтутарма илсе пынă; вĕренекенĕсем вара вĕсене Иисуса кансĕрлеме чарнă.
(14) Анчах та Иисус çапла каланă: «Ачасене Ман патăма ярăр, килме ан чарăр, мĕншĕн тесен Çÿлти Патшалăх вĕсем пеккисемшĕн».
(15) Вара Вăл ачасем çине аллине хурса пилленĕ те урăх çĕре кайнă.
Иисуспа пĕр пуян çамрăк
(16) Иисус патне пĕр çын пынă. «Ырă Вĕрентекен! Ĕмĕрлĕх пурăнăçлă пулас тесен манăн мĕнле ырă ĕç тумалла-ши?» – тенĕ вăл.
(17) «Мĕншĕн эсĕ Мана ырă тетĕн? – хуравланă ăна Иисус. – Пĕртен-пĕр Турăсăр пуçне никам та ырă мар. Ĕмĕрлĕх пурăнăçа кĕрес тесен пил-хушусене пурнăçласа пурăн».
(18) «Хăшсене?» – ыйтнă лешĕ Иисусран. «Ак çаксене, – тавăрнă Иисус. – Ан вĕлер, мăшăрна ан ултала, ан вăрла, судра суйса ан пĕлтер,
(19) аçу-аннÿне хисепле; çывăх çыннуна хăвна юратнă пек юрат».
(20) «Эпĕ вăл пил-хушусене пурне те мĕн ачаранах пăхăнса пурăнатăп-ха, тата мĕн тумалла-ши манăн?» – тенĕ Ăна çамрăк.
(21) Иисус çамрăк çынна çапла каланă: «Пĕр кăлтăксăр пулас килсен кайса хăвăн пурлăхна сут та укçине чухăнсене валеçсе пар, вара сан валли пурлăх пĕлĕт çинче пулĕ. Ху кил те Ман хыççăн пыракан пул».
(22) Çак сăмахсене илтсен çамрăк çын хуйха ÿкнĕ те пăрăнса утнă, мĕншĕн тесен унăн пурлăхĕ питĕ нумай пулнă.
(23) «Чăн калатăп сире, – тенĕ вара Иисус вĕренекенĕсене, – пуян çынна Çÿлти Патшалăха кĕме питĕ йывăр.
(24) Тата çакна хушса калам: пуяна Турă Патшалăхне кĕрессинчен тĕвене йĕп çăрти витĕр тухма çăмăлтарах».
(25) «Кам çăлăнма пултарĕ-ха эппин?» – тенĕ вĕренекенĕсем çав сăмахсене илтнĕ хыççăн пит тĕлĕнсе.
(26) Иисус вĕсем çине тинкерсе пăхнă та çапла каланă: «Этем ăна тума пултараймĕ, Турă вара пурне те пултарать».
(27) Çавăн чухне Петр Ăна хирĕç каланă: «Акă эпир хамăрăн мĕн пуррине пĕтĕмпех хăвартăмăр та Сан хыççăн пыракансем пултăмăр. Уншăн пире мĕн лекĕ?»
(28) «Чăн калатăп сире, – тенĕ вĕсене Иисус, – пулас çĕнĕ тĕнчере, Этем Ывăлĕ Хăйĕн чаплă престолĕ çине ларсан, эсир те, Ман хыççăн пыракансем, Израилĕн вун икĕ ăрăвĕн тÿри пулмашкăн вун икĕ престол çине ларăр.
(29) Кам та кам кил-çуртне, тăванĕсене, ашшĕ-амăшне, арăмне, ачи-пăчине, ани-çаранне Ман ятăмшăн пăрахса хăварнă, Турă ăна çĕр хут та ытларах тавăрса парĕ, ĕмĕрлĕх пурăнăçлă тăвĕ.
(30) Малтисем чылайăшĕ кайра пулĕç, кайрисем малта пулĕç».
Матфей 20
Тара тытнă çынсем çинчен каланă ытарлăх
(1) Унтан Иисус çапла каланă: «Çÿлти Патшалăх вăл хуçа евĕрлĕ. Çав хуçа ирхине ирех иçĕм çырли пахчинче ĕçлеттермешкĕн çынсене тара тытма тухнă.
(2) Кунне пĕр динарий тÿлеме калаçса татăлса, вăл тара кĕрĕшекенсене хăй пахчине ĕçлеме янă.
(3) Пĕр тăхăр сехет тĕлнелле хуçа каллех тухнă та пасар вырăнĕнче тара кĕрĕшес текен, ĕçсĕр ларакан ытти çынсене курнă.
(4) „Эсир те манăн иçĕм çырли пахчине ĕçлеме кайăр, тивĕçлĕ чухлĕ сире те тÿлĕп“, – тенĕ хуçа вĕсене те. Лешсем вара кайнă.
(5) Кăнтăрлапа тата кăнтăрла иртни виçĕ сехетсенче тухсан та хуçа çаплах тунă.
(6) Унтан вара, кăнтăрла иртни пилĕк сехетсенче, вăл каллех пасар вырăнне пынă та ĕçсĕр ларакан урăх çынсене курса çапла каланă: „Кунĕпех ĕçе кĕрĕшеймерĕр-и, ахалех ларатăр-и?“
(7) „Пире тара тытакан пулмарĕ çав“, – тавăрнă лешсем ăна. „Эсир те ман пахчама ĕçлеме кайăр, мĕн тÿлемеллине сире тÿлĕç“, – тенĕ хуçа вĕсене.
(8) Каç пулсан хайхи пахча хуçи хăйĕн кил-çуртне пăхса тăракана çапла каланă: „Тара кĕрĕшнисене чĕнсе кил те каярахран ĕçлеме пуçланисенчен тытăнса малтан ĕçлеме пуçланисене пурне те укçа тÿле“.
(9) Кăнтăрла иртни пилĕк сехетсенче ĕçлеме тухнисем пынă та пĕрер динарий ĕç укçи илнĕ.
(10) Ирхине ирех ĕçлеме тухнисем пынă та: „Пире ытларах тÿлет пулĕ-ха“, – тесе шухăшланă. Анчах вĕсем те, калаçса килĕшнĕ пекех, пĕрер динарий илнĕ.
(11) Хайхискерсем укçине илсен пахча хуçине ÿпкеле пуçланă.
(12) „Кусем, кайран килнисем, пĕр сехет пек ĕçлерĕç те, пирĕнпе, кун каçа шăрăхра тар тăкса тертленекенсемпе, танах илчĕç“, – тенĕ вĕсем.
(13) Хуçи вара вĕсенчен пĕрне çапла хуравланă: „Тусăм, эпĕ сана кÿрентермерĕм-çке. Кĕрĕшнĕ чухне эпир санпа пĕр динарийлĕх калаçса татăлмарăмăр-им вара?
(14) Ĕçлесе илнĕ укçуна ил те каях. Эпĕ çак кайран кĕрĕшнине те сана тÿленĕ чухлех парас тетĕп.
(15) Хамăн пурлăхăмпа хамăн хуçаланма ирĕк çук-им манăн? Е эпĕ ырă пулнăран эсĕ кĕвĕç куçлă?“
(16) Çапла ĕнтĕ кайрисем малта пулĕç, малтисем кайра пулĕç. Мĕншĕн тесен чĕнни нумай та – суйласа илни сахал».
Иисус Хăй вилĕмрен чĕрĕлесси çинчен виççĕмĕш хут калани
(17) Иисус, Иерусалима кайнă чухне, çул çинче Вун иккĕшне Хăй патне чĕнсе илнĕ те çапла каланă:
(18) «Акă ĕнтĕ эпир Иерусалималла хăпарса пыратпăр, унта Этем Ывăлне аслă священниксемпе саккун вĕрентÿçисен аллине тытса парĕç. Вĕсем Ăна суд туса вĕлерме йышăнĕç.
(19) Унтан Этем Ывăлне урăх халăх çыннисен аллине мăшкăл кăтартма, чĕн пушăпа хĕнеме, пăталама тытса парĕç. Виççĕмĕш кунне Вăл вилĕмрен чĕрĕлсе тăрĕ».
Зеведей ывăлĕсем ыйтни
(20) Çавăн чухне Зеведей арăмĕ хăйĕн икĕ ывăлĕпе пĕрле Иисус патне пынă. Вăл Иисуса ÿксе пуççапсах темĕн тархасланă.
(21) «Сана мĕн кирлĕ?» – ыйтнă унран Иисус. Зеведей арăмĕ Ăна çапла каланă: «Çак икĕ ывăлăма Хăвăн Патшалăхунта пĕрне Хăвăнтан сылтăм енне, тепĕрне сулахай енне лартма шантарсамччĕ».
(22) «Хăвăр мĕн ыйтнине хăвăр та пĕлместĕр, – тавăрнă вара Иисус. – Эпĕ ĕçес асап куркине ĕçме, Эпĕ кĕрес асап шывĕпе тĕне кĕме пултарайăр-и-» «Пултаратпăр», – тенĕ ывăлĕсем.
(23) «Эпĕ ĕçес асап куркине сире те ĕçме лекĕ, Эпĕ кĕрес асап шывĕпе сире те тĕне кĕме тивĕ, анчах Хамран сылтăм енне те, сулахай енне те лартаканĕ Эпĕ мар. Аттем вăл вырăнсене кам валли хатĕрленĕ, çавсем ларĕç».
(24) Çак сăмахсене илтсен тепĕр вунă вĕренекенĕ икĕ пĕртăвана питĕ тарăхса кайнă.
(25) Иисус вара вĕсене чĕнсе илсе çапла каланă: «Халăхсен патшисем халăхпа хуçаланнине, пуçлăхсем те халăха пăхăнтарнине эсир пĕлетĕр.
(26) Сирĕн хушшăрта вара апла пулмалла мар: хăвăр хушшăрта асли пулас текенĕн ыттисемшĕн тарçă пулмалла.
(27) Хăвăр хушшăрта малти пулас текенĕн ыттисемшĕн чура пулмалла.
(28) Этем Ывăлĕ те Хăйшĕн тăрăштарма килмен, Хăй çынсемшĕн тăрăшас тесе, нумайăшне çăлмашкăн Хăй чунне тÿлевлĕхе пама килнĕ».
Икĕ суккăра сыватни
(29) Иисуспа вĕренекенĕсем Иерихон ятлă хуларан тухнă чухне Ун хыççăн темĕн чухлĕ халăх пынă.
(30) Çавăнта çул хĕрринче ларакан икĕ суккăр çын Иисус иртсе пырать тенине илтсен: «Эй, Хуçамăр, Давид йăхĕн Ывăлĕ, хĕрхенсем пире!» – тесе кăшкăра пуçланă.
(31) Халăх вĕсене шăпланма хушнă, анчах лешсем тата хыттăнрах: «Эй, Хуçамăр, Давид йăхĕн Ывăлĕ, хĕрхенсем пире!» – тесе кăшкăрнă.
(32) Вара Иисус чарăннă та суккăрсене çывăхарах чĕнсе илсе: «Эсир Манран мĕн ыйтасшăн?» – тенĕ.
(33) «Эй, Хуçамăр! Пирĕн куракан пуласчĕ», – тенĕ Ăна суккăрсем.
(34) Иисус, хĕрхенсе, вĕсен куçĕсене сĕртĕннĕ те, икĕ суккăр çын çав самантрах куракан пулнă. Вара вĕсем те Иисус хыççăн кайнă.
Матфей 21
Иисус Христос Иерусалим хулине кĕни
(1) Иисуспа вĕренекенĕсем Иерусалималла çывхарса пынă. Çавăн чухне, Елеон тăвĕ патĕнчи Виффагине çитсен, Иисус икĕ вĕренекенне
(2) çапла хушса янă: «Çак хăвăр умăрти яла кайăр, кĕнĕ-кĕменех эсир унта тихаллă, кăкарса хунă ашак амине курăр. Эсир ăна вĕçертсе Ман патăма çавăтса килĕр.
(3) Кам та пулин сире: „Мĕн хăтланатăр?“ – тесен, эсир ашаксем Хуçамăра кирлĕ тесе тавăрăр, вара сире вĕсене тÿрех парса ярĕç».
(4) Çакă пĕтĕмпех Турă пророк урлă калани пурнăçланма пулса иртнĕ. Пророк çапла каланă пулнă:
(5) «Сион хĕрне калăр: акă йăваш кăмăллă Патшу сан патна тихаллă, ĕçе кÿлĕннĕ ашак ами çине утланса çывхарать».
(6) Вĕренекенĕсем вара яла кайнă та Иисус хушнă пек тунă.
(7) Ашак амипе тихине çавăтса пырса, вĕсем хăйсен тумтирĕсене ашаксем çине хунă, Иисус çав тумтирсем çине ларнă.
(8) Темĕн чухлĕ халăх хăйсен тумтирĕсене Иисус умне çул тăрăх сарса пынă, теприсем тата йывăç турачĕсем касса çул тăрăх пăрахса пынă.
(9) «Давид йăхĕн Ывăлне осанна! Хуçа Турă ячĕпе Килекен мухтавлă! Çÿл тÿпере те осанна!» – тесе кăшкăрнă Иисус умĕнче те, хыçĕнче те пыракан халăх.
(10) Иисус Иерусалима пырса кĕрсен пĕтĕм хула хускалса кайнă. «Кам-ши Ку?» – тĕлĕнсе каланă хула халăхĕ.
(11) «Ку вăл Иисус, Галилейăри Назаретран тухнă Пророк», – тенĕ çынсем.
Иисус Турă Çуртĕнчи сутуçăсене хăваласа кăларни
(12) Иисус Турă Çуртне пынă та суту-илÿ тăвакансене пурне те унтан хăваласа кăларса янă. Вăл укçа улăштаракансен сĕтелĕсене, кăвакарчăн сутакансен тенкелĕсене тÿнтере-тÿнтере тухнă.
(13) «Çырнинче çапла каланă: „Манăн çуртăма кĕлĕ çурчĕ тейĕç“. Эсир вара ăна вăрă-хурах йăви туса хунă», – тенĕ вĕсене Иисус.
(14) Турă Çуртĕнче Ун патне суккăрсемпе уксах-чăлахсем пынă, Иисус вĕсене сыватнă.
(15) Иисус тĕлĕнмелле ĕçсем тунине курсан тата ачасем те: «Давид йăхĕн Ывăлне осанна!» – тесе мухтаса кăшкăрнине илтсен аслă священниксемпе саккун вĕрентÿçисем питĕ çилленсе кайнă.
(16) «Çаксем Сан пирки мĕн каланине илтетĕн-и?» – тенĕ вĕсем Иисуса. «Илтетĕп, – хуравланă Иисус, – „пĕчĕк ачасемпе кăкăр ачисен чĕлхи-çăварĕпе Хăвна мухтава кăларăн“ тенĕ Çырнинче. Эсир çавна нихăçан та вуламан-им?»
(17) Вара Иисус вĕсене пăрахса кайнă та хуларан тухса Вифанире çĕр каçнă.
Смоква йывăççине ылханни. Ĕненÿ вăйĕ
(18) Ирхине хулана тавăрăннă чухне Унăн çиес килсе кайнă.
(19) Вăл çул хĕрринче смоква йывăççине асăрханă. Иисус йывăç патнерех пынă та ун çинче çулçăсăр пуçне урăх ним те тупайман. «Сан çинче текех ĕмĕрне те çимĕç ан пултăр», – тенĕ Иисус смоква йывăççине. Смоква çав самантрах хăрса ларнă.
(20) Çакна курсан вĕренекенĕсем тĕлĕнсех кайнă. «Епле-ха смоква йывăççи пĕр самантрах хăрса ларчĕ?» – тенĕ вĕсем.
(21) «Чăн калатăп сире, – тенĕ Иисус вĕсене, – эсир ĕненÿллĕ пулсан, иккĕленмесен, Эпĕ смоква йывăççипе мĕн тунине кăна тумăр-ха. Енчен те эсир çак тăва: „Вырăнунтан тапран та тинĕсе кĕрсе ÿк“, – тесен, çапла пулĕ те.
(22) Эсир кĕлĕ тунă чухне ĕненсе кирек мĕн ыйтсан та, ыйтнине йăлтах илĕр».
Кам Сана çакнашкал ирĕк панă
(23) Иисус Турă Çуртне пырса çынсене вĕрентнĕ чух Ун патне аслă священниксемпе халăх хушшинчи ятлă-сумлă çынсем пынă. «Эсĕ çакна мĕнле тивĕçпе тăватăн? Кам Сана çакнашкал ирĕк панă?» – тесе ыйтнă вĕсем.
(24) Иисус вĕсене çапла хуравланă: «Манăн та сирĕнтен пĕр сăмах ыйтмалли пур: эсир Мана каласан, Эпĕ те çакна мĕнле тивĕçпе тунине каласа парăп.
(25) Иоанн шыва кĕртни ăçтан пулнă: çÿлтен-и е этемрен?» Лешсем вара пĕр-пĕринпе канашлама пуçланă: «„Çÿлтен“, – тесен, Вăл пире: „Апла эсир Иоана мĕншĕн ĕненмерĕр?“ – тейĕ.
(26) „Этемрен“, – теес, халăхран хăратпăр, мĕншĕн тесен пурте Иоана пророк тесе шутлаççĕ“».
(27) «Пĕлместпĕр», – тенĕ вара вĕсем Иисуса. «Эппин Эпĕ те сире çакна мĕнле тивĕçпе тунине каламастăп», – тавăрнă Иисус вĕсене.
Икĕ ывăл çинчен каланă ытарлăх
(28) «Эсир тата çак ĕç-пуç пирки мĕн каланă пулăттăр? Пĕр çыннăн икĕ ывăл пулнă. Вăл пĕрин патне пынă та çапла каланă: „Ачам, паян иçĕм çырли пахчине кайса ĕçле-ха“.
(29) „Каяс килмест“, – тенĕ ывăлĕ. Анчах та тепĕртакран, ÿкĕнсе, ĕçлеме кайнă.
(30) Ашшĕ тепĕр ывăлĕ патне пынă та çав ĕçех тума хушнă. „Юрĕ, аттем“, – тенĕ ывăлĕ, анчах хăй кайман.
(31) Икĕ ывăлĕнчен хăшĕ ашшĕ ирĕкне пурнăçланă?» «Пĕрремĕшĕ», – тенĕ Ăна. «Чăн калатăп сире, – тенĕ Иисус вĕсене, – налук пухакансемпе аскăн хĕрарăмсем Турă Патшалăхне сирĕнтен маларах кĕрĕç.
(32) Мĕншĕн тесен сирĕн патăра тÿрĕлĕх çулĕпе Шыва кĕртекен Иоанн килчĕ те, эсир ăна ĕненмерĕр. Налук пухакансемпе аскăн хĕрарăмсем вара ăна ĕненчĕç. Çавна курнă хыççăн та эсир ĕненесчĕ тесе ÿкĕнмерĕр».
Усал пахчаçăсем çинчен каланă ытарлăх
(33) «Тата тепĕр ытарлăх итлесемĕр. Пĕр кил хуçи пулнă. Вăл иçĕм çырли лартса пахча тунă, йĕри-тавра карта тытса çавăрнă. Унтан вăл сĕткен пусса кăлармалли юхтаркăч чавнă тата хурал пÿрчĕ лартнă. Вара пахчине тара тытнă пахчаçăсене парса хăварнă та хăй урăх çĕре кайнă.
(34) Çырла татма вăхăт çитсессĕн хайхи хуçа хăйĕн тарçисене пахчаçăсем патне хăйĕн çырлине илме янă.
(35) Анчах та лешсем унăн тарçисене ярса тытнă та хăшне хĕнесе тăкнă, хăшне çапса пăрахнă, хăшне тата чулпа пере-пере вĕлернĕ.
(36) Хуçа вара урăх тарçисене янă. Вĕсем малтанхисенчен те йышлăрах пулнă, анчах та пахчаçăсем кусемпе те çаплах хăтланнă.
(37) Юлашкинчен хуçи вĕсем патне ывăлне янă. „Ывăлăмран вăтанĕçех“, – тесе шухăшланă вăл.
(38) Пахчаçăсем вара хуçа ывăлне курсанах пĕр-пĕрне çапла каланă: „Ашшĕн пурлăхĕ çакна юлмалла, атьр ăна вĕлерер те вăл илес еткере хамăр илер“.
(39) Вара ăна тытнă та пахчаран илсе тухса вĕлернĕ.
(40) Ĕнтĕ пахча хуçи килсен çав пахчаçăсене мĕн тăвĕ?»
(41) «Çав усал тăвакансене усал вилĕмпе вĕлерттерĕ те пахчине урăххисене, çимĕçе вăхăтра парса тăракан пахчаçăсене, тара парĕ», – тенĕ Ăна.
(42) Иисус вĕсене çапла каланă: «„Çурт тăвакансем пăрахăçланă чул никĕсри тĕп чул пулса тăчĕ; çакна Хуçамăр турĕ, çакна эпир пăхса ытараймастпăр“, – тенĕ Çырнинче. Эсир çавна нихăçан та вуламан-и
(43) Çавăнпа калатăп сире: Турă Патшалăхне сирĕнтен туртса илĕç те ăна тивĕçлĕ çимĕç кÿрекен халăха парĕç.
(44) Çав чул çине ÿкекен арканĕ. Чулĕ хăй кам çине ÿкĕ, ăна лапчăтса пăрахĕ».
(45) Унăн ытарлăхĕсене илтсессĕн аслă священниксемпе фарисейсем Иисус хăйсем çинчен каланине ăнланса илнĕ.
(46) Вара вĕсем Ăна ярса тытасшăн пулнă, анчах халăхран хăранă, мĕншĕн тесен çынсем Ăна Пророк тесе шутланă.
Матфей 22
Туй ĕçки-çики çинчен каланă ытарлăх
(1) Иисус вĕсене татах ытарлăн каласа вĕрентме пуçланă:
(2) «Çÿлти Патшалăх хăйĕн ывăлне туй ĕçки-çики туса паракан патша евĕрлĕ.
(3) Вăл хăйĕн чурисене туя чĕнсе хунисене йыхрав тума янă, анчах лешсем пырасшăн пулман.
(4) Вара патша урăх чурисене çапла каласа янă: „Чĕнсе хунисене калăр: ĕçкĕм-çикĕм хатĕр ĕнтĕ, вăкăрсемпе самăртнă выльхсене те пустартăм, йăлтах хатĕр, туя килме кăмăл тусамăр“.
(5) Чĕнсе хунисем вара, йыхравланине хисепе хумасăр, хăшĕ – хăйĕн хирне, хăшĕ суту-илÿ тума кайнă.
(6) Теприсем тата хайхи чурасене ярса тытнă та мăшкăл туса вĕлернĕ.
(7) Çакăн çинчен илтсен патша питĕ çилленсе кайнă. Вара хăйĕн çарне ярса çав çын вĕлеренсене хăйсене те вĕлерттернĕ, хулине çунтарса яма хушнă.
(8) Унтан вăл чурисене çапла каланă: „çкĕ-çикĕм хатĕр ĕнтĕ, анчах чĕнсе хунисем тивĕçлĕ пулмарĕç.
(9) Ĕнтĕ çул юпписене тухăр та кама тĕл пулатăр, пурне те туя чĕнĕр“.
(10) Вара чурисем çул-йĕрсем çине тухнă та тĕл пулнисене пурне те – усаллисене те, ыррисене те – чĕнсе пынă. Ĕçкĕ-çикĕре хăна-вĕрле туллиех пулнă.
(11) Патша, хăнисене курма кĕрсен, унта туй тумтирĕ тăхăнман пĕр çынна асăрханă.
(12) „Тусăм, епле эсĕ туй тумтирĕсĕрех кунта килтĕн?“ – тенĕ ăна патша. Лешĕ чĕнмен.
(13) Вара патша тарçисене çапла каланă: „Çакăн алли-урине çыхăр та ăна тула, тĕттĕмлĕхе кăларса пăрахăр. Унта шăл шатăртаттарса йĕни илтĕнсе тăрĕ.
(14) Мĕншĕн тесен чĕнсе хунисем нумай та, суйласа илнисем сахал“».
Рим патшине тÿлемелли налук
(15) Çакăн хыççăн фарисейсем кайнă та Вăл каланинче епле те пулин айăпламалли сăлтав тупасчĕ тесе канаш тунă.
(16) Хайхисем Ун патне хăйсен вĕренекенĕсемпе Ирод майлисене янă. «Вĕрентекен, – тенĕ вĕсем Иисуса, – Эсĕ тÿрĕлĕхлĕ пулнине, чăнах та Турă çулĕ çинчен вĕрентнине эпир пĕлетпĕр. Эсĕ никама та юрама тăрăшмастăн, мĕншĕн тесен çынна кам пулнине кура хакламастăн.
(17) Эппин каласам пире: эпир Рим патшине налук пани тĕрĕс-и, тĕрĕс мар-и? Эсĕ мĕнле шухăшлатăн?»
(18) Анчах та Иисус, вĕсен чеелĕхне пĕлсе тăрса, çапла каланă: «Мĕн эсир Мана илĕртсе тĕрĕслетĕр, икĕ питлĕскерсем?
(19) Налук тÿлемелли укçăра Мана кăтартăр-ха». Лешсем Ун патне пĕр динарийлĕх укçа илсе пынă.
(20) Иисус вĕсене каланă: «Çакăнта кам сăнне çаптарнă, кам ятне çырнă?»
(21) «Патшанне», – тенĕ лешсем. Вара Вăл çапла каланă: «Эппин патшанне патшана парăр, Туррăнне – Турра».
(22) Çакна илтсен, тĕлĕннипе шалтах аптăраса, вĕсем Ун патĕнчен тухса кайнă.
Вилнисем чĕрĕлсе тăрасси çинчен ыйтни
(23) Çав кунах Иисус патне вилнисем чĕрĕлессе ĕненмен саддукейсем пынă. Вĕсем Унран ыйтнă:
(24) «Вĕрентекен! Моисей çапла каланă пулнă: „Кам та пулин вилсен, унран ача-пăча юлмасан, шăллĕ унăн арăмне качча илтĕр, пиччĕшĕн йăхне тăстăр“.
(25) Пирĕн патра çичĕ пĕртăван пурччĕ: асли авланчĕ те ача-пăчасăрах вилчĕ, арăмĕ вара шăллĕне юлчĕ.
(26) Иккĕмĕшĕ те, виççĕмĕшĕ те, пурте – çиччĕмĕшĕ таранах – çапла вилсе пычĕç.
(27) Пуринчен кайран арăмĕ те вилчĕ.
(28) Ĕнтĕ вилнисем чĕрĕлсе тăрас вăхăт çитсен вăл çиччĕшĕнчен хăшĕн арăмĕ пулĕ ĕнтĕ? Вăл пуринпе те пурăннă-çке-ха».
(29) Иисус вĕсене хуравланă: «Эсир Çырнине те, Турă хăватне те пĕлмен пирки аташатăр.
(30) Чĕрĕлсе тăнисем авланмаççĕ те, качча та каймаççĕ, вĕсем тÿпери Туррăн ангелĕсем пек пулаççĕ.
(31) Вилнисем чĕрĕлсе тăрасси пирки вара Турă сире каланă çак сăмахсене эсир вуламан-им?
(32) „Эпĕ – Авраам Турри те, Исаак Турри те, Иаков Турри те“, – темен-им Вăл? Турă вăл вилнисен Турри мар, чĕррисен Турри».
(33) Çакна илтсен халăх Унăн вĕрентĕвĕнчен тĕлĕнмеллипех тĕлĕннĕ.
Чи аслă пил-хушу
(34) Иисус саддукейсен çăварне хуплани çинчен илтсен фарисейсем пĕр çĕре пухăннă.
(35) Вĕсенчен пĕри, саккун вĕрентÿçи, Ăна илĕртсе тĕрĕслес тесе çапла ыйтнă:
(36) «Вĕрентекен, саккунри чи аслă пил-хушу хăшĕ?»
(37) Иисус вара ăна каланă: «„Хуçа Турруна пĕтĕм чĕререн, пĕтĕм чунран, пĕтĕм ăс-халтан юрат“.
(38) Çакă – чи малтанхи тата чи аслă пил-хушу.
(39) Иккĕмĕшĕ те çавнашкалах аслă: „Çывăх çыннуна хăвна юратнă пек юрат“.
(40) Моисей саккунĕпе пророксен сăмахĕ пĕтĕмпех çак икĕ пил-хушу çинче никĕсленсе тăрать».
Турă Суйласа илни кам йăхĕнчен пулмалла
(41) Фарисейсем пухăнса çитсен Иисус вĕсенчен çапла ыйтнă:
(42) «Турă Суйласа илни çинчен эсир мĕн шухăшлатăр? Кам йăхĕнчен пулмалла Вăл?» «Давид йăхĕнчен», – тенĕ Ăна.
(43) Иисус вĕсене каланă: «Епле-ха эппин Давид, Турă Сывлăшĕн витĕмĕпе, Ăна Хуçам тет? Давид çапла каланă вĕт-ха:
(44) „Хуçамăр манăн Хуçама каланă: Эпĕ Санăн тăшманусене уру айне тăвиччен Эсĕ Манăн сылтăм енче, хисеплĕ вырăнта лар“.
(45) Çапла вара, Давид Ăна Хуçам тет пулсан, епле-ха Вăл унăн йăхĕнчен пулма пултарать?»
(46) Иисуса хирĕç никам та пĕр сăмах та калайман. Çав кунран пуçласа вара Иисуса ыйтусем пама никам та хăяйман.
Матфей 23
Фарисейсемпе саккун вĕрентÿçисенчен асăрхаттарни
(1) Çавăн хыççăн Иисус пухăннă халăха тата вĕренекенĕсене çапла каланă:
(2) «Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем Моисей ларнă вырăна йышăннă.
(3) Çавăнпа вĕсем сире мĕн каланине итлĕр, хушнине пурнăçласа тăрăр. Анчах та вĕсем пек ан хăтланăр: вĕсем хăйсем каланине хăйсем те тумаççĕ.
(4) Вĕсем çынсен ĕнси çине чăтма çук йывăр çĕклем хураççĕ, анчах та хăйсем пÿрнине те хускатасшăн мар.
(5) Тăвакан мĕн пур ĕçĕсене те вĕсем çынсене кăтартма çеç тăваççĕ: сыхлăх хăюсене сарлакалатсах пыраççĕ, аркă вĕçĕнчи çÿçисене те вăрăмлатсах пыраççĕ.
(6) Вĕсем ĕçкĕ-çикĕре кĕрекере ларма, синагогăра малта ларма юратаççĕ,
(7) халăх йышлă çĕрте хăйсене саламланине тата çынсем хăйсене: „Вĕрентекен! Вĕрентекен!“ – тесе чĕннине килĕштереççĕ.
(8) Эсир вара хăвăра „вĕрентекен“ тесе ан калаттарăр, мĕншĕн тесен сирĕн Вĕрентекенĕр пĕрре – Христос, хăвăр хушшăрта вара эсир пурте тăвансем.
(9) Çĕр çинче никама та хисеплесе „атте“ тесе ан калăр, мĕншĕн тесен унашкал хисеплĕ ята тивĕçли – пĕртен-пĕр Çÿлти Аçăр.
(10) Хăвăра „с паракан“ тесе те ан калăр, мĕншĕн тесен сирĕн пĕртен-пĕр Ăс Паракан – Христос.
(11) Хăвăр хушшăрта асли сирĕншĕн тарçă пултăр.
(12) Мĕншĕн тесен кам хăйне асла хурать, çав кĕçĕне юлĕ; хăйне кĕçĕне хуракан асла тухĕ.
(13) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир çынсене Çÿлти Патшалăха кĕме пÿлсе тăратăр; хăвăр та кĕместĕр, кĕрес текенсене те кĕме памастăр.
(14) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир тăлăх арăмсене кил-çуртсăр хăваратăр тата çын умĕнче юриех чылайччен кĕлтăватăр. Çавăншăн сире тата йывăртарах айăплав пулĕ.
(15) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир пĕр çынна та пулин хăвăр енне çавăрасшăн шывпа-çĕрпе нумай çул çÿретĕр. Çавăрсан вара эсир çав çынна хăвăртан икĕ хут ытларах усала кăларатăр, унран тамăк ачи туса хуратăр.
(16) Хуйхă пулĕ сире, суккăр ертÿçĕсем! „Турă Çурчĕпе тупа тăвакана нимĕн те пулмасть, Турă Çурчĕн ылтăнĕпе тупа тăвакан – айăплă“, – тетĕр эсир.
(17) Эй, ăссăрсем, суккăрсем! Мĕн пахарах: ылтăн-и е ылтăна сăваплă тăвакан Турă Çурчĕ-и?
(18) Тата çапла калатăр: „Парне вырăнĕпе тупа тăвакана нимĕн те пулмасть, унта кÿнĕ парнепе тупа тăвакан – айăплă“.
(19) Эй, ăссăрсем, суккăрсем! Мĕн пахарах: парне-и е ăна сăваплă тăвакан парне вырăнĕ-и?
(20) Çапла вара парне вырăнĕпе тупа тăвакан унпа та, ун çинчи парнесемпе те тупа тăвать.
(21) Турă Çурчĕпе тупа тăвакан унпа та, унта Пурăнаканпа та тупа тăвать.
(22) Пĕлĕтпе тупа тăвакан Туррăн Престолĕпе те, ун çинче Лараканпа та тупа тăвать.
(23) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир пĕтнĕк курăкĕн, энĕс курăкĕн, калемпĕр курăкĕн вуннăмĕш пайне Турăшăн паратăр, анчах саккунри чи кирлине – тĕрĕслĕхлĕ, хĕрхенÿллĕ, ĕненÿллĕ пулассине – сиктерсе хăваратăр. Сирĕн çакна та туса тăмалла, лешне те манмалла мар.
(24) Эй, суккăр ертÿçĕсем! Вăрăм туна кĕрсе каясран эсир сĕрсе ĕçетĕр, тĕвене вара çăтса яратăр.
(25) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир чашăк-тирĕк тулашне тасататăр, вĕсен ăшĕ вара çăткăнлăхпа, тĕрĕсмарлăхпа тулнă.
(26) Эй, суккăр фарисей! Чашăк-тирĕк тулашĕ таса пултăр тесен малтан ăшне тасат.
(27) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир сăрланă тупăклăхсем евĕрлĕ: тулашĕнчен вĕсем хитрен курăнаççĕ, ăшĕнче вара вилнисен шăмми-шакки, тĕрлĕ тасамарлăх тулса ларнă.
(28) Эсир те çавнашкалах: пăхма тÿрĕ çын пек курăнатăр, ăшăр вара ултавлăхпа, йĕркесĕрлĕхпе тулса ларнă.
(29) Саккун вĕрентÿçисемпе фарисейсем, икĕ питлĕскерсем, хуйхă пулĕ сире! Эсир ĕлĕкхи пророксем валли тупăклăхсем тăватăр, тÿрĕ пурăннисен палăкĕсене илемлететĕр.
(30) „Эпир мăн асаттесен саманинче пурăннă пулсан вĕсем пророксен юнне юхтарнă çĕре хутшăнман пулăттăмăр“, – тетĕр эсир.
(31) Çапла майпа эсир хăвăр çинчен хăвăрах пророксене вĕлерекенсен ачисем, вĕсен ĕçне тăсакансем пулнине çирĕплетсе пĕлтеретĕр.
(32) Аслаçăрсем туса пĕтерейменнине эсир туса пĕтерĕр ĕнтĕ.
(33) Эй, çĕленсем, çĕлен çурисем! Хăвăра тамăк вутне кĕме суд тăвасран хăтăлса юлма пулать тетĕр-и?
(34) Ĕнтĕ Эпĕ сирĕн патăра пророксене, ăсчахсене, вĕрентекенсене яратăп. Эсир вĕсенчен хăшне-пĕрне вĕлерĕр, пăталăр; хăшне-пĕрне хăвăр синагогăсенче чĕн пушăпа çаптарăр, хуларан хулана тарса çÿремеллех хĕсĕрлĕр.
(35) Çапла майпа тÿрĕ пурăннă Авель юнĕнчен пуçласа Турă Çурчĕн картишĕнче, парне вырăнĕ умĕнче, хăвăр вĕлернĕ Варахия ывăлĕ Захария юнĕ таранах, çĕр çинче сăваплă çынсем тăкнă мĕн пур юншăн сире явап тытма лекĕ.
(36) Чăн калатăп сире: çавсемшĕн пуриншĕн те çак ăрăва айăплав пулĕ».
Иисус Иерусалимшăн кулянни
(37) «Эй, Иерусалим, Иерусалим! Пророксене пĕтерекен, ху патна янисене чулпа пере-пере вĕлерекен хула! Чĕп амăшĕ хăй чĕпписене çуначĕ айне пухнă пек, Эпĕ миçе хутчен санăн ачусене пуçтарма тытăнтăм, анчах та эсир пуçтарăнасшăн пулмарăр!
(38) Ĕнтĕ çуртăр пушанса юлать.
(39) Калатăп сире: „Хуçа Турă ячĕпе Килекен мухтавлă!“ – тесе кăшкăрас вăхăтчен Мана урăх кураймăр».
Матфей 24
Турă Çуртне аркатасси тата тĕнче пĕтесси çинчен
(1) Иисус Турă Çуртĕнчен тухнă та çулпа утса пынă. Çавăн чухне, Ăна Турă Çурчĕпе хуралтисене кăтартас тесе, Ун патне вĕренекенĕсем пынă.
(2) «Çак çуртсене куратăр-и? – тенĕ вĕсене Иисус. – Чăн калатăп сире: çакăнта чул çинче чул та юлмĕ, йăлтах аркатĕç».
(3) Елеон тăвĕ çинче ларнă чухне Ун патне вĕренекенĕсем пĕр хăйсем кăна пынă та çапла ыйтнă: «Каласамччĕ пире: вăл хăçан пулĕ? Эсĕ тепĕр хут килессе тата çак тĕнче пĕтес вăхăта мĕнле паллă тăрăх пĕлмелле?»
(4) Иисус вĕсене çапла тавăрнă: «Хăвăра кам та пулин илĕртсе улталасран асăрханăр.
(5) Мĕншĕн тесен Ман ятăмпа килекенсем нумай пулĕç, „эпĕ – Христос“ тесе вĕсем чылайăшне улталĕç.
(6) Тата сирĕн вăрçăсем çинчен илтмелле, вăрçă хыпарĕсем илмелле пулĕ. Астăвăр, хăраса ан ÿкĕр, мĕншĕн тесен çавсен пурин те пулмалла, анчах ку пĕтес вăхăт мар-ха.
(7) Халăх çине халăх тапăнĕ, патшалăх çине патшалăх вăрçăпа тухĕ; вырăнăн-вырăнăн выçлăх çулсем, вĕлерекен чир-чĕрсем, çĕр чĕтреннисем пулĕç.
(8) Çапах та çаксем пурте – хĕн-хур пуçламăшĕ кăна-ха.
(9) Ун чухне сире асаплантарма тытса парĕç, сире вĕлерĕç, Ман ятăмшăн сире пĕтĕм тĕнче курайми пулĕ.
(10) Çавăн чухне чылайăшĕ Мана ĕненме пăрахĕç, пĕр-пĕрне сутĕç, пĕр-пĕрне курайми пулĕç.
(11) Суя пророксем нумай килĕç, чылайăшне илĕртсе улталĕç.
(12) Йĕркесĕрлĕх вăйланса пынăçемĕн çынсем пĕр-пĕринчен сивĕнĕç.
(13) Кам вĕçне çитичченех тÿсĕ, çав çăлăнĕ.
(14) Вара мĕн пур халăхсене пĕлтермешкĕн пĕтĕм тĕнчипех Турă Патшалăхĕ çинчен çак Ырă Хыпара сарĕç. Пĕтес вăхăт çавăн чухне çитĕ».
Хăрушă асап-хуйхă çитесси çинчен
(15) «Çапла вара, Турă Даниил пророк урлă калани çитсен, сăваплă вырăн ирсĕрлĕхпе юхăнса тăнине курсан, – вулакан çакна ăнлантăр, –
(16) вара Иудея халăхĕ тусем çине тартăр.
(17) Кил хушшинчи çын япала таврашĕ илес тесе пÿрте кĕрсе-туса ан тăтăр.
(18) Хирти çын та тумтир таврашĕ илес тесе каялла ан тавăрăнтăр.
(19) Çав кунсенче йывăр çын пулнă хĕрарăмсене, кăкăр çитерекен амăшĕсене пысăк хуйхă пулĕ.
(20) Хăвăр тарас вăхăт хĕллене е шăмат куна ан килтĕрччĕ тесе кĕлтăвăр.
(21) Мĕншĕн тесен ун чухне хăрушă асап-хуйхă пулĕ. Унашкалли халиччен тĕнче пуçланнăранпа та пулман, пулас та çук.
(22) Турă асап кунĕсен шутне чакарман пулсан, никам та çăлăнса юлаяс çукчĕ. Анчах та Хăй суйласа илнисене хĕрхенсе Турă çав кунсен шутне чакарĕ.
(23) Çавăн чухне кам та пулин сире: „Христос акă кунта“ е „Авă унта“, – тесен ан ĕненĕр.
(24) Мĕншĕн тесен суя христоссемпе суя пророксем тупăнĕç. Вĕсем тĕлĕнмелле паллăсемпе хăватсем кăтартса, май килсен, суйласа илнисене те илĕртсе улталама пăхĕç.
(25) Çаксем пирки Эпĕ сире малтанах каласа хурас терĕм.
(26) Çапла вара: „Авă, Христос пуш хирте“, – тенине илтсен курма ан тухăр, „Авă, Христос шалти пÿлĕмсенче“, – тенине илтсен те ан ĕненĕр.
(27) Мĕншĕн тесен Этем Ывăлĕ хĕвел тухăçĕнчен пуçласа хĕвел анăçне çитичченех ялтăраса тăракан çиçĕм пек курăнса килĕ.
(28) Виле выртакан вырăна ăмăрт кайăксем пуçтарăнĕç».
Этем Ывăлĕ килесси çинчен
(29) «Çав асап кунĕсем хыççăнах хĕвел тĕттĕмленĕ, уйăх çути сÿнĕ. Тÿпери çăлтăрсем ÿкĕç, çÿлти вăй-хăватсем хускалĕç.
(30) Çавăн хыççăн пĕлĕт çинче Этем Ывăлĕн палли курăнĕ, вара çĕр çинчи мĕн пур халăхсем кăшкăрса йĕрсе ярĕç. Вĕсем тÿпери пĕлĕтсем çинче хăватлă та аслă мухтавпа килекен Этем Ывăлне курĕç.
(31) Вара, вăйлă труба сасси янăраса кайсан, Вăл Хăйĕн ангелĕсене ярĕ, вĕсем тĕнчен тăватă енчен те, пĕлĕтĕн пĕр хĕрринчен пуçласа тепĕр хĕррине çитичченех Унăн суйласа илнĕ çыннисене пухĕç».
Смоква йывăççипе танлаштарни
(32) «Илер-ха, тĕслĕхрен, смоква йывăççине. Унăн турачĕсем папка кăларса ешере пуçласан, эсир çу çывхарнине пĕлетĕр.
(33) Çавнашкалах эсир те, Эпĕ калани пурнăçланса пынине курсан, çак тĕнче пĕтес вăхăт çывхарнине, алăк умнех çитнине пĕлсе тăрăр.
(34) Чăн калатăп сире: çавсем пурте çак ăру пĕтичченех пулса иртĕç.
(35) Çĕрпе пĕлĕт те пĕтĕ, Ман сăмахăмсенчен пĕри те пĕтмĕ.
(36) Çавă хăш кун, хăш сехетре пуласса Атте Турăсăр пуçне никам та пĕлмест, тÿпери ангелсем те пĕлмеççĕ.
(37) Ной вăхăтĕнче епле пулнă, Этем Ывăлĕ килнĕ чух та çаплах пулĕ.
(38) Çĕре шыв иличченхи кунсенче, Ной карап çине ларичченех, çынсем ĕçсе çинĕ, авланнă, качча кайнă.
(39) Çĕр питне шыв илсе пурне те пĕтеричченех ун çинчен никам та шухăшламан. Этем Ывăлĕ килесси те çаплах пулĕ.
(40) Ун чухне хирте ĕçлекен икĕ çынран пĕрне илĕç, теприне хăварĕç.
(41) Ал арманĕпе авăртакан икĕ хĕрарăмран пĕрне илĕç, теприне хăварĕç».
Хатĕр тăма чĕнни
(42) «Çапла вара, сыхă пулăр, мĕншĕн тесен Хуçăр хăш самантра килессине пĕлместĕр.
(43) Анчах та эсир çакна пĕлетĕр: вăрă хăçан килессе кил хуçи пĕлес пулсассăн çав вăхăтра вăл сыхă тăрĕччĕ, хăй çуртне çĕмĕрсе кĕме памĕччĕ.
(44) Çавăнпа эсир те хатĕр тăрăр, мĕншĕн тесен Этем Ывăлĕ эсир кĕтмен-туман вăхăтра килĕ».
Шанчăклă тата шанчăксăр чурасем çинчен
(45) «Кам шанчăклă та ăслă чура? Калăпăр, хуçи хăйĕн ытти тарçисене пăхса тăма, вăхăтра апат çитерме пĕр чурине уйăрса лартнă.
(46) Хуçи тавăрăннă чухне хушнине туса тăракан чура телейлĕ пулĕ.
(47) Чăн калатăп сире: хуçи ăна хăйĕн пĕтĕм пурлăхне пăхса тăраканĕ тăвĕ.
(48) Енчен те çав чура усал пулсан, хăй ăшĕнче: „Хуçам халех килмĕ-ха“, – тесе,
(49) хăйĕн юлташĕсенех хĕнеме пуçлĕ, ĕçкĕçсемпе ерсе кайса ĕçсе çийĕ.
(50) Хайхи чура хуçи кĕтмен-туман вăхăтра тавăрăнĕ те,
(51) ăна асаплантарса вĕлерсе, унăн шăпине икĕ питлисемпе пĕрешкелех татса парĕ; унта шăл шатăртаттарса йĕни илтĕнсе тăрĕ».
Матфей 25
Вунă хĕр çинчен каланă ытарлăх
(1) «Ун чухне Çÿлти Патшалăх çутаткăçсем илсе кĕрÿ каччăна хирĕç тухнă вунă хĕр евĕрлĕ пулĕ.
(2) Вĕсенчен пиллĕкĕшĕ ăслă пулнă, пиллĕкĕшĕ – айван.
(3) Айваннисем çутаткăçĕсене илнĕ, анчах çунтармалли çуне илмен.
(4) Ăслисем вара çутаткăçĕсене те, çунтармалли çу кăкшăмĕсене те илнĕ.
(5) Кĕрÿ каччă час пырайманран хĕрсем ыйхăласа çывăрсах кайнă.
(6) Çĕр варринче кăшкăрни илтĕнсе кайнă: „Кĕрÿ килет, хирĕç тухăр!“
(7) Вара çав хĕрсем пурте вăраннă та тăрса çутаткăçĕсене йĕркене кĕртнĕ.
(8) „Пирĕн çутаткăçсем сÿнме пуçларĕç, пире çу парăр-ха“, – тенĕ айваннисем ăслисене.
(9) Анчах та ăслисем çапла тавăрса каланă: „Парсассăн çăвĕ сире те, хамăра та çитеймĕ. Çу сутакан патне кайăр та хăвăр валли туянăр“.
(10) Вĕсем çу туянма кайсан кĕрÿ каччă пырса çитнĕ. Вара хатĕр тăракан пилĕк хĕр унпа пĕрле туй пулас пÿрте кĕнĕ, унтан тарçăсем алăка хупса хунă.
(11) Тепĕртакран çу патне кайнă хĕрсем тавăрăннă та: „Хуçамăр! Хуçамăр! Уçса кĕртсемччĕ пире!“ – тенĕ.
(12) Анчах та каччă вĕсене çапла хуравланă: „Чăн калатăп сире: эпĕ сире пĕлместĕп“.
(13) Çапла вара, – тенĕ ытарлăха вĕçлесе Иисус, – сыхă пулăр, мĕншĕн тесен Этем Ывăлĕ хăш кун, хăш сехетре килессе пĕлместĕр».
Талант çинчен каланă ытарлăх
(14) «Ун чухне ак çак ытарлăхра каланă пек пулса иртĕ. Пĕр çын ют çĕр-шыва тухса каяс умĕн чурисене чĕнсе илнĕ те вĕсене хăйĕн пурлăхне пăхса тăма шанса хăварнă.
(15) Кашнин пултарулăхне кура хайхи хуçа пĕр тарçине пилĕк талант кĕмĕл укçа, теприне икĕ талант, тата теприне пĕр талант уйăрса панă, хăй часах çула тухса кайнă.
(16) Пилĕк талант илни укçине ĕçе хывнă та татах пилĕк талант тупăш тунă.
(17) Çавнашкалах, икĕ талант илни те тата икĕ талант тунă.
(18) Пĕр талант илни вара кайнă та хуçи панă кĕмĕл укçана çĕре чавса пытарнă.
(19) Чылай вăхăт иртсен хуçи тавăрăннă та чурасем укçапа мĕн тунине тĕрĕсле пуçланă.
(20) Пилĕк талант илни тата тепĕр пилĕк талант илсе пынă та çапла каланă: „Хуçам, эсĕ мана пилĕк талант парса хăварнăччĕ, акă эпĕ вăл укçапа тата пилĕк талант тупăш турăм“.
(21) „Аван, ырă та шанчăклă чурам, – тенĕ ăна хуçи. – Пĕчĕк тивĕçе тÿрре кăларнăшăн эпĕ сана пысăк тивĕç шанса паратăп. Халĕ хуçупа пĕрле савăн ĕнтĕ“.
(22) Икĕ талант илни те пырса çапла каланă: „Хуçам, эсĕ мана икĕ талант парса хăварнăччĕ, акă эпĕ вăл укçапа тата икĕ талант тупăш турăм“.
(23) „Аван, ырă та шанчăклă чурам, – тенĕ ăна та хуçи. – Пĕчĕк тивĕçе тÿрре кăларнăшăн эпĕ сана пысăк тивĕç шанса паратăп. Халĕ хуçупа пĕрле савăнах ĕнтĕ“.
(24) Унтан пĕр талант илни çапла пырса каланă: „Хуçам, эсĕ хытă чунлă çын иккенне эпĕ пĕлеттĕм: эсĕ акмасăрах вырса илетĕн, сапмасăрах пухса илетĕн.
(25) Çавăнпа та санран хăранипе эсĕ панă таланта çĕре чавса пытартăм, акă санăн укçу“.
(26) „Эх, усал та кахал чура! – тавăрнă ăна хуçи. – Эпĕ акмасăрах вырнине, сапмасăрх пухса илнине эсĕ пĕлнĕ.
(27) Эппин ман укçама усламçăсене памаллаччĕ, тавăрăнсан вара эпĕ тупăш илнĕ пулăттăм.
(28) Ĕнтĕ унран пĕр талантлăх укçине илĕр те вунă талантлă чурама парăр.
(29) Мĕншĕн тесен камăн пур, ăна татах парĕç, унăн хушăнсах пырĕ. Камăн çук, мĕн пуррине те туртса илĕç.
(30) Юрăхсăр чурана тулашри тĕттĕмлĕхе кăларса пăрахăр, унта шăл шатăртаттарса йĕни илтĕнсе тăрĕ». Çак сăмахсем хыççăн: «Илтме хăлха пурри илттĕр!» – тенĕ Иисус хыттăн.
Пулас Суд
(31) «Этем Ывăлĕ Хăйĕн мухтавĕпе, мĕн пур святой ангелĕсемпе килсессĕн Хăйĕн чаплă престолĕ çине ларĕ.
(32) Ун умне вара пур халăхсем те пухăнĕç. Вăл вĕсене, кĕтÿçĕ сурăхсене качакасенчен уйăрнă пек, уйăрĕ.
(33) Сурăхĕсене Вăл Хăйĕн сылтăм енне, качакисене сулахай енне вырнаçтарĕ.
(34) Вара Патша сылтăм енчисене çапла калĕ: „Эй, Аттем пилленисем, килĕр те тĕнчене пултарсанах сирĕн валли хатĕрленĕ Патшалăха еткере илĕр.
(35) Мĕншĕн тесен Эпĕ выçă чухне эсир Мана çитертĕр, ăш хыпнă чухне Мана ĕçтертĕр, çул çÿренĕ чухне Мана хăна пек йышăнтăр.
(36) Тумтир кирлĕ чухне Мана тумлантартăр, чирлĕ чухне Мана пăхрăр, тĕрмере ларнă чухне те Ман патăма пырсах тăтăр“.
(37) Вара сăваплисем Ăна çапла калĕç: „Эй, Хуçамăр, çиессÿ килнине курса хăçан эпир Сана çитертĕмĕр? Е ĕçессÿ килнине курса хăçан ĕçтертĕмĕр?
(38) Эсĕ çул çÿренине курса хăçан хăна пек йышăнтăмăр? Тумтир çителĕксĕррине курса хăçан тумлантартăмăр
(39) Эсĕ чирлине, тĕрмерине курса хăçан Саншăн тăрăшрăмăр?“
(40) „Чăн калатăп сире, – тейĕ вĕсене Патша, – çаксене эсир Манăн пĕр-пĕр кĕçĕн тăваншăн тунă, апла ку Маншăн туниех пулать“.
(41) Унтан сулахай енчисене çапла калĕ: „Эй, ылханлăскерсем! Шуйттанпа ăна пулăшаканĕсем валли хатĕрлесе хунă сÿнми тамăк вутне кайăр Ман патăмран!
(42) Мĕншĕн тесен çиессĕм килсен эсир Мана çитермерĕр, ĕçессĕм килсен Мана ĕçтермерĕр.
(43) Çул çÿренĕ чухне Мана хăна пек йышăнмарăр, тумтир кирлĕ чухне тумлантармарăр. Эпĕ чирлĕ чухне, тĕрмере чухне Маншăн тăрăшмарăр“.
(44) Вара вĕсем те çапла калĕç: „Эй, Хуçамăр! Санăн ĕçессÿ, çиессÿ килнине е çул çÿренине, е тумтирсĕррине, е чирлине, е тĕрмерине эпир хăçан куртăмăр, хăçан Сана пулăшмарăмăр?“
(45) „Чăн калатăп сире, – тейĕ вара Вăл, – эсир Манăн çак кĕçĕн тăванăмсенчен пĕрне ырă туманни Мана ырă туманнипе пĕрех“.
(46) Кусем вара ĕмĕрлĕх асапа кайĕç, сăваплисем ĕмĕрлĕх пурăнăçа кĕрĕç».
Матфей 26
Иудейсем Иисуса хирĕç тунă кавар
(1) Çак сăмахсене пурне те каласа пĕтерсен Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсене çапла каланă:
(2) «Тепĕр икĕ кунран пасха уявĕ çитессе эсир пĕлетĕр. Çавăн чухне Этем Ывăлне пăталама тытса парĕç».
(3) Çав вăхăтра Каиафа ятлă аслă священник керменне аслă священниксем, саккун вĕрентÿçисем тата халăх хушшинчи ятлă-сумлă çынсем пухăннă.
(4) Вĕсем Иисуса чеелĕхпе тытас та вĕлерес тесе кавар тунă.
(5) Анчах та вĕсем çапла калаçса татăлнă: «Халăх пăлханмалла ан пултăр тесен ку ĕçе уяв вăхăтĕнче тăвас мар».
Иисуса Вифанире çупа сĕрни
(6) Пĕррехинче, Иисус Вифанири юхан-суранлă Симон килĕнче чухне,
(7) пĕр хĕрарăм Ун патне хаклă йышши мирă янă алебастр савăт çĕклесе пынă. Иисус хăналаннă чухнех çав хĕрарăм Унăн пуçне çу сĕре пуçланă.
(8) Çакна курсан вĕренекенĕсем тарăхса каланă: «Мĕне кирлĕччĕ кунашкал тăкакланни?
(9) Ку мирăна пысăк хакпа сутмаллаччĕ те укçине чухăнсене памаллаччĕ».
(10) Анчах та Иисус, вĕсем кăмăлсăррине асăрхасан, çапла каланă: «Мĕншĕн эсир хĕрарăма пăшăрхантаратăр? Вăл Маншăн ырă ĕç турĕ.
(11) Чухăнсем сирĕн яланах пулĕç, Эпĕ сирĕнпе яланах пулас çук.
(12) Çак хаклă çăва Манăн ÿтĕм çине юхтарса, хĕрарăм Мана çĕре пытарма хатĕрлерĕ.
(13) Чăн калатăп сире: çак Ырă Хыпара пĕтĕм тĕнчипех ÿкĕтлесе вĕрентсен те, пур çĕрте те, çак хĕрарăм ятне асăнсан, вăл мĕн туни çинчен те калаçĕç».
Иуда Искариот сутăнчăклăхĕ
(14) Çавăн чухне Вун иккĕшĕнчен пĕри, Иуда Искариот ятли, аслă священниксем патне кайнă.
(15) «Иисуса сутнăшăн эсир мана мĕн парăр?» – тенĕ Иуда вĕсене. Лешсем ăна вăтăр кĕмĕл укçа сĕннĕ.
(16) Çавăнтан вара вăл Иисуса тытса пама меллĕ вăхăт шыранă.
Пасхăна хатĕрленни
(17) Тутлăлла çăкăр уявĕн малтанхи кунĕнчех вĕренекенĕсем Иисуса çапла пырса каланă: «Ху валли пасха апачĕ ăçта хатĕрлеме хушатăн?»
(18) Иисус Хăйĕн вĕренекенĕсене хулана пĕр çын патне кайма, ăна Хăйĕн сăмахĕсене калама хушнă: «Манăн вăхăтăм çывхарчĕ, сан патăнта Хамăн вĕренекенĕмсемпе пасха уявне тăвас тетĕп».
(19) Вĕренекенĕсем Иисус хушнă пек тунă, пасха апачĕ хатĕрлесе хунă.
(20) Каç пулсан, Вăл вун икĕ вĕренекенĕпе пĕрле çиме ларнă.
(21) «Чăн калатăп сире, – тенĕ Иисус каçхи апат çинĕ чухне, – сирĕнтен пĕри Мана тытса парĕ».
(22) Вĕренекенĕсем хуйха ÿкнĕ, вара кашниех Ăна: «Хуçамăр, эпĕ мар пулĕ те?» – тенĕ.
(23) «Манпа пĕр чашăкран çиекенех Мана сутĕ, – тавăрнă вара Иисус.
(24) – Тепĕр тесен, Этем Ывăлĕ Çырнинче палăртса хунă çулпах пырать. Анчах Этем Ывăлне тытса паракана хуйхă пулĕ: ăна çураличчен çуралманни аванрах пулнă пулĕччĕ».
(25) «Равви! Эпĕ мар пулĕ те?» – ыйтнă çавăн чухне ăна тытса пама килĕшнĕ Иуда. «Эсĕ хăвах çапла каларăн», – тенĕ ăна Иисус.
Каçхи вăрттăн апатлану
(26) Вĕсем каçхи апат çинĕ чухне Иисус çăкăр илсе Турра тав тунă та вĕренекенĕсене хуçа-хуçа парса: «Илĕр, çийĕр, çакă – Манăн Ÿтĕм», – тенĕ.
(27) Унтан хĕрлĕ эрех курки илнĕ те Турра тав тунă, куркана вĕсене парса: «Пурте ĕçĕр çакăнтан,
(28) çак хĕрлĕ эрех – Çĕнĕ Халала çирĕплетекен Манăн Юнăм, нумайăшĕн çылăхне каçармашкăн юхакан Юн.
(29) Ĕнтĕ сире калатăп: паянтан Эпĕ иçĕм çырли эрехне Аттем Патшалăхĕнче сирĕнпе пĕрле çĕнĕ эрех ĕçес кунчченех урăх ĕçеймĕп».
(30) Вара, Турра мухтаса юрланă хыççăн, Иисуспа вĕренекенĕсем Елеон тăвĕ çине кайнă.
Петр тунасса Иисус малтанах калани
(31) Çавăн чухне Иисус вĕренекенĕсене калать: «Кĕçĕр эсир пурте Мана шанма пăрахатăр, мĕншĕн тесен Çырнинче çапла каланă: „Кĕтÿçне пĕтерĕп те, кĕтÿри сурăхсем саланса кайĕç“.
(32) Чĕрĕлсе тăнă хыççăн вара Эпĕ Галилейăра сирĕнтен те маларах пулăп».
(33) «Сана пурте шанми пулсан та, эпĕ яланах шанăп», – тенĕ Ăна Петр.
(34) «Чăн калатăп сана, – тенĕ ăна Иисус, – кĕçĕр автан авăтичченех эсĕ Мана виçĕ хутчен пĕлмĕш пулăн».
(35) «Санпа пĕрле вилмелле пулсассăн та эпĕ Санран тунас çук», – тенĕ Ăна Петр. Ытти вĕренекенĕсем те çавнашкалах каланă.
Иисус Гефсиманире
(36) Унтан Иисус вĕренекенĕсемпе Гефсимани текен вырăна пынă. «Эпĕ çавăнта кайса кĕлтунă вăхăтра çакăнтах ларăр-ха», – тенĕ вĕренекенĕсене Иисус.
(37) Вара Петра тата Зеведейăн икĕ ывăлне Хăйпе илсе кайнă та пăшăрханса хуйхăрма пуçланă.
(38) «Манăн чунăм вилесле хурланать, эсир çакăнта Манпа пĕрле пулăр-ха, ан çывăрăр», – тенĕ вĕсене Иисус.
(39) Унтан кăшт аяккарах кайнă та çĕре ÿксе çапла кĕлтунă: «Эй, Аттем! Май пулсассăн çак асап куркине Манран ирттерсемччĕ. Çапах та Эпĕ тăвас тенĕ пек мар, Эсĕ тăвас тенĕ пек пултăр».
(40) Çавăн хыççăн Вăл вĕренекенĕсем патне пынă та лешсем çывăрнине курнă. «Манпа пĕрле эсир пĕр сехет те пулин çывăрмасăр тÿсеймерĕр-и? – тенĕ вăл Петра.
(41) – Илĕртнипе çылăха кĕрес марччĕ тесе сыхă пулăр, кĕлтăвăр: этемĕн чун-чĕмĕ çирĕп, ÿт-пĕвĕ вара хавшак».
(42) Унтан Вăл каллех тепĕр хут аяккарах пăрăннă та çапла каласа кĕлтунă: «Эй, Аттем! Çак асап куркине Манран ирттерме май çуках пулсан, Манăн ăна ĕçмеллех пулсан, эппин Санăн ирĕкÿ пултăр».
(43) Вĕренекенĕсем патне тавăрăнсан Вăл каллех вĕсем çывăрнă тĕле пулнă. Вĕсене ыйхă пуссах çитернĕ.
(44) Унтан Иисус, вĕсене хăварса, каллех аяккарах пăрăннă та малтанхи пекех каласа виççĕмĕш хут кĕлтунă.
(45) Кĕлтунă хыççăн вĕренекенĕсем патне тавăрăннă та вĕсене çапла каланă: «Эсир çаплах çывăратăр-и, канатăр-и? Ĕнтĕ Этем Ывăлне çылăхлă çынсен аллине тытса парас вăхăт çитрĕ.
(46) Тăрăр та каяр! Акă ĕнтĕ Мана сутакан та çывăхрах».
Иисуса тытни
(47) Вăл çапла каласа тăнă вăхăтрах Вун иккĕшĕнчен пĕри, Иуда, тата унпа пĕрле хĕçсемпе шалçасем йăтнă темĕн чухлĕ халăх пырса çитнĕ. Вĕсене аслă священниксемпе халăх хушшинчи ятлă-сумлă çынсем янă пулнă.
(48) Сутаканĕ ушкăнрисене çапла паллă пама калаçса татăлнă: «Эпĕ Кама чуптăвăп, Çавă Иисус пулĕ, эсир вара Ăна ярса тытăр».
(49) Вăл çавăнтах Иисус патне пынă та: «Сывлăх сунатăп, Равви!» – тесе Ăна чуптунă.
(50) Иисус вара ăна çапла каланă: «Тусăм, мĕн тума килнине ту!» Çав вăхăтра ыттисем Иисуса çавăрса илнĕ те Ăна ярса тытнă.
(51) Иисуспа юнашар тăракансенчен пĕри хĕçне туртса кăларнă та аслă священник чури çине сулса ярса унăн хăлхине касса татнă.
(52) Иисус вара ăна çапла каланă: «Хĕçне хăй вырăнне чик, мĕншĕн тесен хĕç çĕклекенсем хĕçпех пĕтĕç.
(53) Е Эпĕ халĕ Аттемрен тархасласа ыйтма пултараймăп тетĕн-и? Ыйтсан, Вăл çак самантрах Ман патăма вун икĕ пулккă та ытла ангел ярĕ.
(54) Çырнинче çапла пулмалла тесе калани вара епле пурнăçланĕ?»
(55) Унтан Иисус халăха каланă: «Мана тытма эсир, вăрă-хураха хирĕç тухнă пек, хĕçсемпе, шалçасемпе тухрăр. Эпĕ куллен сире Турă Çуртĕнче вĕрентсе лартăм, ун чухне эсир Мана тĕкĕнмерĕр.
(56) Çакă йăлтах пророксем çырса хăварни пурнăçланмашкăн пулса иртрĕ». Çавăн чухне мĕн пур вĕренекенĕ Ăна пăрахса тарнă.
Иисуса Каиафа патне илсе пыни
(57) Иисуса тытакансем Ăна Каиафа ятлă аслă священник патне илсе пынă. Унта саккун вĕрентÿçисемпе ятлă-сумлă çынсем те пухăннă пулнă.
(58) Аслă священник çурчĕ патне çитичченех Петр Иисус хыççăн чылай каярахра утса пынă. Вăл ĕç епле вĕçленессе курас шухăшпа картишне кĕнĕ те унти тарçăсемпе пĕрле ларнă.
(59) Аслă священниксемпе ятлă-сумлă çынсем тата синедрионра ларакан ытти çынсем, Иисуса вĕлерттерес тесе, Ăна судра айăпламалли суя сăлтав шыранă.
(60) Ун çинчен суйса айăп кăтартакансем нумаййăн пынă пулин те, вĕлермеллех айăплама сăлтав тупăнман. Юлашкинчен суйса айăп кăтартакансем иккĕн пынă.
(61) Вĕсем çапла каланă: «„Эпĕ Турă Çуртне пăсса виçĕ кунра çĕнĕрен туса лартма пултаратăп“, – тетчĕ Вăл».
(62) Аслă священник ури çине тăнă та Иисуса каланă: «Вĕсем Сана хирĕç айăп кăтартаççĕ, Санăн тавăрса каламалли нимĕн те çук-им?»
(63) Иисус чĕнмен. Вара аслă священник Ăна çапла каланă: «Чĕрĕ Турă ятне асăнса хистесех ыйтатăп Санран, каласамччĕ пире: Эсĕ Христос-и? Турă Ывăлĕ-и?»
(64) «Эсĕ хăвах çапла каларăн, – тенĕ ăна Иисус. – Эпĕ сире унтан та ытларах калатăп: паянтан пуçласа, малашлăхра, эсир Этем Ывăлĕ, Хăватлин сылтăм енче ларса, тÿпери пĕлĕтсем çинче килнине курăр».
(65) Çакна илтсен, тарăхнипе, священник хăй çийĕнчи тумтирне çурса ярса каланă: «Вăл Турра хурларĕ! Унăн айăпне кăтартакан мĕн тума кирлĕ тата пире? Вăл Турра хурланине, акă, хăвăрах илтрĕр!
(66) Çакăн пирки эсир мĕн шухăшлатăр?» «Айăплă, вĕлермелле», – тавăрса каланă вĕсем.
(67) Вара çынсем Ăна питрен сурнă, çупа-çупа янă, теприсем тата çапнă пеккĕн
(68) ыйтнă: «Эй, Христос! Пророкла кала-ха: Хăвна кам çапрĕ?»
Петр Иисуса пĕлмĕш пулни
(69) Петр çав хушăра тулта, картишĕнче, ларнă. Ун патне пĕр хĕрарăм тарçă пынă та: «Эсĕ те Галилейăри Иисуспа пĕрлеччĕ», – тенĕ.
(70) Петр пурин умĕнчех Иисусран тунса: «Эсĕ мĕн çинчен каланине пĕлместĕп», – тенĕ.
(71) Вăл хапхаран тухнă чухне ăна тепĕр хĕрарăм тарçă асăрханă та унти çынсене каланă: «Ак çакă та Иисус Назорейпа пĕрлеччĕ».
(72) «Эпĕ вăл Çынна пĕлместĕпех», – тупа тусах туннă каллех Петр.
(73) Тепĕртакран çавăнта тăракансем Петр патне пырса: «Эсĕ чăнах та вĕсен ушкăнĕнченех, ку калаçни-тунинчен те паллă», – тенĕ.
(74) Вăл вара пĕтĕм чĕререн: «Эпĕ вăл Çынна пĕлместĕпех», – тесе тупа тăва пуçланă. Çав самантрах автан авăтса янă.
(75) Петр Иисус хăйне автан авăтиччен эсĕ Мана виçĕ хутчен пĕлмĕш пулăн тесе каланине аса илнĕ. Вара вăл картишĕнчен тухнă та татăлсах йĕнĕ.
Матфей 27
Иисуса Пилат патне илсе кайни. Иуда вилĕмĕ
(1) Тепĕр кунне тул çутăлсанах аслă священниксем тата халăх хушшинчи ятлă-сумлă çынсем пурте пуçтарăннă та Иисуса вĕлерттерме йышăннă.
(2) Вара Ăна çыхтарнă та Рим лартнă Понтий Пилат пуçлăх патне илсе кайнă.
(3) Иисуса сутнă Иуда, Ăна вĕлерме йышăннине пĕлсен, ÿкĕннипе вăтăр кĕмĕл укçине аслă священниксемпе ятлă-сумлă çынсене тавăрса панă.
(4) «Айăпсăр Çынна тытса парса çылăха кĕтĕм», – тенĕ вăл пуçлăхсене. Лешсем вара çапла каланă: «Пире мĕн ĕç пур? Хăвăнне ху пĕл».
(5) Вара Иуда кĕмĕл укçисене Турă Çуртĕнче пăрахнă та хăй кайса çакăнса вилнĕ.
(6) Аслă священниксем, пăрахнă укçана пуçтарса, çапла каланă: «Ку – юн укçи, çавăнпа ăна Турă Çурчĕн укçа арчине хума юрамасть».
(7) Канашланă хыççăн вĕсем ютран килнĕ çул çÿрекенсем валли масар вырăнĕ тума çав укçапа пĕр чÿлмекçĕрен çĕр илнĕ.
(8) Çавăнтанпа вăл çĕре халичченех «Юн çĕрĕ» теççĕ.
(9) Çапла вара Иеремия пророк урлă калани пурнăçланнă. Пророк çапла каланă пулнă: «Израиль ывăлĕсем вăтăр кĕмĕл укçалăх Хакланине çавăн чухлĕ укçаллах илчĕç.
(10) Хуçа Турă мана пĕлтернĕ пекех, çав укçана чÿлмекçĕ çĕрĕшĕн тÿлерĕç».
Иисус Пилат патĕнче
(11) Çав вăхăтра Иисуса Пилат патне илсе пынă. «Эсĕ Иудея Патши-и?» – тесе ыйтнă Унран пуçлăх. «Эсĕ ху çапла тесе каларăн», – тавăрнă Иисус.
(12) Хăйне аслă священниксемпе ятлă-сумлă çынсем айăпланă чухне вара Вăл нимĕн те чĕнмен.
(13) Унтан Пилат Ăна çапла каланă: «Илтместĕн-им, Сана хирĕç мĕн чухлĕн айăп кăтартаççĕ?»
(14) Иисус хăйĕн пĕр сăмахне те хирĕç тавăрса каламаннине курсан Пилат питĕ тĕлĕннĕ.
Иисуса вĕлерме ыйтни
(15) Пасха уявĕ тĕлне Рим лартнă пуçлăхăн тĕрмене хупнисенчен пĕрне халăх ыйтнипе ирĕке кăларас йăла пулнă.
(16) Çавăн чухне тĕрмере пĕр Варавва ятлă паллă вăрă-хурах ларнă.
(17) Хăйĕн керменĕ умĕнче халăх пухăнсан Пилат çынсене çапла каланă: «Эсир манран хăшне ирĕке кăларма ыйтатăр: Вараввăна е Турă Суйласа илни текен Иисуса?»
(18) Вăл Иисуса кураймасăр тытса панине пĕлнĕрен çапла ыйтнă.
(19) Тата вăл суд тумалли вырăнта ларнă чухне арăмĕ ун патне пĕр çынна çапла калама хушса янă пулнă: «Çав Айăпсăрскерне нимĕн те ан ту! Эпĕ кĕçĕр тĕлĕкре Уншăн хытă асаплантăм».
(20) Çапах аслă священниксемпе ятлă-сумлă çынсем Вараввăна кăларма, Иисуса вĕлерме ыйтмашкăн халăха ÿкĕте кĕртнĕ-кĕртнех.
(21) «Сире иккĕшĕнчен хăшне кăларса памалла?» – тесе ыйтнă пуçлăх халăхран. «Вараввăна», – тенĕ çынсем.
(22) «Турă Суйласа илни текен Иисуса вара манăн мĕн тумалла?» – тенĕ вĕсене Пилат. «Пталаттармалла!» – тенĕ пурте.
(23) «Мĕн усалли тунă вара Вăл?» – тенĕ пуçлăх. Анчах та халăх тата хытăрах: «Пăталаттар Ăна!» – тесе кăшкăрнă.
(24) Пилат вара, нимĕн тума çуккине кура, халăх ытларах та ытларах пăлханнине кура, шыв илсе халăх умĕнче аллине çунă та: «Çак Айăпсăрскерĕн юнĕ тăкăннишĕн эпĕ яваплă мар, хăвăрăнне хăвăр пĕлĕр», – тенĕ.
(25) «Унăн юнĕ пирĕн çинче, пирĕн ачасем çинче пултăр!» – тавăрнă ăна хирĕç пĕтĕм халăх.
(26) Унтан Пилат Вараввăна кăларса янă, Иисуса, чĕн пушăпа хĕнеттерсе, пăталама хушнă.
Иисусран мăшкăллани
(27) Çавăн чух Рим лартнă пуçлăхăн салтакĕсем Иисуса преторине илсе кĕртнĕ те Ун тавра ытти салтаксене пулккипех пуçтарнă.
(28) Вĕсем Ăна хывăнтарса патшалла хĕрлĕ тум тăхăнтартнă.
(29) Ун пуçне йĕплĕ кÿкен хуллинчен явнă пуç кăшăлĕ тăхăнтартнă, сылтăм аллине туя тыттарнă. Салтаксем Ун умне чĕркуçленсе ларнă та мăшкăлла-мăшкăлла: «Сывă пултăр Иудея Патши!» – тесе кулнă.
(30) Салтаксем Ун çине сурнă, туйине илсе Ăна пуçĕнчен çапнă.
(31) Çапла мăшкăлласан-мăшкăлласан, хĕрлĕ тумне хывтарса, Хăйĕн тумтирне тăхăнтартнă та Ăна пăталама илсе кайнă.
Иисус Христоса пăталани
(32) Тухнă чухне вĕсем Симон ятлă Киринея çыннине тĕл пулнă, Иисусăн хĕресне йăтса пыма çавна хушнă.
(33) Голгофа ятлă вырăна çитсессĕн – Голгофа тени «Пуç купташки» тенине пĕлтерет, –
(34) Иисуса ват йÿççипе хĕрхÿлентернĕ хĕрлĕ эрех панă, ăна тутанса пăхсан Иисус ĕçесшĕн пулман.
(35) Пталанă хыççăн салтаксем Унăн тумтирне шăпа ярса валеçнĕ.
(36) Унтан хайхисем пăталанă Иисуса хураллама ларнă.
(37) Унăн пуçĕ тĕлне: «Çакă – Иисус, Иудея Патши», – тесе айăпласа çырнă хăма татăкĕ çапса хунă.
(38) Çавăн чухнех Иисуспа пĕрле икĕ вăрă-хураха, пĕрне – сылтăм енне, теприне сулахай енне пăталанă.
(39) Иртен-çÿренсем пуçĕсене сулла-сулла Ăна хурласа калаçнă.
(40) «Турă Çуртне Псакан, ăна виçĕ кун хушшинче çĕнĕрен Туса лартакан! Эсĕ Турă Ывăлĕ пулсан Хăвна Ху çăлсам, хĕрес çинчен анса пăх-ха», – тенĕ вĕсем.
(41) Аслă священниксемпе саккун вĕрентÿçисем те, ятлă-сумлă çынсемпе фарисейсем те çавнашкалах Унран мăшкăлланă:
(42) «Ыттисене çăлатчĕ, Хăйне Хăй çăлаймасть! Вăл Израиль Патши пулсан, халĕ хĕрес çинчен анса кăтарттăр, вара эпир те Ăна ĕненме пуçлăпăр.
(43) Вăл Турра шанатчĕ; Турра юрăхлăскерех пулсан, халĕ эппин Турă çăлтăр Ăна. „Эпĕ – Турă Ывăлĕ,“ – тетчĕ-çке-ха Вăл».
(44) Хăйпе пĕрле пăталанă вăрă-хурахсем те Унран мăшкăлласа кулнă.
Иисус Христос вилĕмĕ
(45) Кăнтăрла, вун икĕ сехетрен пуçласа виççĕччен, пĕтĕм çĕр çинче тĕттĕмленсе ларнă.
(46) Виçĕ сехет тĕлĕнче вара Иисус хыттăн кăшкăрса янă: «Или! Или! Лама савахфани?» Çакă вăл: «Эй, Турăçăм! Турăçăм! Мĕншĕн Эсĕ Мана пăрахрăн?» – тени пулать.
(47) Çакна илтсен çавăнта тăракансенчен хăшĕ-пĕри каланă: «Вăл Илияна пулăшма чĕнет».
(48) Çав самантрах вĕсенчен пĕри чупса кайнă та, хĕрхÿлентернĕ хĕрлĕ эрех сăхтарнă мунчалана патак вĕçне тирсе, Иисуса ĕçме панă.
(49) «Тăхтăр-ха, пăхса тăрар, – тенĕ ыттисем, – Илия Ăна çăлма килет-и?»
(50) Иисус тепĕр хут хыттăн кăшкăрса янă та, Унăн юлашки сывлăшĕ тухнă.
(51) Çав вăхăтра Турă Çуртĕнчи чаршав çÿлтен аяла çитиччен çурмалла çурăлса аннă, çĕр чĕтреннĕ, чул ту хысакĕсем те çурăла-çурăла кайнă.
(52) Тупăклăхсем уçăлнă та, вилнĕ сăваплă çынсенчен нумайăшĕ чĕрĕлсе тăнă.
(53) Вĕсем Иисус чĕрĕлсе тăнă хыççăн тупăклăхсенчен тухса сăваплă Иерусалим хулине кĕнине нумай çын курнă.
(54) Рим çĕрпĕвĕ тата унпа пĕрле Иисуса хураллакансем çĕр чĕтреннине, тем те пĕр пулса иртнине курсан сехрисем хăпнипе каланă: «Ку чăнах та Турă Ывăлĕ пулнă-мĕн!»
(55) Çавăнта тата Иисуса пулăшса Ун хыççăн Галилейăранах çÿренĕ хĕрарăмсенчен нумайăшĕ пулнă. Вĕсем мĕн пулса иртнине аякран пăхса тăнă.
(56) Вĕсен хушшинче Мария Магдалина, Иаковпа Иосия амăшĕ Мария тата Зеведей ывăлĕсен амăшĕ те пулнă.
Иисус ÿтне тупăклăха хуни
(57) Каç пулсан унта Аримафея хулинче çуралса ÿснĕ Иосиф ятлă пĕр пуян çын пынă; вăл та Иисусăн вĕренекенĕ пулнă.
(58) Вăл Пилат патне кайса Иисус ÿтне пама тархасланă. Пилат вара Иисус ÿтне пама хушнă.
(59) Иосиф Иисус ÿтне илсе таса пирпе чĕркенĕ те
(60) хăйне валли чул ту хысакне алтса тунă çĕнĕ тупăклăха хунă. Унтан тупăклăха кĕмелли шăтăка пысăк чулпа хупласа хăварса кайнă.
(61) Мария Магдалинăпа тепĕр Мария вара çавăнтах, тупăклăх умĕнчех, ларнă.
Тупăклăх умне хурал тăратни
(62) Тепĕр кунне, шăмат кун, аслă священниксемпе фарисейсем Пилат патне пухăннă.
(63) «Ырă çыннăмăр, – тенĕ вĕсем, – леш ултавçă Хăй чĕрĕ чухне „виçĕ кунран чĕрĕлсе тăрăп“ тенине аса илтĕмĕр-ха эпир.
(64) Çавăнпа Иисусăн тупăклăхне пĕр виçĕ кун хушши хураллама хушсам. Вĕренекенĕсем Унăн ÿтне вăрласа ан кайччăрччĕ, кайран халăха: „Вăл чĕрĕлсе тăнă!“ – тесе ан çÿреччĕрччĕ. Ĕç-пуç кунашкал кайсан вара çак юлашки ултав малтанхинчен те усалтарах пулĕ».
(65) «Сирĕн хуралçăсем пур, кайăр та хăвăра кирлĕ пек хураллăр», – тенĕ Пилат.
(66) Вĕсем вара тупăклăха хураллама кайнă, хупланă чулне пичетлесех паллă тунă, хурал тăратнă.
Матфей 28
Иисус Христос чĕрĕлсе тăни
(1) Шăмат кун иртсен, эрнен малтанхи кунĕнче, тул çутăлнă чух Мария Магдалинăпа тепĕр Мария тупăклăха пăхма кайнă.
(2) Çав вăхăтра питĕ вăйлăн çĕр чĕтренсе илнĕ, мĕншĕн тесен Хуçа Туррăмăрăн ангелĕ тÿперен анса тупăклăх умĕнчи чула йăвантарса янă та хăй ун çине ларнă.
(3) Ангел çиçĕм пек ялтăртатса тăнă, тумтирĕ юр пек шурă пулнă.
(4) Хурал тăракансем унран хăранипе вилесле чĕтресе ÿкнĕ.
(5) «Ан хăрăр, – тенĕ вара ангел хĕрарăмсене, – пăталанă Иисуса эсир шыранине пĕлетĕп.
(6) Вăл кунта çук ĕнтĕ. Мĕншĕн тесен, Хăй каланă пекех, Вăл вилĕмрен чĕрĕлнĕ. Хуçамăра хунă вырăна кайса пăхăр та
(7) Вăл вилĕмрен чĕрĕлсе тăни çинчен, сирĕнтен маларах Галилейăна çитсе кĕтсе тăрасси çинчен Унăн вĕренекенĕсене хăвăртрах кайса пĕлтерĕр. Эсир Ăна Галилейăра тĕл пулăр. Ман сире çакна каламалли пурччĕ».
(8) Хĕрарăмсем тупăклăх патĕнчен васкасах кайнă. Вĕсем пĕр хăраса та пĕр савăнса Иисусăн вĕренекенĕсене пĕлтерме чупнă.
(9) Вĕренекенĕсене калама кайнă чух сасартăк вĕсене çул çинче Иисус тĕл пулнă та: «Сывлăх сунатăп!» – тенĕ. Вĕсем вара патнерех пынă та чĕркуçленсе ларнă, уринчен тытсах пуççапнă.
(10) Çавăн чухне Иисус вĕсене: «Ан хăрăр, кайăр та ĕненекен тăванăмсене Галилейăна пыма калăр. Мана вĕсем унта тĕл пулĕç», – тенĕ.
(11) Хĕрарăмсем çул çинче чухне хăш-пĕр хуралçăсем хулана çитнĕ те мĕн пулса иртнине пĕтĕмпех аслă священниксене каласа панă.
(12) Вара аслă священниксем, ятлă-сумлă çынсемпе калаçса татăлса, салтаксене нумай укçа панă та
(13) çапла сас-хура кăларма хушнă: «Çĕрле, эпир çывăрнă чухне, вĕренекенĕсем пынă та Унăн ÿтне вăрласа кайнă».
(14) «Çак сас-хура Рим лартнă пуçлăх хăлхине кĕрес пулсан, – тенĕ вĕсем, – эпир хамăрах майлашăпăр, айăпĕ сирĕн çинче пулмĕ».
(15) Хуралçăсем вара укçине илнĕ те хăйсене вĕрентнĕ пек сас-хура сарса çÿренĕ. Çак суя сăмах иудейсем хушшинче халичченех çÿрет.
Чĕрĕлсе тăнă Иисус вун пĕр апостола курăнни
(16) Вун пĕр вĕренекенĕ Галилейăна, Иисус пыма хушнă ту çине, кайнă.
(17) Иисуса курсан вĕсем Ăна ÿксе пуççапнă, теприсем тата иккĕленсе кайнă.
(18) Вара Иисус, патнерех пырса, çапла каланă: «Пĕлĕт çинче те, çĕр çинче те пуç пулма Мана тулли ирĕк панă.
(19) Ĕнтĕ кайăр та Ашшĕн, Ывăлĕн, Святой Сывлăшăн ячĕпе шыва кĕртсе мĕн пур халăхсене ÿкĕтлесе вĕрентĕр.
(20) Вĕсене Эпĕ сире каланă пил-хушусене тытса пурăнма вĕрентĕр. Эпĕ тĕнче пĕтичченех куллен сирĕнпе пулăп». Аминь.
↓ ↓ ↓ Маллаллийĕ пĕлтерÿ хыççăн ↓ ↓↓
Турă чăвашла калаçать. Библи тата Иисус Христос тĕнĕпе çыхăннă текстсене вулăр.
Канлĕ пултăр тесе, унччен тĕрлĕ вăхăтра хут çине çапса кăларнă текстсене сайта пухса тăратпăр. Чăвашла Библи кунта туллин пур.
Христос тĕнĕпе çыхăннă çĕнĕ текстсем:
- Христос Туррăмăра Чиркĕве Илсе Пынă Кун Вĕрентсе Калани
- Христос Туррăмăра Чиркĕве Илсе Пынă Кун Вĕрентсе Калани
- Покров Кун Вĕрентсе Каламалли
- Турă Амăшĕ Çĕр çинчен Тÿпене Илĕннĕ Кун Вĕрентсе Калани
- Христос Туррăмăр Çап-Çутă Пулнă Кун Вĕрентсе Калани
- Апостолсемпе Пĕр Тан Святой Константин Патшапа Унăн Амăшĕ Святая Еленана Асăннă Кун Вĕрентсе Калани
↓↓↓ Маллали ↓↓↓
Вула Чăвашла 
[…] 1) Çынсене вĕрентме xăват панă вĕсене. Вăл каланă: „Пĕтĕм тĕнђе тăрăx кайса пур ђуна та Евангелiе вĕрентсе çÿрĕр,“ тенĕ. (Марк. XVI—15) – „ĕнтĕ пур xалăxсене те кайса вĕрентĕр,— Епĕ сире мĕн каланине пурне те тытса тăма вĕрентĕр вĕсене”, тенĕ (Матѳ XXѴІІІ-18, 19). […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] пулчĕ. Вĕсем вара ĕмĕрлĕх пурăнăçа кĕрĕç”, тийĕ (Мѳ. 25, 34, 35, 36, 40, […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] „Туррăнне Турра парăр, патшанне патшана парăр“ (Мѳ. 22, 21), тенĕ. Авалхи Христоса ĕненекен çынсем, хăйсен […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] йывăр çын пулса тăни çинчен Матфей çырнă Евангелинче, 1-мĕш сыпăкĕнче çырса панă. Вăл йывăр çын мĕнле майпа пулса кайнине […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] сăрт [Зх 14:4]. Çак сăрт çинче Иисус Христос вĕрентнĕ [Мф 24], хăйне арестличчен кĕлĕ тунă [Лк 22], чĕрĕлнĕ хыççăн çак […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] Іоанн Ирода: сана тăвану арăмне ху патăнта усрама йурамаст̌, тенĕ (Мѳ. 14, 4). […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] çавăнпа Турă пĕрре пĕрлештернине етем ан уйăртăр, тет (Мѳ. 19, 5—6). Аскăнланса çÿрекен çын Турă пĕрлештернине уйăрăт̌, […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] Іоанн Ирода: сана тăвану арăмне ху патăнта усрама йурамаст̌, тенĕ (Мѳ. 14, 4). […]
КилĕштересКилĕштерес
[…] çавăнпа Турă пĕрре пĕрлештернине етем ан уйăртăр, тет (Мѳ. 19, 5—6). Аскăнланса çÿрекен çын Турă пĕрлештернине уйăрăт̌, […]
КилĕштересКилĕштерес