Ева Лисина çинчен… Тĕплĕнрех→
Калав
Вăрçă хыççăнхи çулсенче выçăпа
вилнĕ Çĕньял ачисене асăнса
Паян, каçхи апат вăхăтĕнче, пирĕн каллех çăкăр çитмерĕ. Çакăншăн мана ÿпкевлĕ сăмах тиврĕ.
— Тĕлĕнетĕп санран, Еля, — терĕ манпа пĕрле пурăнакан юлташ хĕр. — Мĕнле йăла вăл: эсĕ апат хатĕрленĕ кун яланах çăкăр çитмест? Кулăшла этем, вунă пус укçуна шеллетĕн-и?
Малаллине вулас
[căвă пайĕ]
Паллаймастăн-и мана, паллаймастăн-и,
Çавраçил юрри эп, шурă юр юрри.
Тарăн кăпăш кĕртĕн,
Шăннă хытнă çĕрĕн
Шанчăк пек хĕрÿллĕ чи вĕри юрри.
Малаллине вулас
Эсĕ – юрă. Эп – чĕлхесĕр юрăç.
Пирĕн пĕрлĕх çуккă. Çул та ик енче.
Сан патна пырсассăн, тĕлĕнсе, тен, кулĕç:
“Тупнă, – тейĕç, – юрăç, эй, тĕнче!”
Эп чĕлхесĕр юрăç, эсĕ юрă.
Сан çинчен юрлатăп сассăр, ĕмĕтпе,
Тен, такамшăн пулĕ чăннипех те кулă…
Вĕсем пек юрлаймăп. Юрлăп чĕрепе.
* * *
Йĕрес пулсан – ăнланĕччĕç,
Йĕрес пулсан – каçарĕччĕç,
Куçран пăхса,
Вăй-хал парса,
Телей енне каçарĕччĕç.
Ăнланĕç-ши самантлăха
Куççульсĕр хыт чăтăмлăха?!.
* * *
Эп, сан патна пырас тесе,
Мăкăньрен хĕрлĕ сăн çаптартăм,
Шăплăхран ăш сăмах пуçтартăм.
Пытăм та –
Ытла хĕрлĕ терĕн.
Ытла ачаш терĕн.
Тиркерĕн.
* * *
Суя сăмах
Тухать те çын çине –
Ун ĕмĕлки –
Пуш-пушă ахрăм –
Суя сĕмне илсе,
Янрать пĕр хушă
Çурса чĕресене.
…Ял вĕçенче,
Çул юппинче,
Сив çил çинчех
Тăрать хĕрарăм.
* * *
Эй, юрлаттăн юррине!
Эй, калаттăн кĕввине:
“Ташла, ухмах,
Илсе парап пушмак;
Çÿллĕ кĕлеллине,
Вуник тÿмеллине”.
Эй, ташларăм,
Эй, ташларăм!
Ура кĕли ывăнчĕ,
Урай хăми авăнчĕ.
Кĕвĕ-çемĕ пĕтсессĕн,
Пуçа шухăш сырăнчĕ.
Ухмах ятне илтсессĕн,
Вĕри кăмăл сивĕнчĕ.
Атя пĕрле тухар-и,
Атя пĕрле ташлар-и?
Эпĕ илтнĕ сăмаха
Иккĕн пĕрле пайлар-и?
* * *
Ытла та канăçсăр ку шăплăх.
Шур юр çинче –
Хытса хуралнă туратсем –
Пăрланнă çĕленсем выртаççĕ.
Шур купасем –
Сасне çухатнă упасем –
Мăраннăн тĕлĕрсе лараççĕ.
Ытла та канăçсăр ку шăплăх:
Халь-халь çĕлен шуса тухас пек,
Халь-халь упа урса каяс пек.
* * *
Пÿлĕм тулли хурлăх пулчĕ.
Ют çын килчĕ, тăван килчĕ –
Чун хурланчĕ – чармарăм.
Пÿлĕм тулли савнăç пулчĕ,
Ют çын килчĕ, тăван килчĕ –
Сăн çуталчĕ – чармарăм.
Çичĕ çырма леш енчи икĕпите манмарăм:
Хурлăхра та, савнăçра та çывăха ямарăм.
* * *
Кашни каç
Шăплăх манпа калаçать.
Хăш чух сасăпа,
хăш чух сассăрах сăмахлать.
Вăл ялан мар:
çывăрма выртсан – калаçать,
шухăша путсан – калаçать.
Мана йывăр чухне,
эп пĕчченçĕ чухне,
сан вырăнна
хăш чухне
калаçать.
Е кирлех те пулсан –
ятлаçать,
Эп савăнсассăн –
савăнать.
Кашни каç
шăплăх манпа калаçать…
* * *
Шурă терĕç, шурă терĕç,
Шурă тесех шутларăм.
Сăнасарах пăхрăм та –
Шурă мар-мĕн, шупка-мĕн.
Лайăх терĕç, лайăх терĕç,
Лайăх тесех шутларăм.
Сăмах хушса пăхрăм та –
Лайăх мар-мĕн, япăх-мĕн.
Çын калани – виç çула,
Хам ăнланни – çĕр çула.
Сана
никам та юратми пулсан –
кил
ман пата.
Сана
никам та ĕненми пулсан –
кил
ман пата.
Сана
никам та хĕрхенми пулсан –
кил
ман пата.
Эс уйăх пек йăлтăртататтăн
сенкер тĕттĕмлĕхре.
Санăн сăнна курас тесе
эп тухрăм та –
пĕлĕт хыçне пытантăн эс.
Эс шăпчăк пек шăкăлтататтăн
сенкер тĕттемлехре.
Сан сассуна итлес тесе
эп пытăм та –
пăрр! вĕçсе кайрăн эс.
Сана
култарĕç-култарĕç-култарĕç те
макăртĕç.
Сана
астарĕç-астарĕç-астарĕç те
улталĕç.
Сана
юратĕç-юратĕç-юратĕç те
пăрахĕç.
Эс çук та –
хĕвел те çутă мар,
уйăх та шурă мар,
чечек те хитре мар,
варкăш та ачаш мар.
Эс çук та –
юррăм та савăк мар.
Сасăсăр-мĕнсĕр
сана эп чĕнĕп:
кĕт.
Урасăр-мĕнсĕр
сан пата çитĕп:
кĕт.
Алăсăр-мĕнсĕр
сана ачашлăп:
кĕт.
Хăçан та хăçан
эс килĕн ман пата –
çавăн чухне тин
çут çăлтăрăм тухĕ ман.
Хăçан та хăçан
эс килĕн ман пата –
çавăн чухне тин
шур уйăхăм тухĕ ман.
Хăçан та хăçан
эс килĕн ман пата –
çавăн чухне тин
сар кайăкăм юрлĕ ман.
Никам та курмасан та –
тумлам
катаранах
курать сана.
Никам та кĕтмесен те –
çулçă
кăчăк туртсах
чĕнет сана.
Никам палламасан та –
çил
чарăнса тăрсах
пуплет санпа.
Çил-тăманран та
хăрамастăп эп,
санран,
сар хĕвелтен,
хăратăп –
хирĕç пăхма та
хăяймастăп:
куç алчăрать.
Выç кашкăртан та
хăрамастăп эп,
санран,
сар кайăкран,
хăратăп –
сăмах хушма та
хăяймастăп:
чĕлхе çĕтет.
Санăн куллусăр
ман патра
сĕм-хура каç ялан.
Эс
тул çути пул.
Санăн ăшшусăр
ман патра
шартлама хĕл ялан.
Эс
çурхи кун пул.
Каç та иртет,
шуçăм килет.
Шуçăмпала пĕрле
пурнăç килет.
Эс те çапла
кил мана хирĕç.
Каç та иртет,
хĕвел тухать.
Хĕвелпеле пĕрле
телей тухать.
Эс те çапла
тух мана хирĕç.
Куçăм мана улталамасть-ши? –
тесе пăхатăп сан çине.
Хăлхам мана улталамасть-ши? –
тесе тăнлатăп сассуна.
Чĕрем мана улталамасть-ши? –
тесе шутлатăп сан çинчен.
Пускил пускилтен кулĕ.
Юлташ юлташран кулĕ.
Тăван тăванран кулĕ.
Эсĕ
ан кул манран.
Пускил пускилне сутĕ.
Юлташ юлташне сутĕ.
Тăван тăванне сутĕ.
Эсĕ
ан сут мана.
Пускил пускилне манĕ.
Юлташ юлташне манĕ.
Тăван тăванне манĕ.
Эсĕ
ан ман мана.
Вула Чăвашла 